تاریخ انتشار: ۱۲:۳۴ - ۰۹ مهر ۱۴۰۱

عطاالله مهاجرانی: نمی‌توان دین را با سلطه و جبر بر جامعه تحمیل کرد

عطاالله مهاجرانی گفت: نمی‌توان دین و ارزش‌های دینی را با سلطه و جبر و قسر بر جامعه تحمیل کرد. مگر می‌توان با اجبار کسی را به نماز خواندن وادار کرد؟ مردم را به اجبار به نماز جمعه یا جماعت کشانید؟ پیداست که نمی‌آیند و نمی‌شود.

صحبتهای عطاالله مهاجرانی درمورد لطه بر جامعه

اقتصاد۲۴- عطاالله مهاجرانی در یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: دو تن از مراجع محترم تقلید مقیم قم که از حسن اتفاق به داشتن مواضع همراه و همدلانه با نظام مشهورند، آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله نوری‌همدانی، از توجه به انتقادات و سخنان مردم و داشتن «گوش شنوا» سخن گفته‌اند. پیداست روی سخن هر دو مرجع تقلید با مسوولان یا دولت و نظام است. به گمانم مراجع عظام نیز بایدگوشی شنوا داشته باشند! با اظهارنظر‌های تند و تیز و گاه نسنجیده، کار دولت و نظام را دشوار نکنند. فعلا درصدد ذکر نمونه‌ها و شواهد نیستم، تاکیدم بر همین وجه مثبت سخن هر دو مرجع محترم تقلید است. یعنی توصیه به داشتن گوش شنوا و شنیدن سخن منتقدان.

قرآن مجید وقتی سخن از «استطاعت» می‌گوید، این واژه دقیق و عمیق در چند مورد به کار برده شده است. من این دقت‌ها و حکمت‌های قرآنی را «میناگری‌های قرآن مجید» نام نهاده‌ام. حقیقت این است که همین میناگری‌ها، نشانه‌های روشنند که قرآن کلام خداوند متعال است و این همه دقت و لطافت و جامعیت و زیبایی، فراتر از حد و پایه و مایه سخن انسانی است. به دو مورد از موارد استطاعت اشاره می‌کنم:
یکم: استطاعت صبر! واقعیت این است که صبوری استطاعت می‌خواهد. چنانکه خضر به موسی گفت، شرط همراهی استطاعت صبر است. موسی شتابزده و کم استطاعت و عهد شکن بود و خضر ناگزیر از فراق شد. قال إِنّک لن تسْتطِیع معِی صبْرًا (الکهف: ٦۷)

دوم: استطاعت شنیدن! این دو مورد، در نسبت با یکدیگر نیز معنا می‌دهند. استطاعت شنیدن، نیاز به استطاعت صبر دارد. کسی که سخن دیگری را تمام و کمال گوش می‌کند و در حین گوش کردن، دنبال دستاویزی برای نفی یا ردّ سخن مخاطب خود نمی‌گردد، همان شیوه‌ای که در مناظره‌ها شاهدیم! کمتر اتفاق می‌افتد که در مناظره، به ویژه مناظره‌های جنجالی و سیاسی، در فضای پرتنش، آفرین و نفرین، طرفین به سخن یکدیگر خوب گوش کنند و گوشی شنوا داشته باشند، می‌خواهند «مچ‌گیری» کنند و به اصطلاح یخه حریف را بگیرند و او را بپیچانند.

بسیار نادر است که به روایت امام محمد غزالی، در مناظره، یک طرف دقیق به سخن طرف دیگر گوش کند و اگر احساس کرد حقیقتی بر زبان او جاری شده است، سخن رقیب را بپذیرد و از اینکه حقیقت بر زبان رقیب جاری شده است، خوشحال شود.


