واردات خودرو عملیاتی می‌شود؟

اقتصاد۲۴- گرچه برای تحقق وعده‌ووعید‌های خود در زمینه خودرو زمانی دو تا چهار ساله خواسته، اما تاکنون نشانه‌هایی از پیشرفت جدی در هیچ‌کدام از این محور‌ها دیده نشده است.

عضو کمیسیون صنایع و معادن گفت: خودرو‌های زیر ۱۰ هزار دلار وارداتی همان فرغون‌های داخلی با مقداری رنگ و لعاب هستند.

لطف الله سیاهکلی گفت: آیین‌نامه واردات خودروی دولت خاصیتی ندارد. قانون ساماندهی خودرو برای توجه به تولید داخل و تنظیم بازار است. واردات خودرو برای تنظیم بازار است. همراه با واردات خودرو، تکنولوژی آن نیز باید وارد شود.

آیین‌نامه واردات خودرو، این ویژگی‌ها را ندارد. زیرا تمرکز آن بر واردات خودرو‌های زیر ۱۰ هزار دلار است. خودرو‌های زیر ۱۰ هزار دلار وارداتی همان فرغون‌های داخلی با مقداری رنگ و لعاب هستند. آیین‌نامه واردات خودرو که دولت نوشته دقیقا در جهت مافیای خودرو و بی‌توجهی به خواست میلیون‌ها نفر در داخل کشور است.

واردات خودرو به بن‌بست خورد

فاطمی امین بعد از یک سال سکانداری وزارت صمت، به هیچ‌کدام از وعده‌های خود در خصوص ساماندهی بازار خودرو عمل نکرد.

تیرماه بود که جمعی از نمایندگان مجلس به‌دلیل ناکارآمدی فاطمی امین خواستار استیضاح او شدند. ۲۹ خرداد هیئت‌رئیسه مجلس پس از مدت‌ها گمانه‌زنی اعلام کرد به‌دلیل عدم مدیریت صحیح صنعت خودروسازی و محقق نشدن وعده‌های وزیر صمت، استیضاح رضا فاطمی امین در صحن مجلس اعلام وصول می‌شود.

فاطمی امین در روز رأی اعتماد و بار‌ها پس از انتخابش برای وزیری بزرگ‌ترین وزارتخانه، وعده‌های مختلفی را داد؛ مروری بر وعده‌هایش در حوزه خودرو نشان می‌دهد که فاطمی امین در هفت محور، به صنعت خودرو ورود و آن‌طور که بار‌ها تاکید کرده در یک برنامه میان‌مدت دو ساله و یک برنامه بلندمدت چهار ساله قصد اصلاح رویه‌های غلط صنعت خودروسازی کشور را دارد.

حالا بعد از گذشت یک سال از سکانداری وی در وزارت صمت نه تنها هیچ اتفاقی در این حوزه صورت نگرفت، بلکه بازار آشفته‌تر از قبل شد.

وعده اول: افزایش تیراژ خودرو

اولین قول وزیر، افزایش تیراژ تولید خودرو بود. وی بار‌ها در مصاحبه‌های مختلف و حتی در صحن علنی مجلس تاکید کرد تا وقتی تولید افزایش نیابد، نمی‌توان انتظار ساماندهی بازار را داشت.

فاطمی امین حالا مدام ادعا می‌کند که تولید خودرو افزایش یافته است. آن‌هم چه تولیدی؟ سال گذشته ۱۷۰هزار خودرو کف پارکینگ خودروسازان مانده بود. اسفند سال گذشته رئیس‌جمهور طی بازدیدی که از کارخانه‌های ایران‌خودرو و سایپا داشت، اعلام کرد که باید تمام خودرو‌های ناقص روانه بازار شود.

بر این اساس خودروسازان در تلاش برای تسهیل در ترخیص خودرو‌های ناقص بودند و حالا اعلام می‌کنند خودرو‌های ناقص روانه بازار شده است. این یعنی خودروسازان طی شش ماه امسال نه‌تن‌ها افزایش تولیدی نداشته‌اند بلکه کاهش تولید هم داشته‌اند چرا که تنها توانسته‌اند خودرو‌هایی که سال گذشته باید وارد بازار می‌شد را کامل و روانه بازار کنند. در نتیجه اولین وعده وزیر صمت محقق نشد و آ ن‌طور که سال گذشته اعلام کرد خودروسازان باید تا پایان سال یک میلیون و ۶۰۰هزار خودرو تولید کنند، حالا گویا تنها به فکر وعده، وعید‌های مختلف بود تا زمان بخرد.

