توافق هسته‌ای ایران چه معنایی برای بازار‌های نفت خواهد داشت؟

اقتصاد۲۴- در صورت حصول توافق هسته‌ای حجم نفت موجود در انبار‌های ایران به سرعت امکان صادر شدن دارد. با این وجود، کار برای احیای میادین نفتی و تنظیم قرارداد‌ها بیش‌تر به طول خواهد انجامید.

به نقل از بلومبرگ، آخرین تلاش اروپا برای احیای توافق هسته‌ای با ایران به این گمانه زنی دامن زده که میلیون‌ها بشکه نفت قرار است به بازار‌های جهانی سرازیر شود. اگر وضعیت مشابه زمان حصول برجام در سال ۲۰۱۵ میلادی رخ دهد بازگشت نفت ایران به بازار‌ها می‌تواند سریع باشد.

به گفته آژانس بین‌المللی انرژی در صورت تحقق توافق هسته‌ای ایران می‌تواند ظرف چند ماه فروش خود را افزایش دهد و عرضه را تا پیش از پایان سال به میزان صد‌ها هزار بشکه در روز افزایش دهد. این امر به آرام‌تر شدن جو بازار جهانی نفت کمک می‌کند بازاری که پس از تهاجم روسیه به اوکراین آسیب دیده و تحت فشار قرار گرفته است.

زمانی که به دنبال حصول توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ میلادی تحریم‌های وضع شده علیه ایران کاهش یافت تولید نفت خام ایران سریع‌تر و کامل‌تر از آن چه که تحلیل گران پیش بینی می‌کردند احیا و از سرگرفته شد. هیچ مدرکی دال بر آسیب دیدن میادین یا تاسیسات نفتی ایران وجود ندارد. در نتیجه، ممکن است آن شاهکار بار دیگر تکرار شود. این کشور خلیج فارس حدود ۱۰۰مییون بشکه نفت خام و میعانات گازی در انبار دارد که می‌تواند تقریبا بلافاصله پس از توافق هسته‌ای احتمالی آن را به بازار عرضه کند.

بیشتر بخوانید:  پرونده آژانس درباره ایران کی مختومه شود؟

تهران در هفته جاری به پیشنهاد «نهایی» برای فعال شدن دوباره برجام پاسخ داده و اتحادیه اروپا اکنون در حال مشورت با آمریکا در مورد مسیر پیش رو است. این طرح که به عنوان آخرین امید برای نجات قلمداد می‌شود محدود کردن فعالیت هسته‌ای ایران در ازای کاهش تحریم‌ها از جمله بر روی نفت آن کشور را شامل می‌شود.

چشم‌انداز بازگشت سریع ذخایر ایران به حفظ قیمت نفت خام برنت در زیر ۱۰۰ دلار در هر بشکه در ماه جاری کمک کرده سطحی که از زمان آغاز جنگ اوکراین در فوریه فراتر رفته است.

به گفته «ایمان ناصری» مدیر عامل مشاوران انرژی FGE مستقر در دبی از ۱۰۰ میلیون بشکه نفت ذخیره شده ایران حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون بشکه نفت خام و بقیه میعانات است نفت سبکی که همراه با گاز پمپاژ می‌شود. هنگامی که نفت ذخیره شده آزاد شود چالش بزرگ‌تر در مورد احیای میادین نفتی غیر فعال، تنظیم قرارداد‌های مرتبط با کشتی‌ها و بیمه برای ارسال نفت خواهد بود. با این وجود، ایران در طول سال‌هایی که از تجارت جهانی خارج شده به حفظ بسیاری از میادین خود و روابط کلیدی‌اش با مشتریان ادامه داده است.

ناصری می‌گوید: «ایران می‌تواند ظرف مدت سه ماه پس از کاهش تحریم‌ها ۹۰۰ هزار بشکه در روز به تولید خود افزوده و به طور بالقوه ظرف شش ماه نزدیک به ظرفیت کامل خود یعنی حدود ۳.۷ میلیون بشکه در روز تولید خواهد کرد».

بر اساس داده‌های جمع آوری شده توسط «بلومبرگ» ایران در حال حاضر حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز نفت خام تولید می‌کند. پس از حصول توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ میلادی حدود سه ماه طول به طول انجامید تا ۷۰۰۰۰۰ بشکه در روز به تولید ایران افزوده شده و یک سال به طول انجامید تا به ظرفیت کامل تولید بازگردد. پس از آن با خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ میلادی این ظرفیت تولید از بین رفت.

سرعت بازگشت مجدد نفت تهران با احیای تقاضای سوخت پس از شیوع کرونا و اجتناب عرضه انرژی روسیه به خریداران متعدد و بسیاری از دیگر اعضای اوپک که در تلاش برای افزایش تولید هستند از نزدیک رصد خواهد شد.

گفتگو‌ها با قدرت‌های جهانی تقریبا ۱۸ ماه به طول انجامید و در مراحل مختلف به دلیل کشمکش‌های سیاسی بر سر تحریم ایران در موارد غیر هسته ای، درخواست آن کشور برای تضمین‌عدم خروج مجدد امریکا از توافق و جنگ روسیه با اوکراین و بازرسی‌های هسته‌ای ادامه یافت. احیای توافق هسته‌ای هنوز قطعی نیست.