تاریخ انتشار: ۱۲:۳۴ - ۰۹ مهر ۱۴۰۱

عطاالله مهاجرانی: نمی‌توان دین را با سلطه و جبر بر جامعه تحمیل کرد

عطاالله مهاجرانی گفت: نمی‌توان دین و ارزش‌های دینی را با سلطه و جبر و قسر بر جامعه تحمیل کرد. مگر می‌توان با اجبار کسی را به نماز خواندن وادار کرد؟ مردم را به اجبار به نماز جمعه یا جماعت کشانید؟ پیداست که نمی‌آیند و نمی‌شود.

صحبتهای عطاالله مهاجرانی درمورد لطه بر جامعه

اقتصاد۲۴- عطاالله مهاجرانی در یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: دو تن از مراجع محترم تقلید مقیم قم که از حسن اتفاق به داشتن مواضع همراه و همدلانه با نظام مشهورند، آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله نوری‌همدانی، از توجه به انتقادات و سخنان مردم و داشتن «گوش شنوا» سخن گفته‌اند. پیداست روی سخن هر دو مرجع تقلید با مسوولان یا دولت و نظام است. به گمانم مراجع عظام نیز بایدگوشی شنوا داشته باشند! با اظهارنظر‌های تند و تیز و گاه نسنجیده، کار دولت و نظام را دشوار نکنند. فعلا درصدد ذکر نمونه‌ها و شواهد نیستم، تاکیدم بر همین وجه مثبت سخن هر دو مرجع محترم تقلید است. یعنی توصیه به داشتن گوش شنوا و شنیدن سخن منتقدان.

قرآن مجید وقتی سخن از «استطاعت» می‌گوید، این واژه دقیق و عمیق در چند مورد به کار برده شده است. من این دقت‌ها و حکمت‌های قرآنی را «میناگری‌های قرآن مجید» نام نهاده‌ام. حقیقت این است که همین میناگری‌ها، نشانه‌های روشنند که قرآن کلام خداوند متعال است و این همه دقت و لطافت و جامعیت و زیبایی، فراتر از حد و پایه و مایه سخن انسانی است. به دو مورد از موارد استطاعت اشاره می‌کنم:
یکم: استطاعت صبر! واقعیت این است که صبوری استطاعت می‌خواهد. چنانکه خضر به موسی گفت، شرط همراهی استطاعت صبر است. موسی شتابزده و کم استطاعت و عهد شکن بود و خضر ناگزیر از فراق شد. قال إِنّک لن تسْتطِیع معِی صبْرًا (الکهف: ٦۷)

دوم: استطاعت شنیدن! این دو مورد، در نسبت با یکدیگر نیز معنا می‌دهند. استطاعت شنیدن، نیاز به استطاعت صبر دارد. کسی که سخن دیگری را تمام و کمال گوش می‌کند و در حین گوش کردن، دنبال دستاویزی برای نفی یا ردّ سخن مخاطب خود نمی‌گردد، همان شیوه‌ای که در مناظره‌ها شاهدیم! کمتر اتفاق می‌افتد که در مناظره، به ویژه مناظره‌های جنجالی و سیاسی، در فضای پرتنش، آفرین و نفرین، طرفین به سخن یکدیگر خوب گوش کنند و گوشی شنوا داشته باشند، می‌خواهند «مچ‌گیری» کنند و به اصطلاح یخه حریف را بگیرند و او را بپیچانند.

بسیار نادر است که به روایت امام محمد غزالی، در مناظره، یک طرف دقیق به سخن طرف دیگر گوش کند و اگر احساس کرد حقیقتی بر زبان او جاری شده است، سخن رقیب را بپذیرد و از اینکه حقیقت بر زبان رقیب جاری شده است، خوشحال شود.


بیشتر بخوانید: گشت ارشاد برای مردم و کشور دستاوردی نداشت


واقعیت این است که جامعه گاه با امواج ملایم صدای خود را به گوش می‌رساند، اگر به امواج ملایم و نرم توجه نشد، آنگاه «هر موج، چون اشتر شود!» امواج کوه‌آسا به حرکت در می‌آیند؛ دیگر نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت، اگر چنان امواجی را ندیدیم، توفان و سیلاب را خواهیم دید. فراتر از شنیدن صدای امواج، کار هر حکومت خردمند و آینده‌بین این است که صدا‌های نهان جامعه را بشنود و پیش از اینکه جامعه به جوش بیاید، مشکل را شناسایی و حل کند. اجازه ندهد مشکل تبدیل به بحران شود و حلّ آن دشوار یا گاه ممتنع.

گفته‌اند: «مرد آخِر بین مبارک بنده‌ای است!» یعنی کسی که به افق‌های دوردست می‌نگرد و راه را از چاه و دوا را از درد باز می‌شناسد. می‌بایست از مراجع محترم تقلید پرسید مگر نه این است که اصل پذیرش دین بر اساس اختیار و انتخاب و اشتیاق و ایمان است. به موجب آیه کریمه: «لا إِکْراه فِی الدِّینِ قد تّبیّن الرُّشْدُ مِن الْغیِّ (سوره البقره/ ۲۵۶)

«در قبول دین، اکراهی نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافی، روشن شده است.» (قرآن مجید ترجمه آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی)

نمی‌توان دین و ارزش‌های دینی را با سلطه و جبر و قسر بر جامعه تحمیل کرد. مگر می‌توان با اجبار کسی را به نماز خواندن وادار کرد؟ مردم را به اجبار به نماز جمعه یا جماعت کشانید؟ پیداست که نمی‌آیند و نمی‌شود. اگر هم شد، پوسته کم‌رمقی از نماز ارایه می‌شود. حجاب هم از جمله همین احکامی است که نمی‌توان با اکراه و اجبار یا سرکوب جوانان را به پذیرش آن وادار کرد؟ بگذریم که وادار کردن غیرمسلمانان و اهل کتاب و جهانگردان و مقامات خارجی که به ایران می‌آیند یا انتظار رییس‌جمهور محترم ما در نیویورک از کریستین امانپور که هم اسمش مسیحی است و هم به اعتبار مادرش مسیحی است، به رعایت حجاب، جای، امّا و اگر دارد.

