نهضت ملی مسکن درگیر چهار پاشنه آشیل

اقتصاد۲۴- جدیدترین آمار ارایه شده درخصوص طرح نهضت ملی مسکن حاکی از آن است که تا کنون ۵۲۳ هزار و ۲۵۱ نفر در بانک افتتاح حساب کرده‌اند که میزان آورده متقاضیان ۱۸ هزار میلیارد تومان بوده و از این رقم ۹۵۰۰ میلیارد تومان به حساب سازندگان واریز شده است. مابقی نیز نزد بانک است تا بنا به درخواست دستگاه‌های متولی به سازندگان پرداخت شود.

به گفته محمود شایان مدیرعامل بانک مسکن، از محل تسهیلات نیز تاکنون ۱۰ هزار میلیارد تومان به حساب سازندگان پرداخت شده است. مدیرعامل بانک مسکن توضیح داد: تعداد ۳۰۲ هزار و ۷۱۶ واحد به بانک برای انعقاد قرار داد معرفی شده که از این تعداد، ۹۵ هزار و ۵۷۶ واحد قراردادهایشان منعقد شده است و مبلغ تسهیلات منقعد شده ۳۲هزار میلیارد تومان است.

طبق آماری که وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده حدود ۳ میلیون و ۳۶۰ هزار متقاضی برای نهضت ملی مسکن تایید شده‌اند و برای ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد نیز تامین زمین شده است. از آن طرف برخی متقاضیان از انتظار یک ساله و حتی بیشتر برای اختصاص زمین به پروژه‌های خود سخن می‌گویند.

بیشتر بخوانید: پول بی‌پشتوانه بلای بازار مسکن

تقاضای مطلق با منابعی که به این بخش تزریق می‌شود نیز همخوانی چندانی ندارد. وقتی آمار را کنار هم می‌گذاریم متوجه می‌شویم کسانی که تا کنون برای دریافت وام نهضت ملی مسکن معرفی شده‌اند ۹ درصد و کسانی که وام را دریافت کرده‌اند حدود ۳ درصد متقاضیان تایید شده هستند.

چند روز قبل، مدیرعامل بانک مسکن با اشاره به تکلیف ۲۶ بانک برای پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن اعلام کرد که وام‌های پرداخت شده تماما از طرف بانک مسکن بوده است. در واقع سایر بانک‌ها هیچ‌گونه عملکردی در این زمینه نداشته‌اند. این در حالی است که بانک‌ها مکلفند سالیانه ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به حوزه مسکن اختصاص دهند و طبق قانون جهش تولید مسکن، تکلیف آن‌ها در پروژه نهضت ملی مسکن ۳۶۰ هزار میلیارد تومان است. این رقم را مقایسه کنید با ۱۰ هزار میلیارد تومانی که تا کنون پس از گذشت ۱۰ ماه از قانون جهش تولید مسکن، آن هم فقط توسط یک بانک پرداخت شده است.

در حالی نظام بانکی به کمتر از ۳ درصد تعهدات خود در قبال پروژه نهضت ملی مسکن عمل کرده که نوسانات قیمت مصالح ساختمانی، پیمانکاران را درگیر کرده است. تورم نهاده‌های ساختمانی در سال گذشته ۵۵ درصد بود. اما سازندگان می‌گویند که از ابتدای سال تا کنون قیمت سیمان سه برابر و قیمت میلگرد حدود دو برابر شده است.

از آن طرف بسیاری متقاضیان در انتظار پیامک تایید نهایی به سر می‌برند. در واقع آن‌چه به عنوان تایید ۳ میلیون و ۳۶۰ هزار نفر ارایه شده مربوط به استعلامات سه‌گانه درخصوص تاهل، نداشتن مالکیت و سبز بودن فرم «ج» است. شرط سکونت پنج ساله در شهر مورد تقاضا برای بسیاری از متقاضیان هم تایید شده، اما کماکان منتظر معرفی به پروژه‌ها هستند. به نظر می‌رسد بسیاری پروژه‌ها از جمله در شهر‌های پرند و پاکدشت با مشکل کمبود زمین مواجهند. دستگاه‌های و ادارات دولتی نیز ظاهرا دلشان نمی‌خواهد زمین‌های مازاد خود در محدوده شهری را وارد این طرح کنند و فقط ۴ درصد این‌گونه اراضی را تا کنون تخصیص داده‌اند.

سازنده‌هایی هم که در برخی پروژه‌های فعال مشغول به کار هستند از رشد روزافزون قیمت نهاده‌های ساختمانی گلایه دارند. ایرج رهبر ـ سازنده سایت ۵۰۴ واحدی نهضت ملی مسکن شهریار در استان تهران در این خصوص به با بیان اینکه قیمت سیمان از ابتدای سال تا کنون سه برابر شده است به ایسنا گفت: بورس‌بازی باعث رشد دائمی قیمت نهاده‌های ساختمانی شده و در این شرایط برخی پیمانکاران طرح جهش تولید مسکن در حال انصراف از پروژه‌ها هستند.