ایربگ در چه شرایطی باز می‌شود؟

اقتصاد۲۴- در یادداشت جواد گرشاسبی آمده است: احتمالا یکی از بزرگ‌ترین کاستی‌ها در کشور‌های جهان سوم دانش ناکافی عمومی در خصوص وسایل و ابزار‌هایی است که مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور مثال عموم مردم به اندازه کافی دانش استفاده و نگهداری از گیربکس‌های اتوماتیک را ندارند و این در حالی است که هر روز تعداد خودرو‌های مجهز به گیربکس اتوماتیک افزایش پیدا می‌کند.

از طرفی حتی با توجه به تعدد رسانه‌های مختلف در دسترس مردم، متولیان امر شاید برای افزایش مهارت عمومی در استفاده از فناوری‌های جدید آموزش کافی ارایه نکرده اند. به این ترتیب امروز ما در حالی که دانش کافی در به کارگیری یک فناوری و تکنولوژی را نداریم، در مورد آن نظر‌های کارشناسی صادر می‌کنیم یا حتی فرهنگ برخورد با کنترل تلویزیون و زانو را برای این فناوری‌ها هم در پیش می‌گیریم.

حکایت باز نشدن ایربگ خودرو‌های تولید وطن در تصادف‌های اخیر هم همان ماجرای کنترل تلویزیونی است که کانال را عوض نمی‌کند و به جای گشتن دنبال دلیل این بی کنترلی، آن را به زانو می‌کوبیم تا کار کند! ایربگ خودرو‌های وطنی هم امروز در رسانه‌ها مثل همان کنترل توسط افراد حقوقی و حقیقی به زانو کوبانده می‌شوند و اغلب به جای تعریف کارشناسی و فنی به دنبال مقصر می‌گردند؛ در حالی که با کار کارشناسی، مقصر هم به راحتی پیدا می‌شود.

البته بخشی از فضای ایجاد شده امروزی در خصوص عملکرد ایربگ خودرو‌های وطنی، به این دلیل است که افکار عمومی و متاسفانه حتی بعضی خواص شناخت کافی از مکانیسم عملکرد ایربگ ندارند. البته بخشی از این انتقادات هم به این دلیل است که در سال‌های گذشته عملکرد خودروسازان به گونه‌ای بوده که افکار عمومی نگاه چنان مثبتی نسبت به آن‌ها ندارند، حتی اگر حق با خودروساز باشد.

زمانی برای پُف ایربگ‌ها

به طور کلی در باز شدن یا باز نشدن ایربگ خودرو پارامتر‌های مختلفی مورد بررسی ACU (مغز الکترونیکی یا پردازشگر) ایربگ قرار می‌گیرد. این یک اصل کلی در عملکرد ایربگ در تمام خودرو‌های تولید شده در جهان است؛ به همین دلیل حتی گاهی باز شدن نابه هنگام ایربگ می‌تواند خود یک اشکال باشد، زیرا ممکن است تصادف به گونه‌ای رخ دهد که نیازی به باز شدن ایربگ نباشد، اما با باز شدن آن‌ها سرنشینان دچار آسیب شوند و البته هزینه‌های شارژ دوباره ایربگ‌ها روی دست مالک باقی بماند. حالا بیایید فرهنگ کنترل تلویزیون و زانو را کنار بگذاریم و ببینیم چطور ممکن است ایربگ باز نشود، در حالی ظاهرا تصادف شدید بوده است؟

به زبان ساده باید گفت؛ ایربگ‌ها طبق یک الگوریتم یا برنامه عملکردی از پیش تعریف شده باز می‌شوند؛ به این معنی که ACU ایربگ شتاب منفی لحظه ای، شدت ترمزگیری، عملکرد سیستم‌های کمکی رانندگی و ایمنی، حتی میزان کشش لحظه‌ای کمربند ایمنی را در کسری از ثانیه سنجش می‌کند و سپس تصمیم می‌گیرد که ایربگ باز شود یا خیر؟ البته پارامتر‌هایی که ACU ایربگ یا همان مغز متفکر ایربگ سنجش می‌کند با توجه به سطح استفاده خودرو از فناوری‌های ایمنی متفاوت است.

