اقتصاد۲۴- تورم در ایران مفهومی آشناست و هر شهروند ایرانی آن را با تمام گوشت و پوست و استخوان خود درک کرده است. اصولا زندگی در شرایط بدون تورم برای ایرانیها تا اندازه زیادی پیچیده، عجیب و غیرقابل درک است. تغییر پی در پی قیمتها در تمامی بخشها اعم از خوراک و پوشاک و مسکن پدیده شایعی به شمار میآید که هرچند همواره موضوع گله و شکایت است، اما دور از انتظار نبوده است. تعبیر عمومی از تغییر قیمت یک کالای اساسی در میان توده مردم تغییر زودهنگام قیمت تمامی کالاها و خدمات دیگر است. اما در این بین با یک استثنا مواجهیم. ثبات تعرفه در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات. این ثبات قیمت در شرایطی اتفاق افتاده که در کنار رشد بی اندازه تورم در چند سال اخیر مساله کرونا نیز بر مسایل شرکتها و سازمانها افزوده شده است. هر چند به نظر میرسد که ظهور و شیوع کرونا به رونق بخش ارتباطات منجر شده است، اما فشار بیش از حد به شبکه ارتباطی کشور مسالهای است که بدون رسیدگی و مراقبت نتیجه مطلوبی نه برای مالکان و نه برای مشترکان در درازمدت نخواهد داشت. بررسی تعرفههای ارتباطی موضوعی است که در این گزارش به آن پرداخته میشود.
در مورد تعرفه اینترنت کارشناسان و مسوولان اظهارنظرهای فراوانی داشته اند که از جمله آنها میتوان به نظر وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سابق در زمان شروع به کار خود اشاره کرد. آذری جهرمی در ۱۸ مرداد ۹۶ تعرفه اینترنت موبایل را ارزان اعلام کرده بود و این در شرایطی است که تا کنون تعرفهها بر منوال سابق بوده و با تغییر همه جانبه شرایط هیچ گونه تغییری در تعرفهها رخ نداده است.
از طرفی در بررسی صورت گرفته توسط وب سایت استتیستا در نوامبر ۲۰۰۷ قیمت اینترنت در ایران به عنوان ارزانترین اینترنت در جهان با رقم میانگین ماهانه ۳۷/۵ دلار معرفی شده است که این رقم نه تنها با سایر سازوکارها در ایران مطابقت ندارد بلکه در مقایسه با رقم مشابه در ایالت متحده آمریکا که حدود ۱۷/۶۶ دلار بوده است نشان از ارزانی بدون برنامه آن دارد.
همانطور که در مقدمه نیز بدان اشاره شد، افزایش تصاعدی قیمتها در یک کشور که در علم اقتصاد به نام تورم شناخته میشود، بر تمام بخشهای اقتصادی سایه میافکند. به طور مثال افزایش قیمت در بخش انرژی میتواند در تغییر قیمت شیر به عنوان یک کالای مصرفی اثرگذار باشد چراکه نه تنهه برای تولید شیر انرژی نیاز است، بلکه قیمت خرید، تعمیرات و نگهداری دستگاههای تولید شیر، دستمزد پرسنل و هر آنچه در چرخه تولید شیر لحاظ میشود، افزایش مییابد؛ بنابراین اگر در چنین شرایطی تولیدکنندگان شیر مجبور به حفظ قیمتهای پیشین باشند باید برای مدیریت هزینهها از سود خود کاهش دهند، از کیفیت محصولات بکاهند و یا اینکه دستمزد پرسنل را کاهش داده یا تعدیل نیرو کنند؛ بنابراین میتوان پیش بینی کرد که برای شرکتهای ارایه دهنده خدمات ارتباطی در شرایط تورمی و ثبات تعرفهها چه روندی اتفاق افتاده است.
در دو سال گذشته پدیده دیگری که بر اپراتورهای ارتباطی فشاری مضاعف وارد کرده، مساله کرونا بوده است. با بروز و شیوع بیماری کرونا تغییرات زیادی در نحوه زندگی افراد و کسب و کارها و فرآیندها ایجاد شد. تمامی این تغییرات در جهت انجام امور از حالت فیزیکی به حالت مجازی بوده است. در نتیجه هر فرآیندی که به صورت مجازی تعریف میشد باید بر بستر اینترنت جاری میشد و این یعنی بار شدید اضافی بر شبکه ارتباطی کشور. این میزان تقاضا برای استفاده از اینترنت در کنار تحریمهایی که اجازه ورود تجهیزات به کشور و تعویض بخشهای فرسوده را نمیدادند در شرایط ثبات قیمتهای استفاده از اینترنت وضعیتی غیرقابل تحمل بر اپراتورها را تحمیل کرده است که به نظر نمیرسد ادامه آن تحمل پذیر باشد.
با توجه به شرایطی که شرح آن رفت به نظر میرسد که در شروع سال جدید برای حفظ بقای اپراتورهای ارتباطی و نیز حفظ و ارتقای کیفیت سرویسهای مخابراتی چارهای جز افزایش تعرفهها وجود نداشته باشد. هرچند این افزایش میتواند فشار جدیدی بر افراد و کسب و کارها وارد کند، اما ادامه راه بدون این تغییر میسر نخواهد بود مگر آنکه راه حل سومی توسط دولت ارایه شود.
منبع: نود فناوری