اقتصاد۲۴- با روی کار آمدن دولت رییسی، حامیان افزایش قدرت گشت ارشاد، امید زیادی داشتند که بودجه نهادهای مرتبط با این موضوع افزایش بیابد. اما گویا در دولت رییسی، برخلاف دولت احمدینژاد که زمینهساز تولد گشت ارشاد بود، انگیزه جدی برای دخالت بیشتر در پوشش مردم در قالب گشت ارشاد وجود ندارد. حتی امسال در آغاز فصل گرما، خبری از تجمع حامیان سازماندهیشده حجاب در کشور نیست؛ همان افرادی که در دولت روحانی تومار مینوشتند و در قم، جلساتی علیه رییسجمهور برگزار میکردند.
هفته گذشته همزمان با انتشار گزارشی از درگیری مامور گشت ارشاد با قهرمان سابق تیم ملی بوکس کشورمان، ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن ادعا میشود در ۸ اردیبهشت در پارک پردیسان تهران، رضا مرادخانی به همراه ماریا عارفی همسر و فرزند ۱۰ ماههاش در حال قدم زدن در پارک بودند که گشت ارشاد برای حجاب به همسر رضا مرادخانی تذکر میدهد و ماجرا به شلیک گشت ارشاد به وی ختم میشود. روزنامه شرق نوشته این زوج جوان که در ابتدا قصد صحبت با رسانهها را نداشتهاند، پس از اینکه متوجه شدند برخلاف روزهای ابتدایی و وعدههای دادهشده، به موضوع آنها به درستی رسیدگی نمیشود، ماجرا را رسانهای کردند. طبیعی بود که بعد از این اتفاقات، رسانههای منتقد دولت، حامیان حقوق زنان و کنشگران اجتماعی، به انتقاد از رفتار گشت ارشاد با این زوج بپردازند. اما اینبار اتفاق جدیدی رخ داد و برخی اصولگرایان نیز صریحتر از هر زمان دیگری، به انتقاد از رویکرد گشت ارشاد پرداختند. کاربرانی مثل آدم، جنلی و ... که شناختهشده و موثر جریان اصولگرا در فضای مجازی بودند، پیشتاز این انتقادات بودند و مثلا آدم در صفحه توییتر خود نوشت: «چندنفر دیگه باید به خاطر برخوردهای گشتارشاد از حجاب و اسلام و انقلاب متنفر بشن تا یاد بگیرید امربهمعروف شرایط داره؟»
بیشتر بخوانید: اولین واکنش رسمی به حادثه تیراندازی در پردیسان
اصولگرایان بهطور کلی دو خطمشی درباره مساله حجاب دارند؛ گروهی از نیروهای فرصتطلب این جریان معتقدند نباید به مساله حجاب حساس شد و اتفاقا با دادن آزادیهای اجتماعی، میتوان همچنان به آزادیهای سیاسی بیاعتنا بود. نمونه رفتاری که پیش از این گروهی دیگر، اما همچنان به اجرای سفت و سخت قوانین پوشش اجباری اصرار و با گروه اول اختلاف دارند.
بعد از این کاربران، نوبت به رشیدی کوچی، نماینده مجلس بود که در ماههای گذشته به خاطر مخالفت با طرح صیانت و حمایت از واردات خودرو، مشهور شده است. این نماینده مجلس نیز در صفحه شخصی خود نوشت: «به نظرم گشت ارشاد به دلایل مختلف از جمله عدم همراهی نهادها و ارگانهای مربوطه در بعد ایجابی، عدم فرهنگسازی مناسب، برخوردهای سلیقهای و... در رسیدن به اهداف خود ناموفق بوده است. ادامه آن به این شکل جز ضربه به باورهای دینی و ایجاد هزینه بیشتر برای نظام دستاوردی نخواهد داشت.»
