سرطان دهانه رحم و عوامل شیوع آن

اقتصاد ۲۴- ژانویه، ماه آگاهی رسانی درباره سرطان دهانه رحم است و فرصت بسیار خوبی است که درباره این نوع سرطان آگاهی یافت و اینکه درباره واکسن HPV که موجب پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان‌ها در زنان می‌شود و نیز غربالگری سرطان دهانه رحم (تست پاپ اسمیر) که می‌تواند زندگی بسیاری از زنان را نجات دهد، اطلاع رسانی کرد. 

اما در مورد سرطان دهانه رحم چقدر اطلاعات وجود دارد؟ آیا غربالگری‌های سالانه لازم انجام می‌شود تا با پیشگیری مانع از بروز این نوع از سرطان شد؟

سرطان دهانه رحم سومین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در میان زنان است و به گفته برخی منابع سالانه نزدیک به هزار زن در ایران به آن مبتلا می‌شوند.

مطالعه‌ای که دهه ۸۰ خورشیدی در ایران انجام شد نشان داد که میزان بروز این سرطان در مناطق مرکزی کشور در حال افزایش است.

دلایل ابتلا به سرطان دهانه رحم

شیرین نیرومنش، استاد زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی تهران در رابطه با دلایل بروز سرطان دهانه رحم اظهار کرد: این سرطان یکی از سرطان‌های تناسلی شایع در میان بانوان در ایران و جهان است که در سال‌های اخیر ارتباط مستقیم آن با ویروس HPV کاملا مشخص شده است. افرادی که به این ویروس مبتلا می‌شوند شانس ابتلا به سرطان دهانه رحم در آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند.

وی افزود: با تزریق واکسن HPV می‌توان از این بیماری پیشگیری کرد و افرادی که واکسن تزریق نکرده‌اند نیز چنانچه در آزمایش پاپ اسمیر یا آزمایش ترشحات دهانه رحم آن‌ها انجام شود و درخواست بررسی HPV بدهند آزمایشگاه می‌تواند ویروس‌ها را بررسی کرده و چنانچه ویروس HPV در این ترشحات مشاهده شد می‌تواند آن‌ها را به پزشک گزارش دهد.

بیشتر بخوانید: کارزاری برای ممنوعیت انجام تست بکارت به دست پزشکان

نیرومنش اظهار کرد: ویروس HPV می‌تواند به صورت زگیل هم در میان بانوان و هم آقایان ظاهر شود. HPV اگرچه یک بیماری ویروسی است، اما می‌تواند چندان خطرناک نباشد. با این گروه پرخطر آن‌ها به ویژه ویروس‌های شماره ۱۶ و ۱۸ HPV به صورت مستقیم بر سرطان دهانه رحم تأثیر می‌گذارد.

نیرومنش تأکید کرد: بیماری سرطان دهانه رحم در همه مناطق کشور شایع است با این حال در مناطقی که ازدواج‌های متعدد و روابط جنسی پرخطر در آن‌ها وجود دارد شایعتر است. واکسن HPV باید توسط افراد تهیه شده و تزریق شود.

پیشگیری از سرطان دهانه رحم

این واکسن در دسترس بوده و انواع داخلی آن هم تولید شده است. توصیه می‌شود دختر خانم‌ها پیش از ازدواج و اولین ارتباط جنسی خود حتما این واکسن را در سه نوبت تزریق کنند. زنان متأهل نیز در آزمایش پاپ اسمیر خود باید در خواست بررسی HPV بدهند تا چنانچه در آن‌ها ویروس‌های پرخطر HPV مشاهده شد حتما توصیه می‌شود که کولوپوسکوپی یا مشاهده دهانه رحم در مطب با یک دستگاه کولوپوسکوپی انجام شود. این مشاهده کار بسیار آسانی بوده و در بسیاری از مطب‌ها و مراکز شهرستانی و استانی وجود دارد.

وی ادامه داد: در یک مورد دیگر که حتما باید کولوپوسکوپی انجام شود نمای غیر طبیعی دهانه رحم است. همچنین بانویی که پس از مقاربت و تماس جنسی دچار لکه‌بینی شد و یا اینکه پس از استفاده از پماد‌ها و کرم‌های واژینال دچار لکه‌بینی شد حتما باید به پزشک مراجعه کرده و شاید لازم باشد که کولوپوسکوپی انجام شود. با این کار حدود ۱۰ سال قبل از ابتلا و گسترش سرطان دهانه رحم می‌توان آن را تشخیص داد.

تأثیر درمان سرطان دهانه رحم بر باروری

این استاد دانشگاه در مورد درمان سرطان دهانه رحم و تأثیر آن بر باروری‌های آتی نیز اظهار کرد: اگر سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه یا CIN تشخیص داده شود و پیش از اینکه سرطان در داخل لگن پخش شود با برداشتن موضعی دهانه رحم یا با لیزر درمانی ممکن است بتوان سلول‌های سرطانی را از بین برد. اما با پخش شدن این سلول‌ها در لگن ممکن است چسبندگی لگن ایجاد شود، به غدد لنفاوی فشار آورده و حتی ممکن است علاوه بر دهانه رحم بخش‌های دیگری از رحم نیز درگیر شود که در این صورت باید عمل جراحی وسیعی انجام شده و رحم و غدد لنفاوی برداشته شود و در این صورت فرد قدرت باروری خود را از دست می‌دهد. البته اگر فرد جوان باشد می‌توان پیش از عمل جراحی تخمک‌گیری کرده و آن‌ها را فریز کند تا پس از لقاح در آزمایشگاه به رحم اجاره‌ای منتقل شود.

منبع: جامعه ۲۴