نیمه تاریک واردات خودرو

اقتصاد۲۴- ماجرای واردات خودور کم‌کم دارد از آن تصور ایده‌آلیستی که در ابتدا داشتیم فاصله می‌گیرد. توضیحات ارائه شده در یکی، دو روز اخیر نشان می‌دهد ماجرا قرار نیست حداقل به آن ظرافت و سادگی باشد و منظور دوستان از آزادسازی واردات خودرو پس از چهار سال، در حقیقت صدور اجازه مشروط برای ورود تعداد محدودی خودرو با ارزش حداکثر ۱۰ هزار یورو بوده.

از همه مهمتر دروازه‌ها قرار است به‌اندازه‌ای باز شوند که چند واردکننده مشخص، بتوانند خودرو‌های محدودی را انتخاب کرده و برای عرضه، اول به بورس بکشانند و تنها پس از کاغذ‌بازی و دنگ و‌فنگ مخصوص آن، دست مشتری برسانند. چندتایی ابهام بزرگ در ماجرای واردات خودرو وجود دارد که اگر عینک بدبینی را از چشممان برنداریم، قطع به‌یقین مایه دلسردی خواهند بود.

شماره یک | کی جرات دارد پا روی دم ایرانخودرو و سایپا بگذارد؟

واردات خودرو آنچنان که در ابتدا به‌نظر می‌رسید، آزادِ آزاد نمی‌شود. یعنی قرار است برای صدور مجوز واردات خودرو، مدل‌هایی انتخاب شوند که ارزش آن‌ها نهایتا ۱۰ هزار یورو باشد. اجازه بدهید ماشین‌حساب به‌دست بگیریم و این قسمت را مثل کسی که قصد دارد مو را از ماست بیرون بکشد، با وسواس پیش ببریم. قیمت یورو در حال حاضر حدود ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومان است. اصلا بیایید آن را ۳۳ هزار تومان در نظر بگیریم، چون با ۲۰۰ تومان الان آدامس هم دستتان نمی‌دهند. پس شد ۱۰ هزار تا ۳۳ هزار تومان. یعنی ۳۳۰ میلیون تومان.

اگر فرض کنیم دور دنیا را بگردیم و موفق شویم ماشینی با این مشخصات و این رنج قیمت پیدا کنیم، قطعا خوش‌شانش خواهیم بود، اما چه‌کسی قرار است جلوی غر و نق تولیدکننده‌های وطنی را بگیرد که همین الان دارند کلی ماشین نورچشمی ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان تولید می‌کنند؟ سایپا، شاهین را در رنج قیمت ۳۴۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان دارد و کوییک اتومات را در بازار و کارخانه بین ۲۷۸ تا ۳۰۰ میلیون خرید و فروش می‌کنند. بازار محصولات ایرانخورو هم به‌این صورت است که سمند LX، سمند EF۷، دنا پلاس، پژو ۴۰۵، پژو پارس، ۲۰۶، ۲۰۷ دنده‌ای و ۲۰۷ اتومات، سورن، رانا، تارا و... در همین محدوده قیمت (یا حتی بالاتر) قرار می‌گیرند. به نظر شما اگر ماجرای واردات خودرو با همین وضعیت فعلی ادامه پیدا کند، دو تا کارخانه بزرگ و همیشه متوقع ایران ساکت می‌نشینند تا واردکننده‌های تازه به‌دوران رسیده، ماشین‌های ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیونی خارجی را مثل هوو سرشان بیاورد؟ قطعا جواب منفی است!

شماره دو | کی گفته ۱۰ هزار یورو با ۳۵۰ میلیون برابر است؟

واردات خودرو قرار است به شرط و شروطی آزاد شود. در قدم اول برای گزینه‌های انتخاب شده، سقف قیمت تعیین کرده‌اند. ۱۰ هزار یورو که الان می‌دانیم با فرض هر یورو از قرار ۳۳ هزار تومان، تقریبا می‌شود ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان. بعد هم زحمت کشیده‌اند، منت سر ما گذاشته‌اند و یک فهرست هشت‌تایی از گزینه‌های در حال حاضر موجود تهیه کرده‌اند. طبق اظهارات سخنگوی وزارت صمت، خودرو‌هایی نظیر چانگان CS۳۵، میتسوبیشی میراژ، MG۳، MG۶، هیوندای i۱۰، هیوندای اکسنت، سیتروئن C۳ و همین‌طور محصولی از کمپانی فولکس‌واگن که از آن با عنوان سئات یاد شده در فهرست اولیه قرار دارند. اگر دستتان توی کار باشد، نگاهی به فهرست اعلام شده کافی است تا بفهمید یک‌جای کار می‌لنگد. چطوری؟

