گوشت ۴۰۰ هزار تومانی در راه است؟

اقتصاد۲۴- اگرچه افزایش قیمت‌های قابل توجه در بازار گوشت و مواد پروتئینی موضوعی نیست که دولتمردان به راحتی آن را قبول کنند، اما واقعیت‌های بازار حاکی از آن است که در روز‌های پایانی سال، روند افزایش قیمت در این بازار‌ها تشدید شده است.

البته با توجه به تحولات اخیر بین‌المللی در رابطه با قیمت محصولات اساسی و خوراک دام و همین‌طور هشدار‌هایی که کارشناسان پیش از این در این خصوص می‌دادند، جای تعجب هم ندارد که بازار گوشت این روز‌ها با چنین گرانی‌هایی روبه‌رو باشد. اوایل بهمن ماه سال جاری بود که سازمان خواروبار جهانی اعلام کرد دوران غذای ارزان به سر آمده است به طوری که بررسی‌ها نشان می‌دهد خوراک دام که حدود ۷۰ درصد هزینه تمام‌شده تولید محصولات پروتئینی را تشکیل می‌دهد، با روند افزایشی روبه‌رو شده است.

بر این اساس اعلام شد که قیمت ذرت که به عنوان خوراک دام استفاده می‌شود ۷۵/۱۰ دلار افزایش یافت و هر بوشل از این محصول به قیمت ۶۳۶ دلار معامله شد. همچنین قیمت دام هم که بین کشور‌ها برای تامین گوشت صادر می‌شود، رشد داشت به طوری که دام زنده ۴۸/۱ دلار و دامپروری ۱۳ سنت رشد قیمت را تجربه کرد.

این در حالی است که به تازگی عضو هیات‌مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران نیز اعلام کرده است که قیمت نهاده‌ها متاثر از جنگ روسیه و اوکراین ۵۰ درصد افزایش قیمت داشتند. به گفته محمدمهدی نهاوندی، علاوه بر تحولات اخیر بین‌المللی با توجه به اینکه اوکراین و روسیه سهم زیادی در تامین غلات جهان دارند، به همین علت جنگ میان این دو کشور موجب شده تا قیمت نهاده‌های دامی جهش چشمگیری داشته باشد.

وی اعلام کرده است که بروز جنگ میان دو کشور موجب شده تا فروشندگان خارجی تمایلی به عرضه محصولات خود نداشته باشند و البته از سوی دیگر نیز خریداران کالا‌های اساسی تلاش می‌کنند تا سهم بیشتری از خرید کالا‌های اساسی را به خود تخصیص بدهند. وی با اشاره به افزایش ۵۰ درصدی قیمت نهاده‌های دامی همچنین این را هم بیان کرد که در حال حاضر قیمت‌های پیشنهادی برای ذرت تحویل بنادر جنوبی حدود ۴۵۰ یورو و برای جو دامی ۴۵۵ یورو است و قیمت اعلامی فروشندگان خارجی برای کنجاله سویا هم حدود ۶۵۰ یورو اعلام می‌شود. عضو هیات‌مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران همچنین به دولتمردان پیشنهاد داد که با توجه به شرایط موجود لازم است تا قیمت‌های ارزی و ریالی نهاده‌های دامی اصلاح شود تا فرآیند تامین نهاده‌های دامی توسط بخش خصوصی تداوم داشته باشد.

در واقع با توجه به اینکه بیش از ۷۰ درصد خوراک دام کشور هم وارداتی است، تحولات اخیر بین‌المللی به شدت می‌تواند بازار مواد پروتئینی در کشور را تحت تاثیر قرار دهد. این در حالی است که کمبود علوفه و کشتار دام‌های مولد که در سال جاری یکی از چالش‌های قابل توجه در این حوزه بود، نقش پررنگی در این زمینه داشته است به طوری که برخی از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با این شرایط، قیمت گوشت تا شهریورماه سال آینده به ۴۰۰ هزار تومان خواهد رسید. در این میان البته گفته می‌شود که عملکرد وزارت کشاورزی و همچنین وزارت صمت در این حوزه قابل قبول نبوده است به طوری که باعث شده نگرانی از بابت افزایش قیمت‌ها در این زمینه ادامه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: احتمال افزایش قیمت مرغ در هفته آینده/ قیمت مرغ پس از حذف ارز ترجیحی ۶ برابر می‌شود

