تصویری دیده نشده از همسر دوم احمد شاملو

اقتصاد۲۴- فرزانه ابراهیمی، خبرنگار و پژوهشگر تاریخ معاصر با انتشار عکس زیر نوشت: 

« این جا تهران است صدای ما را از رادیو ملی ایران می‌شنوید.» این صدا پنجمین روز از اردیبهشت ۱۳۱۹ در میدان توپخانه که آن روزها سپه نام داشت به گوش تهران رسید. صدایی که اگر بخت‌یارمان بود شاید می‌توانستیم صدای زنی را بشنویم که یکی از مهمترین و پیشروترین زنان تاریخ معاصر بود؛ زنی که آن قدر توانمند و بزرگ بود که کمتر کسی بداند مدتی همسر یکی از مشهورترین شاعران معاصر ایران بوده است: توسی حائری همسر دوم احمد شاملو. زنی که بالاتر از نام همسرش به نام خودش در تاریخ ایران شناخته شده است.

بیشتر بخوانید: ماجرای سانسور صحنه‌های انقلابی فیلم حاتمی‌کیا

توسی حائری زاده ۱۲۹۶ شمسی در شهر مشهد بود. او به یکی از شاخه‌های خانواده سرشناس و معتبر حائری مازندارانی تعلق داشت که فرهنگ و هنر و علم و البته سیاست ایران را در خود جای داده بود. توسی حائری فرزند محمد باقر حائری بود. او که با مدرک دکترای زبان فرانسه از سوربن به ایران آمده بود، در کارهای مطبوعاتی وارد شده بود که متوجه شد قرار است برای رادیو ایران گویندگانی انتخاب کنند. خانم حائری به کمیسیون رادیو مراجعه و توسط استادانی چون ملک‌الشعرای بهار آزموده و انتخاب شد. روایت‌های متعدد حاکی از آن است که خانم حائری نخستین گوینده زن رادیو بوده است. البته نام‌های دیگری هم مطرح شده است؛ مانند قدسی رهبری. اما بسیاری از منابع معتبر نام خانم حائری را به عنوان نخستین گوینده زن معرفی می‌کنند. خانم حائری در مجله آشنا را با هزینه شخصی به سردبیری احمد شاملو منتشرکرد. مجله‌ای که ۱۷ شماره منتشر شد و زمینه‌ای شد برای ازدواج او با شاملو. ازدواجی که چهار سال دوام نیاورد. توسی حائری در فیلم خواستگاری به کارگردانی ابراهیم گلستان بازی کرده و تا معاونت وزارت فرهنگ هم رسیده بود. از دوستان او به بهمن محصص، فروغ فرخزاد و نجف دریابندری بودند. او بعد از انقلاب با همه مشکلات زندگی کرد و خانه‌اش محلی برای حضور چهره‌های هنری بود. خانم حائری در سال ۷۵ درگذشت.

یک نفر نوشته بود همسر اول و دوم شاملو را کسی نمی‌شناسد و همه آیدا را می‌شناسند چون عاشقانه‌ها برای او بود. اما به قول دوستی مشکل از شما است که تاریخ را نمی‌شناسید و توسی حائری و نقش او را در ازدواجش با شاملو خلاصه می‌کنید.