اقتصاد۲۴- برای کشوری که طرح تبدیل شدن به هاب ترانزیت منطقه را در دستور کار خود قرار داده است و قصد دارد مسیر تزانزیتی خود را به مسیری بینالمللی و قابل استفاده برای کشورهای منطقه تبدیل کند، ترافیک اخبار مرتبط با سوانح جادهای، ریلی و هوایی تعجبآور و در تناقض آشکار با چنین طرحی است. سوانحی که برخی از آنها به دلیل فرسودگی وسیله حمل و نقل و برخی دیگر به دلیل عدم نظارت و رفع به موقع مشکل است.
وفور این حوادث نه تنها نشاندهنده ناایمن بودن خطوط حمل و نقلی کشور است که نشان از بیکفایتی و عدم نظارت دقیق بر ایمنی مسیرهای حمل و نقلی مختلف کشور دارد. حادثه امروز خروج قطار در محور مشهد – یزد را نیز میتوان یکی از همین حوادثی برشمرد که با وجود نظارت دقیقتر میتوانست رخ ندهد و در فاصله ۱۶ روز بعد از حادثه تلخ متروپل بار دیگر ایران را به سوگ ننشاند و اجساد غیرقابل شناسایی دیگری را بر دل مردم بار نکند.
بنا بر گزارشها ساعت ۵: ۲۶ دقیقه صبح چهارشنبه ۱۸ خرداد قطار مشهد- یزد در محور طبس از ریل خارج میشود. این قطار ۴۳۰ مسافر و خدمه داشته و علت بروز سانحه نیز برخورد با بیل مکانیکی عنوان شده است.
فرماندار طبس به رویداد۲۴ گفته که از ۷ واگن این قطار، ۴ تا از ریل خارج شدهاند که ۲ واگن در وضعیت بدتری قرار دارند، منتظریم جرثقیل این واگنها را بلند کند. به گفته رحیمی اجساد کشف شده غیرقابل شناسایی هستندو برای احراز هویت به پزشکی قانونی ارجاع داده شدهاند.
مجتبی خالدی، سخنگوی سازمان اورژانس کشور نیز درباره آخرین شمار مصدومان و فوتشدگان این حادثه گفته است که تا کنون ۸۶ تن در این حادثه مصدوم شده و ۱۸ تن نیز جان خود را از دست دادهاند.
این حادثه چهارمین سانحه ریلی کشور بعد از حادثه انفجار قطار نیشابور (۱۳۸۲)، برخورد دو قطار در ایستگاه هفتخوان دامغان (۱۳۹۵) و حادثه قطار زاهدان به تهران (۱۳۹۸) است. حوادثی که هریک خانوادههایی را داغدار کردهاند.
برای روشن شدن میزان ایمنی مسیرها برای کشوری که میخواهد مسیرهای حمل و نقلی خود را به روی کشورهای دیگر بگشاید نگاهی به حوادث ریلی و هوایی کشور جالب است.
روز ۲۹ بهمن سال ۱۳۸۲ انفجار قطار باربری در ایستگاه خیام در ۱۷ کیلومتری نیشابور ۳۵۰ نفر کشته و ۴۶۰ نفر زخمی برجای گذاشت، اما هرگز مشخص نشد که چه عاملی باعث بروز چنین انفجار وحشتناکی بوده است که باعث شد در آن زمان مردم محلی زمینلرزهای را احساس کنند. در آن هشیاری روسای ایستگاههای کاشمر و خیام باعث شد که دو قطار مسافربری در حال حرکت در مسیر این قطار به خطوط امن منتقل شده و از گسترش ابعاد حادثه جلوگیری شود.
ساعت ۷:۲۲ صبح روز جمعه ۵ آذر ۱۳۹۵ دو قطار مسافربری در حوالی «ایستگاه هفتخوان» در محور «سمنان-دامغان» با یکدیگر برخورد کردند. در این حادثه تلخ قطار سمنان به مشهد از پشت به قطار تبریز به مشهد که در همان ریل متوقف بود، برخورد کرد. در پی برخورد دو قطار، چهار واگن از ریل خارج و پنج واگن نیز دچار حریق شدند. این فاجعه به جان باختن تن۴۷ و مصدومیت ۱۰۳ نفر دیگر منجر شد.
۹ مهر ۱۳۹۸ پنج واگن قطار زاهدان –تهران از ریل خارج شدند، در این حادثه بیش از ۴۲ نفر مصدوم شده و ۵ نفر از مسافران نیز جان خود را از دست دادند. رییس کمیسیون عالی سوانح شرکت راهآهن علت حادثه را بازشدن پیچ و پابندهای ریل توسط افراد ناشناس عنوان کرد. او وعده داده بود که کنترل و رصدهای بیشتری صورت گیرد در مسیر خطوط راهآهن صورت بگیرد.
بیشتر بخوانید: مقصر اصلی سانحه قطار مشهد – یزد شناسایی شد
به گزارش رویداد۲۴ این حوادث در حالی رخ داده است که قطار معمولا به عنوان یکی از ایمنترین وسائل حمل و نقل شناخته میشود. با این حال در کشور ما در هر دهه یک یا دو اتفاق ناگوار در حوزه حمل و نقل ریلی رخ میدهد.
