ماجرای عجیب ممنوعیت واردات آیفون زیر پوست بازار

اقتصاد۲۴- آیفون... نامی که سال‌هاست با حاشیه گره خورده؛ برندی که هرچندوقت یک‌بار به بهانه‌ای زمزمه ممنوعیت وارداتش به گوش می‌رسد، اما همچنان نه‌تنها بخش عمده‌ای از بازار تلفن‌های همراه در طبقه متوسط به بالای جامعه را در تسخیر دارد، بلکه به شکل گسترده‌ای در دستان همان افرادی که دم از ممنوعیت وارداتش می‌زنند دیده می‌شود. 

ممنوع شد، گران شد، آزاد شد! 

بازار چطور به هم ریخت؟

طی هفته‌های اخیر زمزمه‌هایی مبنی بر توقف واردات آیفون و گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار به گوش می‌رسید. در حالی که هیچ منبع رسمی این موضوع را تائید یا تکذیب نمی‌کرد، هفته گذشته واردکنندگان در سامانه جامع تجارت با این پیام مواجه می‌شدند که ثبت سفارش برند اپل تا روز شنبه ۳۱ اردیبهشت محدود شده است. اما روز دوشنبه این پیام تغییر کرد و در سامانه اعلام شد که با توجه به قرارگیری تلفن همراه با برند اپل در گروه کالایی ۲۷ (گروه کالاهای لوکس و غیرضروری) امکان ثبت سفارش آن وجود ندارد.  این پیام رسما به معنی پایان واردات رسمی آیفون و آغاز دوره قاچاق،‌جهش قیمت و سودآوری دلالان در این بازار بود.

بیشتر بخوانید: قیمت آیفون نجومی شد

آیفون به قیمت خودرو! 

بعد از اینکه اوایل هفته این طور مطرح شد که امکان ثبت سفارش برای گوشی‌های آیفون از بین رفته و واردکنندگان نمی‌توانند سفارش خود را در سایت ثبت کنند و اینطور گفته شد که این امر ناشی از ممنوعیت واردات آیفون است که چندماه است زمزمه‌های آن مطرح شده است، اتفاقی که پیش‌بینی می‌شد از راه رسید. اتفاقی که با واکنش گسترده‌ای در رسانه‌ها و البته بازار همراه شد و خیلی زود فروشندگان آیفون، این گوشی‌ها را به پستو بردند تا زمانی که با قیمت بالاتر بفروشند، کسانی هم که آیفون را معامله می‌کردند با چنان قیمت‌هایی این گوشی را می‌فروختند که تا همین چند وقت قبل خودرو با آن قیمت‌ها معامله می‌شد! 

نامه‌ای که بر آتش التهاب بازار افزود

همزمان با اعلام ممنوعیت واردات آیفون، نامه‌ای از وزیر صمت خطاب به رییس‌جمهور در رسانه‌ها منتشر شد که مربوط به 29 فروردین‌ماه امسال بود. در این نامه اعلام شد که با ممنوعیت واردات آیفون می‌توان یک میلیارد دلار از ارز مورد نیاز برای واردات خودرو را تامین کرد. همچنین، در این نامه آمده‌است که در سال گذشته بیش از چهار میلیارد دلار ارز برای واردات گوشی موبایل اختصاص داده‌شده که از این مقدار یک میلیارد دلار آن به واردات گوشی‌های شرکت اپل اختصاص دارد. در خط پایانی نامه اشاره شده که واردات خودرو از واردات آیفون اهمیت بیشتری دارد.

بازار روی پلکان افزایش قیمت

در هفته‌های گذشته و بعد از محدودیت موقت واردات گوشی‌های آیفون، بازار موبایل تهران شاهد افزایش نرخ در گوشی‌های برند اپل بود. قیمت‌گوشی‌ آیفون‌ ۱۳ با ظرفیت ۱۲۸ گیگابایت که تا ۲۵اردیبهشت در محدوده ‌۲۴٫۸۰۰ تا ۲۵میلیون تومان بود. آخرین روز اردیبهشت به ۳۴٫۵۰۰میلیون تومان رسید. آیفون‌ ۱۳ پرومکس هم در همین بازه زمانی از محدوده بین ۴۰٫۵۰۰ تا ۴۳٫۵۰۰ به ۴۷٫۹۰۰ صعود کرد.  نوسان بازار موبایل در هفته گذشته تا حدی بود که زمزمه‌هایی از قیمت ۶۷ میلیون تومانی آیفون ۱۳ پرومکس هم به گوش می‌رسید. دیگر مدل‌های این برند مثل ‌آیفون SE 2020 با ظرفیت ۱۲۸ نیز با ۴٫۵میلیون تومان رشد قیمت از ۱۳ میلیون تومان به ۱۷٫۵۰۰ میلیون تومان رسید.