وعده دوم: کیفیت خودرو‌ها برای مردم ملموس می‌شود

وعده دیگر وزیر، افزایش کیفیت تولید بود. فاطمی امین ضمن تاکید بر برنامه‌ریزی برای بهبود کیفیت خودرو‌ها اعلام کرد که سال ۱۴۰۱، بهبود کیفیت خودرو‌ها برای مردم ملموس خواهد شد، اما در بلندمدت و تا سال ۱۴۰۳، با ارتقای کیفیت دیگر تولید خودرو‌های یک ستاره و دو ستاره ممنوع می‌شود. این در حالی است که از سال گذشته تاکنون بار‌ها نسبت به کیفیت خودرو انتقاد شده است. تا جایی که پلیس هم بار‌ها بر کیفیت خودرو انتقاد کرده و حسینی جانشین رئیس‌پلیس راهور در آخرین مصاحبه خود اعلام کرد کیفیت خودرو نسبت به سال گذشته هیچ تغییری نکرده است.

وعده سوم: قرعه‌کشی خودرو برداشته می‌شود

سومین وعده‌ای که فاطمی امین بار‌ها به آن اشاره کرد و همین وعده تبدیل به یکی از انتقادات بزرگ به وی شد، موضوع قرعه‌کشی خودرو و وعده حذف این فرآیند بود.

بیشتر بخوانید: ۷ وعده وزیر صمت که روی زمین ماند

البته گرچه قرعه‌کشی خودرو از دولت قبل برای فاطمی امین به ارث ماند، اما با توجه به اینکه وزیر بار‌ها وعده حذف این فرآیند را داده بود، همگان انتظار فروش بدون قرعه‌کشی خودرو در سال ۱۴۰۱ را داشتند. اما با ورود به سال جدید وزارت صمت اعلام کرد که به یک باره نمی‌توان قرعه‌کشی را حذف کرد، این یعنی سومین وعده فاطمی امین هم محقق نشد.

وعده چهارم: قیمت تمام شده خودرو کاهش می‌یابد

چهارمین قول وزیر، کاهش قیمت تمام‌شده خودرو بود. فاطمی امین البته مانند وعده‌هایی که ذکر شد، چندان مسئله کاهش قیمت را در دفتر وعده‌های خود ننوشت. اما چند باری موضوع کاهش ۱۵درصدی قیمت تمام شده خودرو تا پایان سال ۱۴۰۱ و البته کاهش قیمت خودرو تا پایان سال ۱۴۰۰ و قطع ارتباط قیمت خودرو با دلار را مورد اشاره قرار داده بود. اما نه تنها قیمت خودرو کاهش نیافت بلکه طبق آخرین بخشنامه قیمتی شاهد افزایش قیمت خودروی خودروسازان هستیم و هیچ کاهش قیمتی در کار نبوده است.

وعده پنجم: ساختار مدیریتی خودروسازان اصلاح می‌شود

پنجمین قول وزیر، اصلاح ساختار مدیریتی خودروسازان بود. فاطمی امین که از همان ابتدا نحوه مدیریت و مشکلات ساختاری صنعت خودرو را مورد انتقاد قرار داد و وعده داده بود که به‌عنوان یکی از برنامه‌های اصلی، واگذاری سهام دولت در مجموعه‌های ایران‌خودرو و سایپا را دنبال خواهد کرد. حالا بعد از گذشت بیش از یک سال، هیچ واگذاری صورت نگرفته و آن‌طور که قربان‌زاده رئیس سازمان خصوصی‌سازی می‌گوید وزارت صمت کوچک‌ترین اقدامی در این خصوص انجام نداده است.

وعده ششم: واردات خودرو آزاد می‌شود

مسئله بعدی که البته اوایل وزیر به‌دلیل مشکلات تراز ارزی کشور با آن مخالفت می‌کرد و بعد جزو برنامه‌های خود اعلام کرد، موضوع آزادسازی واردات خودرو بود. بنا شد واردات خودرو آزاد شود. فاطمی امین برای محقق شدن این وعده حالا ادعا کرده که قرار است واردات آزاد شود، اما تنها قرار است ۷۰هزار خودرو وارد شود.

این درحالی است که این ۷۰هزار خودرو نیازی از بازار کشور را رفع نمی‌کند و آن‌طور که طی نامه‌های محرمانه دیده شده، قرار است خودرو‌های تشریفاتی وارد شود که مختص ارگان‌هاست، یعنی برای عامه مردم خودرویی در نظر گرفته نشده است.

وعده هفتم: رابطه خودروساز و قطعه‌ساز را درست می‌کنیم

آخرین وعده فاطمی امین که البته چند بار هم به آن اشاره کرد رابطه نادرست خودروساز و قطعه‌ساز است. آن‌طورکه فاطمی امین گفته این رابطه موجب پیچیده شدن مدیریت، سخت شدن کنترل کیفیت قطعات و قیمت‌ها شده است؛ بنابراین وی وعده داده بود که به‌دنبال مجموعه‌سازی در صنعت خودرو است تا از این طریق به جای اینکه هر خودروساز با ۷۰۰ تا ۸۰۰ قطعه‌ساز کار کند، با ۷۰ تا ۱۰۰ مجموعه‌ساز کار خواهد کرد.