تاریخ انتشار: ۱۲:۳۴ - ۰۹ مهر ۱۴۰۱

عطاالله مهاجرانی: نمی‌توان دین را با سلطه و جبر بر جامعه تحمیل کرد

عطاالله مهاجرانی گفت: نمی‌توان دین و ارزش‌های دینی را با سلطه و جبر و قسر بر جامعه تحمیل کرد. مگر می‌توان با اجبار کسی را به نماز خواندن وادار کرد؟ مردم را به اجبار به نماز جمعه یا جماعت کشانید؟ پیداست که نمی‌آیند و نمی‌شود.

صحبتهای عطاالله مهاجرانی درمورد لطه بر جامعه

اقتصاد۲۴- عطاالله مهاجرانی در یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: دو تن از مراجع محترم تقلید مقیم قم که از حسن اتفاق به داشتن مواضع همراه و همدلانه با نظام مشهورند، آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله نوری‌همدانی، از توجه به انتقادات و سخنان مردم و داشتن «گوش شنوا» سخن گفته‌اند. پیداست روی سخن هر دو مرجع تقلید با مسوولان یا دولت و نظام است. به گمانم مراجع عظام نیز بایدگوشی شنوا داشته باشند! با اظهارنظر‌های تند و تیز و گاه نسنجیده، کار دولت و نظام را دشوار نکنند. فعلا درصدد ذکر نمونه‌ها و شواهد نیستم، تاکیدم بر همین وجه مثبت سخن هر دو مرجع محترم تقلید است. یعنی توصیه به داشتن گوش شنوا و شنیدن سخن منتقدان.

قرآن مجید وقتی سخن از «استطاعت» می‌گوید، این واژه دقیق و عمیق در چند مورد به کار برده شده است. من این دقت‌ها و حکمت‌های قرآنی را «میناگری‌های قرآن مجید» نام نهاده‌ام. حقیقت این است که همین میناگری‌ها، نشانه‌های روشنند که قرآن کلام خداوند متعال است و این همه دقت و لطافت و جامعیت و زیبایی، فراتر از حد و پایه و مایه سخن انسانی است. به دو مورد از موارد استطاعت اشاره می‌کنم:
یکم: استطاعت صبر! واقعیت این است که صبوری استطاعت می‌خواهد. چنانکه خضر به موسی گفت، شرط همراهی استطاعت صبر است. موسی شتابزده و کم استطاعت و عهد شکن بود و خضر ناگزیر از فراق شد. قال إِنّک لن تسْتطِیع معِی صبْرًا (الکهف: ٦۷)

دوم: استطاعت شنیدن! این دو مورد، در نسبت با یکدیگر نیز معنا می‌دهند. استطاعت شنیدن، نیاز به استطاعت صبر دارد. کسی که سخن دیگری را تمام و کمال گوش می‌کند و در حین گوش کردن، دنبال دستاویزی برای نفی یا ردّ سخن مخاطب خود نمی‌گردد، همان شیوه‌ای که در مناظره‌ها شاهدیم! کمتر اتفاق می‌افتد که در مناظره، به ویژه مناظره‌های جنجالی و سیاسی، در فضای پرتنش، آفرین و نفرین، طرفین به سخن یکدیگر خوب گوش کنند و گوشی شنوا داشته باشند، می‌خواهند «مچ‌گیری» کنند و به اصطلاح یخه حریف را بگیرند و او را بپیچانند.

بسیار نادر است که به روایت امام محمد غزالی، در مناظره، یک طرف دقیق به سخن طرف دیگر گوش کند و اگر احساس کرد حقیقتی بر زبان او جاری شده است، سخن رقیب را بپذیرد و از اینکه حقیقت بر زبان رقیب جاری شده است، خوشحال شود.


بیشتر بخوانید: گشت ارشاد برای مردم و کشور دستاوردی نداشت


واقعیت این است که جامعه گاه با امواج ملایم صدای خود را به گوش می‌رساند، اگر به امواج ملایم و نرم توجه نشد، آنگاه «هر موج، چون اشتر شود!» امواج کوه‌آسا به حرکت در می‌آیند؛ دیگر نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت، اگر چنان امواجی را ندیدیم، توفان و سیلاب را خواهیم دید. فراتر از شنیدن صدای امواج، کار هر حکومت خردمند و آینده‌بین این است که صدا‌های نهان جامعه را بشنود و پیش از اینکه جامعه به جوش بیاید، مشکل را شناسایی و حل کند. اجازه ندهد مشکل تبدیل به بحران شود و حلّ آن دشوار یا گاه ممتنع.

