تاثیر طرح صیانت بر افزایش قیمت موبایل!

اقتصاد۲۴- ساعاتی پس از اقدام پرسر و صدای کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت برای تصویب این طرح در مدت زمانی کوتاه، معاونت قوانین مجلس رای‌گیری در این کمیسیون را غیرقانونی دانست و مصوبه را لغو کرد. اما این طرح هنوز هم قرار است در مجلس بررسی و ممکن است تصویب شود. یکی از بخش‌های طرح صیانت، به تعرفه ورود گوشی‌های تلفن همراه اختصاص دارد. تاثیر طرح صیانت بر قیمت موبایل، چیست؟

فصل دوم پیش‌نویس طرح صیانت که چندی پیش منتشر شد، به نظام تنظیم مقررات اختصاص دارد. این فصل، وظایف و اختیارات کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی را مشخص کرده است.

در بند ح از ماده ۲ طرح صیانت، ذیل فصل دوم یکی از این اختیارات چنین تعریف شده: «تصویب ضوابط تشویق تولیدکنندگان داخلی و خارجی تجهیزات الکترونیکی هوشمند به حمایت از خدمات فضای مجازی داخلی، به پیشنهاد تنظیمگران با استفاده از ابزار‌های قانونی نظیر حقوق ورودی.»

به عبارتی، تدوین‌کنندگان این طرح در نظر دارند که برند‌های معتبر تولیدکننده تلفن همراه را تشویق به نصب اپلیکیشن‌های ایرانی به جای نمونه‌های خارجی کنند. در غیر این صورت، تعرفه وارداتی سنگینی بر آن‌ها اعمال می‌شود که ظاهرا ممکن است تا ۳۵ درصد هم باشد.

تاثیر طرح صیانت بر افزایش قیمت موبایل

حسین میرزایی، عضو کمیسیون مشترک و نماینده موافق طرح صیانت روز گذشته، در گفتگویی در این مورد توضیح داد: اگر گوگل وارد ایران نشود، گوشی‌هایی که به صورت پیش‌فرض برنامه گوگل پلی رو نصب دارند، عوارض ورود آن‌ها به کشور ٣۵ درصد افزایش پیدا می‌کند. حتی می‌توانیم دیگه گوشی اندروید وارد نکنیم!

اکنون تحریم‌ها باعث شده است که برند‌های مطرح تولیدکننده موبایل، به صورت مستقیم در بازار ایران حضور نداشته باشند. در واقع واردکنندگان ایرانی، محصولات را از چند دست واسطه خریداری می‌کنند. همین موضوع یکی از دلایلی است که معمولا قیمت گوشی‌ها را در ایران به نسبت قیمت دلاری آن‌ها بالا می‌برد.

بیشتر بخوانید: اینترنت ملی به دست چین ساخته می‌شود!

حتی در صورتی که برند‌ها مستقیما در بازار ایران حضور داشتند، تقریبا غیرممکن بود شرط حذف اپ‌های خارجی و نصب پیش‌فرض اپ‌های داخلی را بپذیرند.

در این شرایط به نظر می‌رسد در صورت تصویب نهایی طرح صیانت، باید منتشر افزایش قیمت گوشی‌های موبایل باشیم.

البته، موضوع حمایت دستوری از اپلیکیشن‌های ایرانی و تولیدات بومی در حوزه آی تی موضوع جدیدی نیست.

سال‌هاست که تحت عنوان شبکه ملی اطلاعات هزینه‌های میلیاردی به چنین محصولاتی اختصاص یافته و نتیجه‌ای نیز نداشته است. طرحی که در نخستین دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد مطرح و در ادامه، در قانون پنجم توسعه گنجانده شد. اما رونمایی از فاز‌های اول تا سوم آن در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی اتفاق افتاد؛ شهریور و بهمن ۹۵ و مرداد ۹۶.

با وجود این، طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات سال گذشته منتشر شد. این طرح بر تولید مرورگر بومی، مدیریت هویت معتبر، سیستم عامل داخلی، رایانامه داخلی، جویشگر داخلی، صیانت از داده، مقابله با حوادث و پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی، تاکید می‌کند.

اما حمایت از تولید چنین محصولاتی پیش از آن آغاز شده بود. تا کنون چندین پیام‌رسان، جویشگر و اینستاگرام بومی در کشور تولید شدند که برخی از آن‌ها با وجود میلیارد‌ها تومان هزینه، یا کارایی چندانی ندارند یا حتی تعطیل شدند.

محصولاتی که دیگر نیستند

در این میان، لنزور که قرار بود اینستاگرام ایرانی باشد و پیام‌رسان بیسفون، از آن دست محصولاتی هستند که خودخواسته اعلام تعطیلی کردند.

در حالی که هر دو آن‌ها از جمله مجموعه‌هایی بود که در سال ۹۷، موضوع پرداخت وام پنج میلیارد تومانی و ارائه امکانات رایگان به آنها، انتقاداتی را برانگیخت.

جویشگر ملی را هم باید پروژه دیگری دانست که تا کنون میلیارد‌ها تومان برای آن هزینه شده است؛ بدون اینکه نتیجه مشخصی داشته باشد.

برای مثال سال ۱۳۹۳ ایسنا به نقل از یکی از مسئولان وقت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نوشت که راه‌اندازی سایت یوز، ۷ میلیارد تومان برای این وزارتخانه هزینه داشت. در حالی که این جویشگر اکنون مدت‌هاست که فعالیتی ندارد.

با همه اینها، میرزایی، نماینده موافق طرح صیانت معتقد است: جایگزین‌های زیادی برای اینستاگرام و واتس‌اپ وجود دارد. «کیو کیو» و «اسکایپ» جایگزین خوبی برای اینستاگرام هستند.

تاکید طرح شبکه ملی اطلاعات بر تولید موبایل ایرانی

البته این همه ماجرا نیست. ایجاد مانع برای ورود برند‌های معتبر تلفن همراه، می‌تواند انگیزه دیگری نیز داشته باشد.

بر اساس طرح شبکه ملی اطلاعات، برند‌های ایرانی تا سال ۱۴۰۴ باید حدود ۲۰ درصد از نیاز بازار داخل به تبلت و تلفن همراه را تامین کنند.

پاییز سال گذشته نام برند‌هایی که ظاهرا قرار است این موضوع را عملی کنند اعلام شد: دیمو، جی‌ال‌ایکس، تاریانا، سیماران، ارد زنون، تارتب و صاایران.

این در حالی است که در همان مقطع، ابراهیم درستی، رئیس اتحادیه کشوری صنف فروشندگان گوشی تلفن همراه به تجارت‌نیوز گفت: تولیدکنندگان ایرانی سهمی از بازار موبایل و تبلت ندارند و تحقق آمار ۲۰ درصدی تا سال ۱۴۰۴، بسیار بعید است.

علاوه بر نگرانی‌هایی که در مورد کاهش دسترسی به اینترنت و افزایش قیمت موبایل وجود دارد، به نظر می‌رسد تدوین‌کنندگان طرح صیانت با وجود تجربه‌های پیشین، همچنان معتقدند که به صورت دستوری و با ایجاد محدودیت برای رقبای خارجی می‌توان از محصولات داخلی حمایت کرد.