این نماینده درباره حادثه پارک پردیسان هم گفته بود: «آنچه من از صحبتهای این عزیزان برداشت کردهام، این بود که خود نیروی انتظامی هم تمایلی به ادامه فعالیت گشت ارشاد ندارد. خود من به عنوان شهروند این کشور هم این نگاه را منتقل کردم و به دوستان حاضر در مجلس هم گفتم. قطعا در ادامه هم روی این موضوع تاکید خواهم کرد. گشت ارشاد تا به امروز هیچ نتیجه مثبتی برای مقابله با آنچه هدفگذاری شده - که به گفته خودشان مقابله با بدحجابی یا بیحجابی است- نداشته است. همه هم میتوانند این را اذعان کنند. هم نیروی انتظامی، هم مردم و هر کسی که عادل و دنبال حقیقت باشد.» پس از رشیدی کوچی، غلامرضا نوری قزلجه، نماینده مردم بستانآباد نیز به ماجرای گشت ارشاد و پارک پردیسان ورود کرد و گفت: «ما باید به دنبال اصلاح روشهایمان باشیم.»
کنار گذاشتن گشت ارشاد به خاطر ایجاد هزینه برای نظام، بیشباهت به سیاست عربستان مبتنی بر اعطای برخی آزادیهای اجتماعی در این کشور نیست. نسخهای که گروهی از اصولگرایان عملگرا، حالا به عنوان یک گزینه جدی به آن فکر میکنند. حتی روزنامه رسالت نیز روز سهشنبه سرمقاله خود را به این موضوع اختصاص داد و نوشت: «در اوضاع و احوال کنونی وضع به گونهای شده که گشت ارشاد به کل کارایی خود را از دست داده است. استمرار برخورد کریه، رفع تکلیفی و خشن گشت ارشادی قانون حجاب را بیشتر به خطر خواهد انداخت. اکتفا به گشت ارشاد برای مقابله با بیحجابی اشتباه است، اما خود گشت ارشاد هم به شکل نادرست و کاریکاتوری اجرا میشود. برخوردهای گشت ارشادی حاصل قطع شدن رابطه سیاستگذار با مجری سیاست است. دغدغه سیاستگذار مقابله با بدحجابی است، اما مجری سیاست هرکس را که در دسترس است یا زورش برسد، اعمال قانون میکند.»
بیشتر بخوانید: ماجرای شلیک گشت ارشاد در پارک پردیسان چه بود؟
البته سرمقالهنویس روزنامه رسالت، به صراحت از جذب بدحجابها هم صحبت میکند و مینویسد: سردار دلها حاجقاسم سلیمانی نیز التفات ویژهای به جلوگیری از پارهپاره شدن جامعه حتی به بهانه حجاب دارد و میگوید: «من و رفقای خودم! این بیحجاب است! این باحجاب است! خب پس چه کسی را میخواهید حفظ کنید؟! همان دختر کمحجاب دختر من است... دختر ما و شماست...» البته این تفکر در میان اصولگرایان پرطرفدار نیست. همین هفته، صدیقی در دیدار با بازاریان گفته در حال حاضر در بحث عفاف و حجاب، ستاد امر به معروف و نهی از منکر، طرحی ارایه داد و اول دولت را مکلف کرد تا وضعیت پوشش کارکنانش را سر و سامان بدهد و در همین راستا چندین جلسه با وزرا برگزار و به رییسجمهور نیز این طرح ارایه شد، ایشان پس از مطالعه، به دستگاهها ابلاغ کردند که براساس آن تمامی دستگاهها باید وضعیت عفاف و حجاب را اصلاح کنند. بعد از ادارات، ما سراغ یکی دیگر از مهمترین ارکان جامعه یعنی بازار و اصناف میآییم و در این زمینه دست یاری به سمت شما عزیزان دراز میکنیم تا ما را در حفظ و زنده نگهداشتن این حکم الهی کمک و یاری کنید.
دانشگاه شریف هم هفته گذشته تصمیم گرفته دربهای ورودی دانشگاه را تفکیک جنسیتی کند که با بیانیه تند نهادهای منتقد و مستقل دانشجویان مواجه شده است. اما به نظر میرسد در روزهایی که مشکلات اقتصادی داریم، ایده افزایش آزادیهای اجتماعی، روزبهروز پرطرفدارتر میشود و شاید کاری که اصلاحطلبان جرات اعلام آن را نداشتند، در اصولگراترین مجلس و دولت تاریخ محقق شود.