گرانی در نیمه دوم سال آینده

در همین خصوص رییس مجمع فعالان اقتصادی به «جهان‌صنعت» گفت: اوایل سال جاری بود که با هشدار در مورد بحران بازار نهاده‌های دامی به دولت این پیش‌بینی را مطرح کردیم که قیمت گوشت به کیلویی ۲۵۰ هزار تومان می‌رسد، اما در آن مقطع، کمتر مسوولی باور و یا قبول می‌کرد که چنین اتفاقی در بازار رخ دهد. این در حالی است که در حال حاضر شاهد این هستیم که گوشت تا کیلویی ۲۱۰ هزار تومان هم به فروش می‌رسد.
محمدرضا حسینا با بیان اینکه خوراک دام در بازار جهانی بین ۴۰ تا ۵۰ درصد با افزایش قیمت روبه‌رو شده است، افزود: این در حالی است که با توجه به وابستگی قابل توجه ایران به واردات خوراک دام، بعید نیست که سال آینده افزایش قیمت‌های بیشتری نیز در این بازار رخ دهد.

وی بیان کرد: علاوه بر تحولاتی که در بازار‌های جهانی اتفاق افتاده، همچنان در کشور با کشتار دام مولد و کمبود نهاده‌ها روبه‌رو هستیم که به طور حتم تبعات این موضوع در سال آینده بیشتر خودش را نشان خواهد داد.

حسینا با بیان اینکه پیش‌بینی من این است که قیمت گوشت تا نیمه دوم سال آینده به ۴۰۰ هزار تومان برسد، گفت: افزایش قیمت محصولات اساسی و خوراک دام در بازار‌های جهانی زنگ هشداری برای مسوولان کشور است تا به تولید داخل و افزایش ضریب امنیت غذایی بیشتر توجه کنند.

رییس مجمع فعالان اقتصادی افزود: با واگذاری وظایف و اختیارات بازرگانی به وزارت جهاد کشاورزی انتظار می‌رفت که این وزارتخانه به عنوان متولی تولید، عملکرد قابل قبولی را در این حوزه ارائه دهد، اما متاسفانه چنین نشد.

وی با بیان اینکه ما بار‌ها در این باره هشدار دادیم که شرایط خوراک دام در کشور بحرانی است و خوراک دام با قیمت‌های بسیار بالاتر از نرخ‌های دولتی توزیع می‌شود، اما توجهی به این معضل نشد.

حسینا با اشاره به اینکه در حال حاضر نهاده‌های دامی به نرخ دولتی کمیاب و بعضا نایاب است، گفت: متاسفانه وزارت جهاد کشاورزی توانایی مدیریت بازار خوراک دام در سنوات گذشته را نداشته و با انتضابات جدیدی هم که در دولت سیزدهم در وزارت کشاورزی صورت گرفت، باز هم شاهد انجام اقدامات خاصی برای دستیابی بازار خوراک دام به ثبات و آرامش نبودیم.

عضو اتاق بازرگانی خراسان‌رضوی همچنین در ادامه به تبعات جنگ اوکراین و روسیه در رابطه با نرخ نهاده‌ها اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه بیش از ۲۰ درصد صادرات گندم و ۲۷ درصد از صادرات سویای جهان در دست اوکراین است، بازار جهانی خوراک دام و مواد غذایی به خصوص ذرت و سویا با چالش شدیدی مواجه شده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر گوشت قرمز با افزایش قیمت فزاینده‌ای مواجه شده است، افزود: در حال حاضر قیمت گوشت قرمز به حدود کیلویی ۲۰۰ هزار تومان رسیده است و ما کماکان هشدار می‌دهیم که با توجه به اینکه در زمینه خوراک دام در کشور ما مشکلات بیشتری نیز ایجاد شده است، قیمتی که در حال حاضر برای گوشت اعلام می‌شود واقعی نیست.