بیشتر بخوانید: افزایش قیمت خودرو در ساعات پیش از استیضاح وزیر؟

اجازه بدهید موضوع را با هم بررسی کنیم. چانگان CS۳۵ از جمله خودرو‌هایی است که در بازه قیمت هشت هزار و ۸۲۰ تا ۱۳ هزار و ۶۵۰ دلار عرضه می‌شود. ارزش میتسوبیشی میراژ را باید بین ۹ هزار و ۷۶۶ دلار تا ۱۱ هزار و ۶۳۸ دلار دانست. قیمت خودرو MG۶ بین ۹ هزار و ۱۰۰ تا ۱۸ هزار و ۴۸۰ دلار است و MG۳ را در بازه قیمت ۱۰ هزار و ۵۰ تا ۱۴ هزار و ۷۰۰ دلار قرار می‌دهند. بالاخره هیوندای i۱۰ را داریم که قیمت آن حدود ۹ هزار و ۳۰۰ تا ۹ هزار و ۵۰۰ دلار است. مشکل اینجاست که تمام این خودرو‌ها آنچنان با بازار ایران غریبه نیستند و قبلا هم افتخار آشنایی‌شان نصیب‌مان شده بود. اگر زحمت بکشید و سری به بازار بزنید متوجه می‌شوید قیمت هیوندای اکسنت کوچولوی دوست‌داشتنی به حدود یک میلیارد تومان می‌رسد. سیتروئن C۳ را حدود یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون می‌فروشند. برای میتسوبیشی میراژ کارکرده باید حدود ۷۰۰ میلیون تومان پیاده شوید. قیمت ام‌جی ۶ کارکرده تقریبا ۷۸۰ میلیون و قیمت هیوندای i۱۰ و چانگان CS۳۵ چینی در بازار ایران ۶۵۰ میلیون تومان است. متوجه ماجرا هستید؟

شماره سه | یک مسئله کوچولو و حتی تا حدودی به‌ظاهر ساده

واردات خودرو قرار است دست خیلی‌ها را وارد بازی کند تا خدای نکرده خاطر کسی آزرده نشود. نگاهی به‌فهرست شرکت‌های مجاز نشان می‌دهد، سایپا، پارس خوردو، سایپا سیتروئن، کرمان‌خودرو، خودروسازی فردا، مکث موتور، آرین موتور پویا، بهمن خودرو، ایرانخودرو، ایرتویا و دیار خودرو تا الان در فهرست قرار گرفته‌اند و البته ته لیست باز است تا هرکسی احساس کرد از خان بی‌دریغ نعمت پیش رو محروم مانده، سرش بی‌کلاه نماند.

بخشی از این دوستان در عین‌حال که خودرو وارد می‌کنند، همین حالا دستی بر آتش تولید دارند و به‌نوعی سرگرم مهیا کردن شرایط هستند تا سال آینده یک‌سری محصول را به‌نام محصول داخلی با برچسب خودرو اقتصادی شش‌هزار دلاری (حدود ۲۰۰ میلیون تومان) روانه بازار کنند. پارس خودرو P۳۰، یک سدان در کلاس C محسوب می‌شود که مدل کپی شده رنو تندر ۹۰ است. آریا که قرار بود چیزی شبیه برلیانس h۳۲۰ باشد، سال آینده با موتور تیبا به بازار می‌آید. ایرانخودرو، محصولی مشابه MG۳ را با نام TF۲۱ رونمایی کرده. سهند خودرو دیگر سایپاست که در نمایش اولیه نمونه‌ای بزک‌شده از ساینای خودمان به‌نظر رسید.

انشاالله که کار درست پیش می‌رود و تمام این خودرو‌ها در صحت و سلامت از خط تولید خارج می‌شوند و مردم را راضی نگه می‌دارند، اما تجربه نشان داده بعضی شرکت‌های ایرانی، پس از عوض کردن چراغ و جلو پنجره و نهایتا اضافه کردن چندتا کلید روی غربیلک فرمان، شیطان توی جلدشان می‌رود و علاوه بر نامگذاری جدید، ساختار قیمت‌گذاری را هم از بیخ و بن به‌هم می‌زنند. شما فکر می‌کنید سهند با خرجی که طراحی قالب‌ها روی دست سایپا گذاشته با همان قیمت ۲۰۰ میلیون ساینا عرضه شود؟ عمرا! بیایید دعا کنیم به بهانه واردات، قیمت همین‌ها را بالا نبرند.