اعتراضات مردمی در ایران چه تاثیری بر مذاکرات برجام خواهد گذاشت؟

اقتصاد۲۴- حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران از ارسال پیام آمریکایی‌ها در روزهای اخیر مبنی بر داشتن اراده و حسن نیت برای رسیدن به توافق خبر داده و گفته به آمریکا اعلام کردیم با واقع‌بینی اراده و حسن نیت خود را برای رسیدن به توافق نشان دهید.

طی ماه‌های اخیر نیز ایران و آمریکا با واسطه اروپا نامه‌نگاری‌هایی را در خصوص احیای برجام انجام می‌دادند. روندی که تا این لحظه نتیجه‌ای نداشته است و ایران نیز به واسطه مرگ مهسا امینی و شروع اعتراضات سراسری در ایران، شرایط آرامی را تجربه نمی‌کند و همین باعث شده برخی از کارشناسان معتقد باشند که این شرایط بر روند احیای برجام موثر خواهد بود. دیاکو حسینی کارشناس مسائل سیاست خارجی در تحلیل وضعیت کنونی می‌گوید: آن چیزی که از گفته و شنیده‌ها برمی‌آید، این است که بعد از بن‌بست در مذاکرات وین، آمریکایی‌ها امروزه احتمالا رغبت کمتری برای برگشت به برجام را دارند و با وجود اعلام آمادگی که می‌کنند، به نظر نمی‌رسد واقعا این چنین باشد. بلینکن نیز جدیدا گفته انتظار ندارد در کوتاه‌مدت برجام احیا شود. از یک سو نزدیک شدن به انتخابات پارلمانی آمریکا را داریم و از سوی دیگر اتفاقاتی که در داخل ایران رخ داده و فشار‌های ضد برجام لابی‌های صهیونیستی در آمریکا به خاطر دفاع از حقوق زنان و بشر در ایران، باعث شده هزینه برگشت به برجام بیشتر شود.

بیشتر بخوانید: عماد افروغ: نظام باید عذرخواهی می‌کرد/ نیرو‌های امنیتی مدارا کنند

وی ادامه داد: احتمالا تا بعد از انتخابات میان‌دوره کنگره و برقراری آرامش در ایران، نمی‌توانیم منتظر احیای برجام باشیم و حداقل نشانه‌هایی که می‌بینیم حاکی است که در آینده نزدیک نمی‌توانیم منتظر احیای برجام باشیم.

حسینی با اشاره به اینکه شرایط فعلی کشور، حتما در روند احیای برجام موثر است، تصریح کرد: اینکه ایران دچار نارآرامی‌های داخلی است، با توجه به اینکه در گذشته نیز این اتفاقات رخ داده است و در چنین مواقعی، تا جایی که به مذاکرات مربوط می‌شود، طرف مقابل صبر می‌کند تا ببیند می‌تواند از این اتفاق به عنوان یک اهرم فشار استفاده کند، یا نه و حتی ممکن است بخواهد از ادامه مذاکرات صرف‌نظر کند. در این دوره نیز محتمل است که چنین شرایطی ایجاد شود، خصوصا اینکه لابی‌های ضد برجامی نیز قوی‌تر عمل می‌کنند. از همین رو معتقدم که شرایط فعلی بر روند مذاکرات بسیار تاثیرگذار است و باید ببینیم در عمل چه پیش می‌آید.

این کارشناس می‌گوید هیچ یک از طرفین حاضر به اعلام مرگ برجام نیستند، تصریح کرد: همانطور که بار‌ها گفته شده، هرچند که برجام نواقص عمده‌ای دارد، اما معقول‌ترین گزینه روی میز برای طرف‌هاست، از این رو هیچ کشوری حاضر نیست به عنوان اولین کشور، این گزینه را از روی میز بردارد؛ بنابراین فکر می‌کنم آمریکا حتی اگر اتفاقات این روز‌های ایران را بی‌تاثیر بداند، اما همان فضاسازی‌های که در آمریکا رخ می‌دهد، ممکن است که آمریکا را تابع آن کند. بعید است که طرفین برای برداشتن این گزینه از روی میز پیشقدم شوند و حداقل تا بعد از انتخابات آمریکا، این روند برزخی ادامه خواهد داشت. یعنی نه آمریکا حاضر به امتیاز دادن به ایران می‌شود، نه برجام احیا می‌شود و نه ایران شرایط را می‌پذیرد. ایران شرایط برزخی نه تنها به ضرر ایران بلکه به ضرر همه کشور‌ها خواهد بود.

حسینی ادامه داد: اگر آمریکا معتقد است برجام بهترین گزینه روی میز برای ارتباط با ایران است، به تعویق انداختن آن، قطعا به ضرر خودشان هم خواهد بود. در شرایط فعلی موضع اروپا نیز مشخص است و آخرین راه حلی که دادند، همان بود که به طرفین ایرانی و آمریکایی دادند و از آن روز تاکنون هیچ پیشرفتی در مذاکرات حاصل نشده است مگر اینکه موضوع مربوط به پارلمان‌ها به نحوی حل و فصل شود که یا باعقب‌نشینی یکی از طرفین یا رسیدن به یک راه حل میانه که بعید است به آن نزدیک باشیم.