جدول قیمت گوشی اپل در بازار

در تازه‌ترین قیمت‌هایی که مربوط به روز سه‌شنبه سوم خردادماه است، حتی شنیدن خبر 83 میلیون تومانی برای گوشی آیفون 13 پرومکس هم تعجب‌برانگیز نیست. قیمت‌هایی که از اوایل سال مدام بالا رفته و حالا در سطوحی عجیب جا خوش کرده است.

نام محصول   قیمت سوم خرداد 1401 (میلیون تومان)

apple iphone 13 pro max  83 ---- 42.5 

apple iphone 13 pro  60.5 --- 38.3

apple iphone 12 pro max  33.2

apple iphone 12 pro  29.7

apple iphone 13  46.5---24.9    

apple iphone 12  20.5

apple iphone 11  32.5---13.3

apple iphone 12 mini  16.5

apple iphone se 2022  17.7

apple iphone se  9.9

حامیان ممنوعیت آیفون چه می‌گویند؟

خضریان، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس:

سال گذشته حدود سه میلیارد دلار برای دارو ارز اختصاص پیدا کرده است. در حالی که تنها برای واردات گوشی‌های لوکس نزدیک یک میلیارد دلار ارز نیمایی مصرف شده است. حتما اختصاص این حجم ارز برای کالاهای لوکس به نفع کشور نیست. دغدغه کمیسیون اصل نود این است که در شرایط جنگ اقتصادی، یارانه‌ای از جیب عموم مردم صرف واردات کالاهای لوکس و غیر ضرور نشود. باید توجه داشت مبلغی که بعضا در هر کالای لوکس به عنوان یارانه ارز نیمایی اختصاص پیدا می‌کند، با کل یارانه پرداختی به یک ایرانی در چند سال برابری می‌کند.

مخالفان ممنوعیت آیفون چه می‌گویند؟

آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات: 

آخرین باری که تصمیم داشتند واردات آیفون را ممنوع کنند، از رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خواستم که گزارش سه‌ماهه واردات گوشیهای تلفن همراه را برایم تهیه کند. گزارش گویا بود، شرکتی خارج از روال همیشگی خود و سایر شرکتها،حجم زیادی گوشی آیفون وارد کشور کرده بود!  آنچه باعث شد روال ممنوعیت واردات در سری قبل متوقف شود، ارسال این مستندات به صاحبان تصمیم بود. چرا اصرار داشته و دارم که سیاست اعلام ممنوعیت واردات برخی گوشی‌های پرطرفدار اشتباه است؟ دلیل واضح است؛ این تصمیم دور زدن سیستم رجیستری را برای قاچاقچیان مقرون به صرفه و توجیه پذیر خواهد کرد.

عجیب؛ ولی واقعی

وقتی خبر ممنوعیت واردات حسابی تاثیر خود را بر بازار تلفن همراه گذاشت و قیمت‌ها به چیزی تبدیل شد که در اسلایدهای قبلی دیدید، پس از کلی تاخیر مسئولان وزارت صمت در نهایت این وضعیت را به اختلال سیستمی نسبت دادند و ممنوعیت واردات را تکذیب و اعلام کردند که هیچ ابلاغیه و مقرراتی دال بر ممنوعیت ثبت سفارش واردات موبایل با برندهای خاص به بانک مرکزی و گمرک ابلاغ نشده و ثبت سفارش آیفون از چهارشنبه انجام می‌شود. اتفاقی که به صورت موقت آبی بر آتش بازار ریخت، اما مشخص نیست بتواند تا دوره بعدی که حاشیه دیگری برای آیفون ایجاد شود، چقدر از قیمت بالا رفته این محصول را برگرداند!