سهم ۸۰ درصدی کشاورزی در برداشت آب

اقتصاد۲۴- زمانی استان همدان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور محسوب می‌شد، این استان علی رغم داشتن ۱. ۲ درصد از وسعت کشور، ۵. ۴ درصد از تولیدات و ۴. ۳ درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است. سال گذشته بود که، سازمان جهاد کشاورزی استان همدان از تولید سالیانه ۵ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در این استان خبر داد، اما این میزان تولید بدون بها نبوده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد، اغلب محصولات کشاورزی همدان آب بر هستند، به عبارت دیگر بهای ۴. ۳ درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور مصرف حجم زیادی آب بوده است. محصولاتی مانند چغندرقند، سیب زمینی، ذرت، خوراک دام و..

در ابتدای سالجاری بود که علیرضا قاسمی‌فرزاد، استاندار همدان، در جلسه کارگروه‌های سازگاری با کم‌آبی و شورای حفاظت از منابع آبی استان، اعلام کرد: بیش از ۸۰ درصد برداشت آب در استان همدان متعلق به بخش کشاورزی است که باید برای مصرف بی‌رویه آب در این حوزه چاره‌اندیشی شود. وی در این جلسه تأکید کرد: شرایط بارش‌ها در سال گذشته مناسب نبوده و استان در وضعیت بحرانی کم آبی قرار دارد که باید در رابطه با جلوگیری از برداشت آب‌های زیرزمینی اقدامات لازم انجام شود.

آمار نشان می‌دهد، بخش کشاورزی استان همدان ۲۹ درصد اشتغال و ۲۵ درصد ارزش افزوده فعالیت‌های اقتصادی این استان را به خود اختصاص داده است. با نگاه به این آمار می‌توان دریافت، به رغم مصرف بالای آب در بخش کشاورزی استان همدان، حفظ بخش کشاورزی برای اقتصاد استان همدان بسیار پراهمیت است.

بیشتر بخوانید: مرگ تالاب شادگان با پتروشیمی «بهبهان»

اما برای بخش کشاورزی استانی که اکنون دچار ورشکستگی آبی شده است چه می‌توان کرد؟
خسرو کلهر، مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی کشور، در پاسخ به این پرسش به اقتصاد آنلاین گفت: نیازمند آن هستیم به فوریت برای کنترل برداشت آب در حوزه کشاورزی کشور برنامه‌ریزی کنیم.

وی ادامه داد: در قدم اول باید الگوی کشت تغییر کند و فصل بعدی کشت محصولات کم آب بر جایگزین محصولاتی شود که اغلب آب زیادی برای تولید و کشت آن‌ها مصرف می‌شود.

کلهر قدم مهم دیگر را جایگزین کردن برداشت از آب‌های زیر زمینی عنوان کرد و افزود: حذف چاه‌های غیر مجاز که تعداد آن‌ها کم نیست و همچنین تجهیز چاه‌های مجازه به کنتور‌های هوشمند، نقش مؤثری در کنترل آب مصرفی بخش کشاورزی دارد.

به گفته مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی کشور؛ جایگزینی آب زیرزمینی با منابع آبی دیگر مانند آب‌های بازیافتی برای آبیاری باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

کلهر توضیح داد: استفاده از پساب فاضلاب تصفیه شده به عنوان آب‌های بازیافتی برای آیباری مزارع و باغات، می‌تواند دیگر منابع جایگزین منابع آب زیرزمینی در بخش کشاورزی باشد.

وی تصریح کرد: استفاده از روش‌های سنتی در آبیاری محصولات مانند کشت‌های غرق آبی از عوامل آسیب‌زا به منابع آبی است که باید در کوتاهترین زمان با روش‌های نوین آبیاری مانند آبیاری زیر سطحی و آبیاری قطره‌ای و... جایگزین شود.

کلهر همچنین انتقال کشت محصولات از عرصه به گلخانه را راهکار دیگری برشمرد که همراه با افزایش بهره‌وری در تمامی نهاده‌های کشت، میزان مصرف آب را کاهش می‌دهد.

مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی کشور یادآور شد: مسئولان باید توجه داشته باشند که، بخش کشاورزی تنها متهم بی‌آبی نیست و بخش صنعت نیز بر بی‌آبی تأثیر داشته است، همچنین کنترل مصرف آب در بخش خانگی با همکاری مردم نیز از مواردی است اکنون نیازمند آن هستیم، به عبارت دیگر نجات از بحران کم آبی همکاری همه جانبه مسئول و مردم را می‌خواهد.