استطاعت شنوایی و شنودن داشته باشیم و به سخن جوانان گوش کنیم. از جمله کسانی نباشیم که به تعبیر قرآن مجید، استطاعت شنودن ندارند! «وکانُوا لا یسْتطِیعُون سمْعًا» (سوره کهف/۱۰۱)

منبع: روزنامه اعتماد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ لباس زنان در تشریفات دربار پهلوی ۵۰ سال پیش

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

عکس/ تئاتر دهقان ۵۴ سال پیش ابتدای خیابان لاله‌زار

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ قابی دیده نشده از مهدی پاکدل در کنار بهنوش طباطبایی

جهش قیمت میم کوین‌ها پس از تنش ترامپ و زلنسکی

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

عکس/ تیپ اروپایی جمیله ۵۳ سال پیش با لباس رنگارنگ

ارزش سهام عدالت امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳+ جدول

داوران دیدار استقلال و النصر مشخص شد

نتیجه واگذاری‌ها در بودجه ۱۴۰۴ استقراض بیشتر دولت است

ایران بناچار با تخفیف‌های بیشتری به چینی‌ها نفت فروخت

عکس/ نمایی باورنکردنی از ۶۴ سال پیش فرودگاه کرمانشاه

تکرار اظهارات ضدایرانی وزیر خارجه ترکیه در دوران پسااسد

هر لیتر بنزین ۴۶ هزار تومان!

فیلم/ بارش شدید برف تنکابن را سفید پوش کرد

اثر پروانه‌ای تنش در اتاق بیضی کاخ سفید؛ تاثیر دیدار ترامپ و زلنسکی بر اقتصاد اوکراین و جهان

مسعود پزشکیان فردا به مجلس می‌رود

عکس/ گریم متفاوت یکتا ناصر و امین حیایی در کوکتل مولوتف

آغاز بلیت فروشی استقلال و النصر+ لینک خرید

فیلم/ خبر مهم وزیر کشور درباره تغییر قیمت بنزین و گازوئیل

منطقه آزاد انزلی، فرصتی استراتژیک برای توسعه گیلان

عکس/ ژست گرم و دوستانه پوری بنایی و فلور نظری ۱۳ سال پیش

عکس/ مراسم عروسی گریس کلی و شاهزاده موناکو ۶۹ سال پیش با لباس نظامی

عکس/ تیپ اجق وجق جواد عزتی و همسرش با کلیپس دهه ۸۰ و عینک آفتابی

علی فروتن کیست؟/ از تئاتر تا تلویزیون، چهره‌ای ماندگار در برنامه‌های کودک

عکس/ استوری دیدیه اندونگ برای تیم زنان استقلال

آیا هیوا سیفی‌زاده مجوز تکخوانی داشت؟

برنامه تازه سعید جلیلی کلید خورد

توسعه خدمات ارزی، اولویت بانک دی در سال جدید

بانک دی در آستانه جهش ارزی؛ چشم‌انداز ۱۴۰۴ روشن‌تر از همیشه

زیبایی خیره کننده جنگل‌های مازندران در یک روز برفی

تصویب ارائه تسهیلات به تولیدکنندگان آسیب‌دیده از قطعی برق و گاز/ افزایش ۱۹ درصدی ارزش صادرات غیرنفتی/ به آینده اقتصاد کشور امیدوارم

"برات الکترونیک" بانک سپه رونمایی شد

عکس/ ژست صمیمی شهناز تهرانی در کنار عباس قادری با تیپ پلنگی

رکورد تاریخی وصول مطالبات خارجی بانک صادرات ایران

عکس/ حرکت عاشقانه سحر ولدبیگی وهمسرش در جشن سالگرد ازدواجشان

گزارش بورس امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳

اتوبوس‌های برقی زاکانی دیزلی از آب درآمدند!

فیلم/ حجم سنگین برف در روستای امام کندی شهرستان خدابنده

ضرورت انعقاد قرارداد‌های بلندمدت تأمین خوراک/ هیچ موضوعی مهم‌تر از جان کارکنان نیست

تعطیلی پنج‌شنبه‌ها به ۱۴۰۴ موکول شد

عکس/ احتمال حضور رونالدو در تهران قوت گرفت

فیلم/ حضور محمدرضا گلزار در افتتاحیه مزون همسرش

فرصتی برای اشتغال از سوی مؤسسه اعتباری ملل

عکس/ بلایی که صداوسیما بر سر نمایش خانگی می‌آورد

اعلام ساعت جدید فعالیت واحد‌های بانک ملت

عکس/ حال و هوای ۵۲ سال پیش جاده قدیم تهران - کرج

عکس/ واکنش علی مطهری به درگیری لفظی ترامپ و زلنسکی

نوپی؛ راهکاری جدید برای اعتباردهی

حضور بانک ملی ایران در رویداد فینشورتک ۱۴۰۳؛ همراه با معرفی خدمات نوین بانکی

عکس/ افزایش ارزش سهام آمریکا پس از مشاجره ترامپ و زلنسکی

عکس/ غایبان سرشناس النصر مقابل استقلال