بیشتر بخوانید: گشت ارشاد برای مردم و کشور دستاوردی نداشت


واقعیت این است که جامعه گاه با امواج ملایم صدای خود را به گوش می‌رساند، اگر به امواج ملایم و نرم توجه نشد، آنگاه «هر موج، چون اشتر شود!» امواج کوه‌آسا به حرکت در می‌آیند؛ دیگر نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت، اگر چنان امواجی را ندیدیم، توفان و سیلاب را خواهیم دید. فراتر از شنیدن صدای امواج، کار هر حکومت خردمند و آینده‌بین این است که صدا‌های نهان جامعه را بشنود و پیش از اینکه جامعه به جوش بیاید، مشکل را شناسایی و حل کند. اجازه ندهد مشکل تبدیل به بحران شود و حلّ آن دشوار یا گاه ممتنع.

گفته‌اند: «مرد آخِر بین مبارک بنده‌ای است!» یعنی کسی که به افق‌های دوردست می‌نگرد و راه را از چاه و دوا را از درد باز می‌شناسد. می‌بایست از مراجع محترم تقلید پرسید مگر نه این است که اصل پذیرش دین بر اساس اختیار و انتخاب و اشتیاق و ایمان است. به موجب آیه کریمه: «لا إِکْراه فِی الدِّینِ قد تّبیّن الرُّشْدُ مِن الْغیِّ (سوره البقره/ ۲۵۶)

«در قبول دین، اکراهی نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافی، روشن شده است.» (قرآن مجید ترجمه آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی)

نمی‌توان دین و ارزش‌های دینی را با سلطه و جبر و قسر بر جامعه تحمیل کرد. مگر می‌توان با اجبار کسی را به نماز خواندن وادار کرد؟ مردم را به اجبار به نماز جمعه یا جماعت کشانید؟ پیداست که نمی‌آیند و نمی‌شود. اگر هم شد، پوسته کم‌رمقی از نماز ارایه می‌شود. حجاب هم از جمله همین احکامی است که نمی‌توان با اکراه و اجبار یا سرکوب جوانان را به پذیرش آن وادار کرد؟ بگذریم که وادار کردن غیرمسلمانان و اهل کتاب و جهانگردان و مقامات خارجی که به ایران می‌آیند یا انتظار رییس‌جمهور محترم ما در نیویورک از کریستین امانپور که هم اسمش مسیحی است و هم به اعتبار مادرش مسیحی است، به رعایت حجاب، جای، امّا و اگر دارد.

استطاعت شنوایی و شنودن داشته باشیم و به سخن جوانان گوش کنیم. از جمله کسانی نباشیم که به تعبیر قرآن مجید، استطاعت شنودن ندارند! «وکانُوا لا یسْتطِیعُون سمْعًا» (سوره کهف/۱۰۱)

منبع: روزنامه اعتماد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

جزییات تعطیلی مدارس و ادارات استان‌های کشور یکشنبه ۱۲ اسفند

قیمت خودرو‌های سایپا امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ حال و هوای ۵۲ سال پیش جاده قدیم تهران - کرج

عکس/ احتمال حضور رونالدو در تهران قوت گرفت

عکس/ حرکت عاشقانه سحر ولدبیگی وهمسرش در جشن سالگرد ازدواجشان

عکس/ ژست صمیمی شهناز تهرانی در کنار عباس قادری با تیپ پلنگی

زیبایی خیره کننده جنگل‌های مازندران در یک روز برفی

عکس/ بلایی که صداوسیما بر سر نمایش خانگی می‌آورد

عکس/ تیپ اجق وجق جواد عزتی و همسرش با کلیپس دهه ۸۰ و عینک آفتابی

عکس/ مراسم عروسی گریس کلی و شاهزاده موناکو ۶۹ سال پیش با لباس نظامی

عکس/ واکنش علی مطهری به درگیری لفظی ترامپ و زلنسکی

عکس/ ژست گرم و دوستانه پوری بنایی و فلور نظری ۱۳ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۱۲ اسفند ۱۴۰۳/ قیمت طلا در آستانه سقوط؟