علل بروز این حوادث گاهی مضحک به نظر میرسد؛ به عنوان مثال در همین فقره حادثه قطار مشهد - یزدسوال این است که قطار به چه علت باید با بیل مکانیکی برخورد کند و اصولا چرا بیل مکانیکی در مسیر قطار بوده است؟ سوالی که البته رویداد۲۴ طی تماس خود با روابط عمومی راهآهن نتوانست به پاسخی درستی برسد.
در حادثه قطار زاهدان تهران نیز هنوز این سوال وجود دارد که چه کسی مسئول رصد ایمنی خطوط راهآهن و ترمیم خسارات احتمالی به این خطوط بوده است تا از وقوع چنین فاجعهای جلوگیری شود.
با این حال قطار حوادث در ایران چنان سریعالسیر و پرکار است که بلا و فاجعه از زمین و آسمان میبارد. در ادامه به مهمترین سوانح هوایی کشور طی سالهای اخیر میپردازیم حوادثی که اگر موارد سانحه برای بالگردها و هواپیماهایی نظامی، درمانی و آموزشی را نیز بر آن اضافه کنیم تعداد آن از شمار خارج میشود.
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۳ هواپیمای شرکت آسمان با ۱۳۵ مسافر و کادر پروازی در فرودگاه بین المللی زاهدان فرود اضطراری کرد، علت این موضوع نیز بازنشدن چرخهای هواپیما عنوان شد، در این حادثه ۹ نفر از ۱۱۳ مسافر هواپیما دچار مصدومیت شدند.
۱۹ مرداد ۱۳۹۳ در ساعت ۹:۳۰ روز یکشنبه ۱۹ مرداد یک فرورند هواپیمای آنتونوف-۱۴۰، ایران ۱۴۰، متعلق به شرکت سپاهان ایر (هواپیمایی هسا) که حامل ۴۸ مسافر و خدمه بود، از تهران به مقصد طبس، از فرودگاه مهرآباد بلند شد و چند دقیقه پس از بلند شدن از باند، در بلوار شیشه مینا واقع در غرب تهران سقوط کرد. در این حادثه ۳۸ نفر کشته و ۱۰ نفر زخمی شدند.
۸ بهمن ۱۳۹۴ یک فروند هواپیمای ام دی ۸۳ متعلق به هواپیمایی زاگرس هنگام فرود از باند فرودگاه مشهد خارج شد این سانحه تلفات جانی نداشت.
۲۷ بهمن ۹۶ یک فروند هواپیمای فوکر ۱۰۰ شرکت قشم ایر هنگام فرود در باند فرودگاه شهید هاشمی نژاد مشهد به دلیل باز نشدن چرخها دچار سانحه شد. علت این حادثه نقص فنی هواپیما و باز نشدن چرخ عقب سمت چپ هواپیما عنوان شد، ۱۰۴ سرنشین این هواپیما نیز از این حادثه جان سالم به در بردند.
۲۹ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۹:۳۲ دقیقه هواپیمای تهران – یاسوج بعد از اصابت با کوه دنا سقوط کرد. در این حادثه ۶۶ نفر از جمله خلبان و کمک خلبان این هواپیما جان باختند. رسیدگی به این پرونده ۳ سال طول کشید و با وجود ۱۸ متهم حقیقی و حقوقی در نهایت بیشترین بار تقصیر بر عهده خلبان جانباخته و کادر پرواز گذاشته شد.
۲۴ دی ۱۳۹۷ حدود ساعت ۸ و ۳۰ دقیقه بامداد یک فروند بوئینگ ۷۰۷ باری حامل گوشت متعلق به نیروی هوایی ارتش که از بیشکک قرقیزستان عازم فرودگاه پیام کرج بود، به اشتباه در فرودگاه فتح به زمین نشست و به علت کوتاه بودن طول باند فرود (۱۲۰۰ متر)، هواپیما به دیوار انتهای باند برخورد کرد. از ۱۶ سرنشین هواپیمای سانحه دیده، تنها یک نفر زنده ماند.
۱۸ دی ۱۳۹۸ یک فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ ۸۰۰–۷۳۷ متعلق به خطوط هواپیمایی بینالمللی اوکراین، پس از پرواز از فرودگاه امام در محلی بین پرند و شهریار به دنبال شلیک پدافند هوایی توسط سپاه پاسداران سقوط کرد و تمام ۱۷۶ سرنشین آن جان خود را از دست دادند.
۷ بهمن ۱۳۹۸ هواپیمای شماره ۶۹۳۶ که ساعت ۶:۳۵ صبح از تهران به مقصد بندرماهشهر پرواز میکرد در زمان فرود به دلیل نقص فنی از باند فرودگاه ماهشهر خارج شد و در جاده ماهشهر سربندر قرار گرفت. به دنبال این حادثه بال هواپیما شکست، اما همه ۱۳۵ سرنشین آن جان به سلامت بردند.
۱۲ بهمن ۱۳۹۸ یک فروند ایرباس ۳۱۹ شرکت هواپیمایی ایران ایر که تهران را به مقصد کرمانشاه ترک کرده بود حوالی ساعت ۶ صبح به هنگام فرود در فرودگاه کرمانشاه بدلیل نقص چرخ جلو، از باند منحرف شد. این حادثه هیچ تلفاتی به دنبال نداشت.
۱۳ خرداد ۱۴۰۱ پرواز مشهد- اصفهان متعلق به شرکت هواپیمایی ایران پس از تاخیری۱۷ ساعته و قبل از «تیک آف» دچار نقص فنی شده و سرنشینان آن از ناحیه سر و گردن دچا آسیب شدند.