تداوم روند نزولی صادرات فرش دستباف

اقتصاد۲۴- وضعیت تولید و صادرات فرش دستباف در سال‌های اخیر دچار مشکلات فراوان بوده، به طوری که طبق اعلام گمرک، صادرات فرش دستباف در سال ۱۳۷۲ به اوج خود رسیده و حدود دو میلیارد دلار بوده و برای پنج تا هفت میلیون نفر شغل ایجاد کرد، اما به تدریج کاهش یافته، به طوری که به حدود ۲۴۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ و پس از اعمال تحریم‌ها به ۷۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۸ و ۵۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده است.

 از طرف دیگر اخیرا از ساختار جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) رونمایی شده که در آن برخی معاونت‌ها حذف و برخی ادغام شدند که از جمله آن‌ها می‌توان به حذف مرکز ملی فرش از ساختار جدید صمت اشاره کرد که قرار است به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منتقل شود، اما این موضوع موجی از انتقادات فعالان صنعت فرش را به همراه داشته و حتی هشدار‌هایی نسبت به احتمال کاهش بیشتر صادرات مطرح شده است.

مرتضی میری پیش بینی کرد که صادرات فرش تا پایان سال جاری به ۵۰ میلیون دلار برسد و گفت: این رقم نسبت به سال گذشته حدود ۱۵ میلیون دلار کاهش دارد. در هشت ماهه امسال، ۳۹ میلیون دلار فرش به وزن ۲۵۰۰ تن صادر شده است.

وی درباره دلایل کاهش صادرات فرش نیز اظهار کرد: کاهش صادرات فرش ناشی از وضعیت تحریم‌ها و تصمیمات داخلی است. برای مثال مشکلات نقل و انتقال پول، حضور در بازار‌های بین المللی و حمل و نقل ناشی از اعمال تحریم‌ها است. از طرف دیگر تصمیمات داخلی مثل سیاست نادرست تعهد ارزی باعث ایجاد مشکلاتی برای تجار شده است.

متعهد می‌شویم پول چیزی که هنوز نفروختیم، برگردانیم

به گفته عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف، در حوزه صادرات این محصول، با انتقال فرش از انبار داخل ایران به یک کشور دیگر، تازه فرآیند فروش فرش آغاز می‌شود، اما تجار هنگام خارج کردن محصول خود متعهد می‌شوند ارز حاصل از فرشی که هنوز نفروختند، به طرقی که بانک مرکزی تعیین کرده، تحویل دهند.

بیشتربخوانید:خطر جدید در کمین صنعت فرش

وی با بیان اینکه کارت بازرگانی تجاری که برای بازگرداندن ارز دچار مشکل باشند و به هر دلیلی نتواند این پول را برگرداند تعلیق می‌شود، تصریح کرد: مجموعه این شرایط باعث می‌شود خیلی از تجار به فعالیت خود ادامه ندهند و این سرمایه فرار وارد فعالیت‌های دیگر می‌شود.

عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف، قطع بیمه قالیبافان از سوی مجلس و مشکلات مربوط به تمدید کارت‌های بازرگانی را از جمله دیگر مشکلات این صنعت عنوان کرد و گفت: کارت‌های بازرگانی فعالان بازار که سرقفلی دارند، یعنی سند ملکی ندارند و نمی‌توانند کد رهگیری اجاره هم دریافت کنند، تمدید نمی‌شود که بار‌ها در این رابطه با وزارت صمت مذاکره کردیم و به نتیجه نرسیدیم.

وی همچنین با بیان اینکه ماده ۱۲۱ قانون امور گمرکی اجازه نمی‌دهد فرش‌هایی که بازار‌های مختلف انباشته شده یا برای تعمیر نیاز به بازگشت به کشور دارد وارد شود، تصریح کرد: این مسئله حدود شش سال است که حل نشده و نیاز به اصلاح قانون در مجلس دارد.

ارزش اشتغال موجود در صنعت فرش دستباف چقدر است؟

یری با اشاره به اشتغال دو میلیون نفر در صنعت فرش، تصریح کرد: هر شغل حدود ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان هزینه دارد، بنابراین ارزش اشتغال فعلی در صنعت فرش دستباف حداقل یک میلیون میلیارد تومان است. از طرف دیگر اگر این افراد، به عنوان یک روستایی مولد، شغل خود را از دست بدهند و جامعه مصرف کننده شهری و بیکار اضافه شوند، علاوه بر هزینه اشتغالی که دولت باید پرداخت کند، تبعات اجتماعی و امنیتی فراوان خواهد داشت که بار‌ها در این زمینه هشدار دادیم.