ترکش خطا‌های استراتژیک به مردم

وی همچنین به مشکلات دامداران در زمینه تامین خوراک دام اشاره کرد و گفت: در سال جاری بار‌ها دیدیم که دامداران به دلیل اینکه خوراکی برای تامین مواد غذایی دام‌های خود نداشتند، حتی اقدام به کشتار دام‌های مولد کردند.

حسینا بیان کرد: اگر این شرایط ادامه پیدا کند، ما پیش‌بینی می‌کنیم که تا شش ماه آینده، قیمت گوشت حدودا تا ۴۰۰ هزار تومان افزایش خواهد داشت در حالی که این موضوع به مثابه بحران در بازار مواد غذایی و پروتئینی است.

وی با بیان اینکه در این خصوص باید تصمیمات ویژه گرفته شود، اظهار کرد: در حال حاضر قیمت گوشت واقعی نیست و کمبود و گرانی نهاده‌های دامی می‌تواند به بازار گوشت و مواد پروتئینی در سال آینده شوک وارد کند.
عضو اتاق بازرگانی خراسان‌رضوی اعلام کرد‌: راهکاری که ما پیشنهاد می‌کنیم این است که دولت با توجه به اینکه قیمت نفت افزایش شدیدی پیدا کرده است، با کشور‌هایی همچون نیوزیلند و برزیل برای تهیه نهاده‌های دامی و دام مذاکره کند تا در قبال نفتی که به این کشور‌ها ارسال می‌شود، به ایران گوشت یا دام زنده داده شود. رییس مجمع فعالان اقتصادی افزود: ما برای چندمین بار است که هشدار می‌دهیم ادامه این شرایط در سال‌های آینده باعث ایجاد بحران امنیتی و اجتماعی خواهد شد. چراکه نمی‌توان بازار کالا‌های اساسی را نادیده گرفت و سیاست‌های آزمون و خطا را در مورد آن اجرا کرد. زیرا ترکش بی‌برنامگی و یا خطا‌های استراتژیک به اقشار ضعیف جامعه برخورد خواهد کرد.

روند افزایشی گوشت قرمز

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مدت‌هاست گرانی گریبانگیر بازار گوشت قرمز شده، قیمت‌ها سر به فلک گذاشته و مردم کم‌در‌آمد توان خرید یک کیلوگرم گوشت را هم ندارند و این کالای پروتئینی از سفره و سبد خوراک خانواده‌های بی‌بضاعت و متوسط جامعه حذف شده و با وجود تمام تمهیدات در نظر گرفته شده قیمت این منبع تامین پروتئین کاهش قابل‌توجهی نیافته است. گوشت قرمز از محوری‌ترین محصولات در سبد غذایی بخش قابل‌توجهی از خانوار‌های ایرانی بوده است، اما از روز‌های میانه زمستان ۹۵ که چندان از ذهن‌ها دور نیست تلاطم در بازار گوشت آغاز شد و با افزایش ناگهانی و افسارگسیخته ساعتی قیمت‌ها مصرف این کالا به حد چشمگیری کاهش یافته و درصد کمتری از مردم توانایی تهیه آن را دارند.

در همین رابطه رییس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی با اشاره به افزایشی بودن قیمت گوشت قرمز گفت: قیمت شقه گوشت گوسفندی کیلویی ۱۸۵ هزار تومان است که ۱۵ هزار تومان نسبت به ماه گذشته افزایش نرخ را تجربه کرد. گوشت چرخ‌کرده مخلوطی از گوشت گوسفند و گوساله است و از آنجایی که قیمت گوشت گوساله بالا رفته است نرخ گوشت چرخ‌کرده به کیلویی ۱۸۰ هزار تومان رسیده است. قیمت گوشت گوساله نیز روند صعودی به خود گرفته و به کیلویی ۱۸۰ تا ۱۸۵ هزار تومان رسیده است.