با همه این احوال باید بدانید هر نوع شتاب منفی ناشی از ضربه در جهت‌های مختلف که باشد، ابتدا توسط ACU بررسی شده و در صورت نیاز ایربگ را در ۳ صدم ثانیه باز می‌کند؛ به همین دلیل گاهی دیده می‌شود که یک خودرو پیشرفته و به روز ژاپنی در کویر واژگون می‌شود یا با دیواره شنی برخورد می‌کند، اما ایربگ‌های آن فعال نمی‌شوند، زیرا شتاب منفی وارد شده به خودرو به صورت (لحظه ای) بالا نیست.

از نکات دیگری که باید به آن توجه داشت، این که گاهی تصادف به گونه‌ای اتفاق افتاده است که قطعات بیرونی خودرو همچون در محفظه موتور، سپر، چراغها، سینی و رادیاتور خودرو آسیب دیده اند، اما هنوز شاسی خودرو سالم است یا فشاری به سرشاسی وارد شده که آن را تحمل کرده است؛ در این مواقع نیز ایربگ باز نمی‌شود. شاید با دیدن در محفظه موتور مچاله شده یک خودروی تصادفی تصور کنید که تصادف بسیار شدید بوده است، اما قطعات پلتفرمی خودرو سالم مانده اند و نباید گول ظاهر صحنه را بخورید.

در بسیاری از مواقع حتی ارتفاع دو خودرویی که برخورد می‌کنند هم در تصادف موثر است؛ به طوری که ضربه می‌تواند به بالای در محفظه موتور وارد شود و تا شیشه جلو ادامه پیدا کند؛ حتی شاید چیزی از شیشه جلو وارد کابین شود و سرنشینان هم آسیب ببینند، اما شتاب منفی برخورد به گونه‌ای نباشد که ایربگ فعال شود. البته این همه ماجرا نیست، زیرا تغییرات در سیستم‌های برق و الکترونیک خودرو‌ها به منظور نصب آپشن‌ها یا قطعات الکترونیکی جدید هم می‌تواند بر عملکرد بخش‌های مختلف الکترونیکی خودرو تاثیرگذار باشد.

با همه این احوال نباید از احتمال خرابی سیستم ایربگ یا قصور خودروسازان نیز عبور کرد. اتفاقی که حتی دامن خودروسازان بزرگ جهان همچون تویوتا را نیز بار‌ها گرفته است. به همین دلیل در سال ۲۰۲۰ شرکت تویوتا نیز در یکی از بزرگترین فراخوان‌های تاریخ صنعت خودرو بیش از ۳.۴ میلیون دستگاه از محصولات خودرو در مدل‌های کرولا ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹، ماتریکس ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، آوالون ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ و آوالون هیبرید ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ را به منظور نقص در سیستم ایربگ به تعمیرگاه‌های خود در سراسر جهان به منظور رفع نقص دعوت کرد.

به این ترتیب به نظر می‌رسد بهتر است بدون هیجان‌هایی از جنس رسانه‌های مجازی و البته با منطق و دقت ماجرای چرایی باز شدن یا باز نشدن ایربگ خودرو‌های داخلی را بررسی کرد. بررسی‌ای که نه البته در اینستاگرام انجام شود و نه در سخنان غیر متخصصان نسبت به صنعت خودرو، بلکه توسط کارشناسان خبره و به کمک بازخوانی اطلاعات ACU ایربگ (مثل جعبه سیاه هواپیما). پس بهتر است وقتی کنترل تلویزیون کانال را عوض نمی‌کند، دنبال رفع اشکال الکترونیکی آن باشیم. با غرغر کردن و استفاده از زانو مشکل حل نمی‌شود.