ماجرای طلاهای لاکچری ایتالیایی در بازار تهران چیست؟/ مردم گول نخورند، سودجویان به دنبال غالب کردن مصنوعات طلا‌های خارجی هستند

چرا پوشیدن جوراب به شما کمک می‌کند زودتر به خواب بروید؟

پیاده روی در پارک یا روی تردمیل، کدام بهتر است؟

کنایه عطاالله مهاجرانی به روحانیون

عکس/ پیام تبریک علی علیپور برای سرمربی پیشین پرسپولیس

تعطیلی مدارس ابتدایی اردبیل به دلیل بارش برف

سود سهام عدالت به‌زودی پرداخت می‌شود

دختر سیدحسن نصرالله هم از دست جلیلی ناراحت است

واریز عیدی بازنشستگان تأمین اجتماعی آغاز شد

فیلم/ مدیرعامل استقلال: تیم حفاظتی رونالدو گفته که به ایران نیاید

جیش الظلم مسئولیت شهادت دو نیروی بسیجی در سراوان را بر عهده گرفت

کشته شدن یکی از فرماندهان برجسته القاعده در سوریه

واکنش دبیر کل ناتو به مشاجره ترامپ و زلنسکی

شهادت دو مامور پلیس راهور در شهر ریگان + عکس

عکس/ چهره خندان همایون شجریان و علیرضا قربانی کنار هم

قیمت مصوب آش و حلیم در ماه رمضان اعلام شد

مدارس ابتدایی گیلان تعطیل شد

فیلم/ همه جملات عجیب و غریب جواد خیابانی در دربی

عکس/ طارمی نیمکت نشین بزرگ‌ترین بازی هفته سری آ

فیلم/ جناب خان محسن کیایی رو نابود کرد

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت برادر حضرت آیت‌الله نوری همدانی

تمام مقاطع تحصیلی فیروزکوه فردا غیرحضوری شد

احتمال جیره‌بندی آب در تهران قوت گرفت

کنایه سنگین هاشمی‌نسب به داوری دربی

واکنش آذر منصوری به اظهارات امام جمعه قرچک

پزشکیان: با تغییر همتی هیچ مشکلی حل نمی‌شود

تعداد امضاکنندگان طرح استیضاح همتی اضافه شد

قیمت کیوی در آستانه ۲۰۰ هزار تومان

واکنش دنیامالی به غیبت در انتخابات فدراسیون فوتبال

فیلم/شباهت برنامه تازه گلزار و یکی از سکانس‌های بازیگری‌اش

دیدار تخت‌روانچی با قرقاش در ابوظبی + عکس

قانون جدید فوتبال: وقت‌تلف‌کردن دروازه‌بان = کرنر برای حریف

سککوک برنده جایزه عصر تراکنش در شاخه تامین مالی زنجیره تامین

فیلم/ تصاویر جالب از تجهیز پلیس راهور به پهپاد

پرسپولیس شاکی شد

عکس/ ایلان ماسک برای چهاردهمین بار پدر شد

اینفانتینو: ترامپ از من نخواست روسیه را به جام جهانی برگردانم

فیلم‌ها تا ساعت ۲ بامداد اکران می‌شود

فیلم/ طیب‌‌نیا از دولت رفته است؛ دولت فرمانده اقتصادی ندارد

این متهم معاملات خودرو به اعدام محکوم شد

پیش‌بینی بورس فردا یک‌شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۳

خبر مهم وزیر صمت درباره روند توزیع کالابرگ

تاثیر دورهمی‌های خانوادگی بر آرامش روانی

عکس/ تحقیر و تمسخر زلنسکی در شبکه‌های اجتماعی

فیلم/ ترور دو نیروی بسیجی طرح امنیت در سراوان

قیمت جدید دام زنده امروز ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ اعلام شد

منیزیم در کدام مواد غذایی است؟

تشکر زلنسکی از ترامپ و آمریکا

فیلم/ توقیف کشتی اسرائیلی در تنگه هرمز توسط سپاه