تکلیف فیلم های توقیفی چه خواهد شد؟

اقتصاد۲۴- در حالی که میزان استقبال از فیلم‌های اکران‌شده بسیار نگران‌کننده است و خبر از قهر مخاطبان با سینما در روزهای پس از کرونا می‌دهد، کانون کارگردانان بیانیه‌ای درباره حمایت از فیلم‌های توقیفی و رفع مشکلات آنها منتشر کرده است. تهیه‌کننده «برادران لیلا» درباره عدم برگزاری جلسه درباره فیلم گفته و مشاور حقوقی وزارت ارشاد از تسلط صداوسیما بر شبکه نمایش خانگی خبر داده است.

حمایت از  فیلم‌های توقیفی

به‌تازگی برخی فیلم‌های سینمایی از‌جمله «برادران لیلا» دچار مشکلات خاصی شده‌اند به طوری که اعتراضات و واکنش‌هایی از سوی کارگردانان و تهیه‌کنندگان به دنبال داشته است.

کانون کارگردانان در بیانیه‌ای که در پاسخ به اعتراض کارگردان «قصیده گاو سفید» منتشر کرده است، درخواست حمایت وزارت ارشاد و رسیدگی دوباره به وضعیت فیلم‌های توقیفی را داشته و تأکید کرده است: «بر موضع صریح و همیشگی کانون کارگردانان مبنی بر لزوم اکران همه فیلم‌های توقیفی سینمای ایران تأکید می‌کنیم؛ از کاناپه (کیانوش عیاری) و قاتل و وحشی (حمید نعمت‌اله) و ارادتمند، نازنین (عبدالرضا کاهانی) و صد سال به این سال‌ها (سامان مقدم) و شیشلیک (محمدحسین مهدویان) و چپ راست (حامد محمدی) و... تا فیلم‌های افتخارآفرین سینمای ایران از کارگردانان صاحب‌نامی چون آقایان جعفر پناهی، محمد رسول‌اف، سعید روستایی (برادران لیلا) و دیگر کارگردانان بین‌المللی که مردم ایران حق دیدن آن فیلم‌ها را دارند و حتی فیلم «قصیده گاو سفید» ساخته آقای بهتاش صناعی‌ها که متأسفانه برخلاف فیلم‌های یادشده، دچار سوءتفاهمی عجیب شده است».

فیلم‌سازان در لاک خود فرو رفته‌اند

سیدجمال ساداتیان از تهیه‌کنندگان سینمای ایران در واکنش به مواضع کانون کارگردانان نسبت به فیلم‌های توقیفی گفت: «در حال حاضر در شرایطی هستیم که برخی جوسازی‌ها، روی برخی موضوعات سایه می‌اندازد و حقایقی تحت تأثیر این جوسازی‌ها قرار می‌گیرد. به هر حال وقتی برای مردم فیلم می‌سازیم، این فیلم باید دربرگیرنده مشکلات و مصائب مردم باشد.

سینما تمام ژانرها را دربر می‌گیرد و در این سال‌ها بسیار دیده شده که وقتی فیلمی سمت‌وسویی اجتماعی دارد، حمله‌هایی علیه آن صورت می‌گیرد و ممیزی و سانسورهایی در مورد فیلم اعمال می‌شود. این موارد باعث می‌شود فیلم‌ساز ناخودآگاه به خودسانسوری برسد و این اتفاق خوبی نیست.

درحال حاضر هم می‌بینیم که بسیاری از فیلم‌سازان در لاک خودشان فرو رفته‌اند و همین موضوع باعث می‌شود تا دیگر سینمای ما تنوعی را که در ساخت آثارش نیاز دارد نداشته باشد و نقش بخش خصوصی در سینمای ما کم‌رنگ‌تر شود و این اصلا خوب نیست. با مواضع کانون کارگردانان بسیار موافقم و فکر می‌کنم باید در این زمینه تلاش کرد».

آیا ممنوع‌الکار  شده‌ایم؟

در این میان تهیه‌کننده فیلم «برادران لیلا»، جواد نوروزبیگی، در گفت‌وگویی که با برنامه سینمامعیار داشته است، نسبت به عدم برگزاری جلسه و حاشیه‌هایی که مدام این‌سو و آن‌سو درباره توقیف و ممنوع‌الکاری عوامل آن می‌شنود، اعتراض کرده است. او یادآوری کرده «اگر اشتباهی کرده‌ایم حاضریم مجازات شویم اما هیچ ارتباطی به فیلم ندارد» و تأکید کرده است: «همه حرف من این است که با ما جلسه بگذارید! این‌طور نباشد که فیلم را بلاتکلیف رها کنید و دو، سه سال بعد که گروه دیگری آمد مثل همه دوره قبل و دوره خودتان در اولین اقدام فیلم‌های آرشیوشده را اکران کند!

بگذارید فیلم مسیر خودش را برود و به ما یاد بدهید از این به بعد فیلم اگر هر جایی خواست برود حتما باید پروانه نمایش بگیرد! من از مسئولان ارشاد خواهش می‌کنم تدبیری کنند تا مشکل فیلم برای نمایش حل شود یا رسما اعلام کنند فیلم توقیف است و عوامل آن هم ممنوع‌الکار هستند! اینکه ما را از برگزاری یک جلسه محروم می‌کنند خیلی بد است و من می‌ترسم چند وقت بعد من را از ورود به وزارت ارشاد هم محروم کنند».

حذف وزارت  ارشاد

معاون حقوقی وزارت ارشاد گفته است: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی تقریبا از دو سال پیش نه‌تنها هیچ نقشی در عرصه تولیدات سریال‌ها و محتوای پلتفرم‌ها ندارد بلکه هیچ مسئولیتی هم در نمایش آثار و نظارت بر آنها هم ندارد»؛ در حالی که به نظر این حذف مسئولیت درحالی رخ داده است که در آبان سال گذشته رئیس سازمان سینمایی گفته بود: «معتقدیم باید صفر تا صد جریان وی‌اودی‌ها به ارشاد برگردد. مأموریت ساترا، اساسا با سایر مأموریت‌های سازمان صداوسیما مغایرت دارد. مأموریت‌های بزرگ و متعدد صداوسیما باعث می‌شود تا این مأموریت مضاعف به درستی پیگیری نشود و تناقضات نظارتی صداوسیما در پلتفرم‌ها و تلویزیون گواه این موضوع است.

ضمن اینکه تلویزیون در حالی می‌خواهد در این زمینه نظارت و سیاست‌گذاری کند که خودش یکی از رقبای این پلتفرم‌هاست و به خاطر این رقابت و تضاد منافعی که دارد نمی‌تواند کار ارزیابی، نظارت و ارزشیابی محتوایی این بخش را بر عهده داشته باشد. همچنین معتقدیم مصوبه‌ مجلس در این زمینه نیازمند بازنگری و اصلاح است.

از نمایندگان محترم مجلس و کمیسیون فرهنگی انتظار داریم به بررسی و بازنگری این موضوع بپردازند و نظارت بر شبکه‌های نمایش خانگی را به وزارت ارشاد بازگردانند». حالا با گذشت چند ماه به نظر می‌رسد نه‌تنها علاقه‌ای به پیگیری این مطالبه سینماگران وجود ندارد، بلکه زیر فشار برخی نهادها، وزارت ارشاد آماده واگذاری کامل این مسئولیت است.