علی‌اصغر ملکی اظهار کرد: گرانی باعث شده است که گوشت قرمز از سفره مردم حذف شود و میزان خرید گوشت در ماه به یک تا دو کیلو برسد چراکه مردم توان خرید بیش از این را ندارند.

ملکی با اشاره به واردات گوشت قرمز گفت: گوشت وارد کشور شده است، اما از ۲۵ اسفند توزیع خواهد شد، ولی توزیع آن تاثیری در بازار نمی‌گذارد چراکه برای کنترل قیمت‌ها حداقل یک هفته زودتر گوشت وارداتی باید در بازار توزیع می‌شد. اگر به موقع این توزیع صورت می‌گرفت بدون تردید بازار این‌گونه با چالش مواجه نمی‌شد؛ امیدواریم بعد از توزیع گوشت وارداتی شاهد آرام شدن بازار باشیم.

این فعال اقتصادی با بیان اینکه حمل گوشت با ماشین‌های مخصوص صورت می‌گیرد، گفت: جابه‌جایی گوشت نیازمند دریافت مجوز از سازمان دامپزشکی است و همین مساله روند واردات و توزیع آن در بازار را کند کرد.
رییس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی در پاسخ به این پرسش که دولت روند صادرات را برای تنظیم بازار داخلی متوقف کرد چرا با وجود متوقف کردن صادرات باز شاهد افزایشی شدن قیمت گوشت در بازار هستیم؟ گفت: اگر صادرات اتفاق می‌افتاد قیمت‌ها بالاتر از این می‌شد و شاهد اتفاق‌های بدتری در بازار می‌بودیم.

ملکی در ادامه بیان کرد: گوشت گوسفند یخ‌زده از آسیای میانه وارد شده است و کیلویی ۱۳۰ هزار تومان به مغازه‌داران داده می‌شود و آن‌ها با احتساب سود ۱۰ تا ۳۰ درصدی آن را عرضه خواهند کرد. البته سازمان پشتیبانی امور دام روزانه اقدام به کشتار می‌کند و گوشت تازه در مغازه‌های سطح شهر و میادین میوه و تره عرضه می‌کند، اما از آنجا که حجم آن کم است چندان نتوانسته بازار را متعادل کند.

این فعال صنفی با اشاره به رکود بازار در روز‌های پایان سال گفت: قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است و قابل قیاس نسبت به سال‌های گذشته نیست، در واقع بازار خرید گوشت در سال ۱۴۰۰ به اتمام رسیده است.
وی ادامه داد: نمی‌توانیم از بازار سال آینده پیش‌بینی داشته باشیم و با توجه به بارندگی‌های قابل توجه در سال جاری امیدواریم که صحرا‌ها سبز باشند و نیاز دامداران به خرید علوفه کاهش پیدا کند.

وعده تامین نهاده‌های دامی تنها تا پایان سال

گفتنی است رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی گاوداران از تامین ذرت، سویا و جوی مورد نیاز گاوداری‌های شیری تا پایان سال خبر داد. احمد مقدسی با بیان اینکه خوشبختانه دولت ذرت، سویا و جو مورد نیاز گاوداری‌های شیری را تا پایان سال تامین کرد، ادامه داد: این در حالی است که هنوز میزان نهاده‌های دولتی تخصیص داده‌شده به گاوداری‌ها برای ماه آینده مشخص نیست.

رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی گاوداران اضافه کرد: دولت تعهدی به تامین نهاده‌های دامی گاوداری‌های گوشتی ندارد و همیشه مقدار ناچیزی نهاده به آن‌ها تخصیص داده می‌شود. وی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تامین نهاده دامی بسیار دشوار بود و گاوداران در تامین ذرت، سویا و جوی مورد نیاز خود اذیت شدند، گفت: نیمه دوم امسال شرایط تامین نهاده‌های دامی سخت‌تر شد، زیرا احتمال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود داشت.