گفته‌اند: «مرد آخِر بین مبارک بنده‌ای است!» یعنی کسی که به افق‌های دوردست می‌نگرد و راه را از چاه و دوا را از درد باز می‌شناسد. می‌بایست از مراجع محترم تقلید پرسید مگر نه این است که اصل پذیرش دین بر اساس اختیار و انتخاب و اشتیاق و ایمان است. به موجب آیه کریمه: «لا إِکْراه فِی الدِّینِ قد تّبیّن الرُّشْدُ مِن الْغیِّ (سوره البقره/ ۲۵۶)

«در قبول دین، اکراهی نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافی، روشن شده است.» (قرآن مجید ترجمه آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی)

نمی‌توان دین و ارزش‌های دینی را با سلطه و جبر و قسر بر جامعه تحمیل کرد. مگر می‌توان با اجبار کسی را به نماز خواندن وادار کرد؟ مردم را به اجبار به نماز جمعه یا جماعت کشانید؟ پیداست که نمی‌آیند و نمی‌شود. اگر هم شد، پوسته کم‌رمقی از نماز ارایه می‌شود. حجاب هم از جمله همین احکامی است که نمی‌توان با اکراه و اجبار یا سرکوب جوانان را به پذیرش آن وادار کرد؟ بگذریم که وادار کردن غیرمسلمانان و اهل کتاب و جهانگردان و مقامات خارجی که به ایران می‌آیند یا انتظار رییس‌جمهور محترم ما در نیویورک از کریستین امانپور که هم اسمش مسیحی است و هم به اعتبار مادرش مسیحی است، به رعایت حجاب، جای، امّا و اگر دارد.

استطاعت شنوایی و شنودن داشته باشیم و به سخن جوانان گوش کنیم. از جمله کسانی نباشیم که به تعبیر قرآن مجید، استطاعت شنودن ندارند! «وکانُوا لا یسْتطِیعُون سمْعًا» (سوره کهف/۱۰۱)

منبع: روزنامه اعتماد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ لباس زنان در تشریفات دربار پهلوی ۵۰ سال پیش

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

عکس/ تئاتر دهقان ۵۴ سال پیش ابتدای خیابان لاله‌زار

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

پزشکیان: با تغییر همتی هیچ مشکلی حل نمی‌شود

تعداد امضاکنندگان طرح استیضاح همتی اضافه شد

قیمت کیوی در آستانه ۲۰۰ هزار تومان

واکنش دنیامالی به غیبت در انتخابات فدراسیون فوتبال

فیلم/شباهت برنامه تازه گلزار و یکی از سکانس‌های بازیگری‌اش

دیدار تخت‌روانچی با قرقاش در ابوظبی + عکس

قانون جدید فوتبال: وقت‌تلف‌کردن دروازه‌بان = کرنر برای حریف

جایزه عصر تراکنش به «سککوک» اهدا شد

فیلم/ تصاویر جالب از تجهیز پلیس راهور به پهپاد

پرسپولیس شاکی شد

عکس/ ایلان ماسک برای چهاردهمین بار پدر شد

اینفانتینو: ترامپ از من نخواست روسیه را به جام جهانی برگردانم

فیلم‌ها تا ساعت ۲ بامداد اکران می‌شود

فیلم/ طیب‌‌نیا از دولت رفته است؛ دولت فرمانده اقتصادی ندارد

این متهم معاملات خودرو به اعدام محکوم شد

پیش‌بینی بورس فردا یک‌شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۳

خبر مهم وزیر صمت درباره روند توزیع کالابرگ

تاثیر دورهمی‌های خانوادگی بر آرامش روانی

عکس/ تحقیر و تمسخر زلنسکی در شبکه‌های اجتماعی

فیلم/ ترور دو نیروی بسیجی طرح امنیت در سراوان

قیمت جدید دام زنده امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ اعلام شد

منیزیم در کدام مواد غذایی است؟

تشکر زلنسکی از ترامپ و آمریکا

فیلم/ توقیف کشتی اسرائیلی در تنگه هرمز توسط سپاه

فیلم/ کل کل علی فروتن و جناب‌خان سر دو لایه کردن توپ فوتبال

چگونه مادری شاداب‌ باشیم؟

خروج شرکت‌های بزرگ راهکاری برای کاهش بحران مسکن در تهران

فیلم/ آغاز اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی از ساعت ۱۷ امروز

نمایی غمبار از گورستان ۱۲۵ ساله امامیه

بهترین شغل مرتبط با هوش مصنوعی در آینده چیست؟

اینفوگرافی/ ضعف مدیریتی دلیل اصلی خاموشی‌های اخیر

زشت‌ترین موبایل سال ۲۰۲۵ را بشناسید+ عکس

عکس/ نشست مشترک سران قوا به میزبانی دولت

قتل بی‌رحمانه همسر با گوشت کوب چوبی

معرفی خودرو ماکسیما نسل جدید نیسان سنترا یا آلتیما + عکس

تهرانی‌ها آماده یخبندان و سرمای شدید باشند

صفرتاصد پذیرش تحصیلی آلمان (✅ شرایط کارشناسی و ارشد ۲۰۲۵)

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ امروز

میشه بشه ادامه کودکی فرزندان محک...

عکس/ قابی دیده نشده از مهدی پاکدل در کنار بهنوش طباطبایی

جهش قیمت میم کوین‌ها پس از تنش ترامپ و زلنسکی

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

عکس/ تیپ اروپایی جمیله ۵۳ سال پیش با لباس رنگارنگ

ارزش سهام عدالت امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳+ جدول

داوران دیدار استقلال و النصر مشخص شد

نتیجه واگذاری‌ها در بودجه ۱۴۰۴ استقراض بیشتر دولت است

ایران بناچار با تخفیف‌های بیشتری به چینی‌ها نفت فروخت

عکس/ نمایی باورنکردنی از ۶۴ سال پیش فرودگاه کرمانشاه

تکرار اظهارات ضدایرانی وزیر خارجه ترکیه در دوران پسااسد