تولید خودرو کاهشی شد؟

اقتصاد۲۴- بررسی روند تولید سایپا نشان می‌دهد این شرکت در شش ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تنها ۵۵ دستگاه به تیراژ تولید خودرو افزوده است. این آمار در حالی برای اولین بار در سایت نود اقتصادی منتشر شد که هفته گذشته مدیرعامل سایپا ادعا کرد روند تولید روزانه این شرکت به حالت عادی بازگشته و این شرکت با ظرفیت ۹۸ درصدی در حال فعالیت است.

بر اساس این امار، سایپا در شش ماه نخست سال جاری ۲۱۲ هزار و ۵۶۷ دستگاه تولید کرده است. حال مقایسه این آمار با داده‌های تولید در مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد وعده رشد ۵۰ درصدی تولید خودرو در ۵۵ دستگاه خلاصه شده است.

این آمار حتی گواه آن است که پس از خرداد بار دیگر روند تولید در سایپا سیر نزولی در پیش گرفت. این شرکت در پنجمین ماه امسال در مجموع ۲۵ هزار و ۱۱۵ دستگاه خودرو (۲۳۵۹ دستگاه کمتر از تیر ماه) تولید کرده و در مقابل برای ۲۷ هزار و ۴۹۵ دستگاه خودرو (۱۱ هزار و ۲۰۳ دستگاه کمتر از تیر ماه) فاکتور فروش صادر کرده است.

گروه خودروسازی سایپا در مرداد ماه امسال ۲۹۴۱ وانت پراید (سایپا ۱۵۱) تولید کرده و ۲۳۳۶ دستگاه از این محصول را تجاری‌سازی کرده است. همچنین ۲۴۶۶ دستگاه شاهین تولید کرده و ۲۳۵۲ دستگاه از آن فروخته است که هم آمار فروش و هم تولید این محصول بیشتر از ماه گذشته است.

به نظر می‌رسد رشد تولید ۵۰ دستگاهی سایپا، همان تحقق وعده رشد ۵۰ درصدی تولید است که وزارت صمت در رابطه با آن سخن می‌گفت.

همچنان مشخص نیست که آمار افزایش تولیدی که خودروسازان به‌صورت مکرر منتشر می‌کنند بر چه اساسی محاسبه می‌شود. اما مشخص است که تلاش‌های خودروسازان طی سال جاری نه‌تن‌ها به افزایش تیراژ منجر نشد، بلکه به افزایش کیفیت خودرو هم نرسیده است.

افزایش تولید در عین زیان‌دهی

خودروسازان معتقدند هنگامی که آن‌ها در شرایط زیان‌دهی به سر می‌برند، قیمت‌گذاری دستوری به فعالیت‌شان ضربه می‌زند. در عین حال، این شرکت‌ها صحبت از افزایش تیراژ می‌کنند.

بیشتر بخوانید: روسیه منجی صنعت خودروی ایران می‌شود؟

کارشناسان معتقدند که تداوم زیان‌دهی خودروسازان حیات این صنعت را به خطر می‌اندازد. اما اینکه سایپا چگونه با زیان حدودا ۹۰ میلیون تومانی برای تولید هر محصول همچنان مشغول به تولید خودرو فعالیت است، جای پرسش دارد؟!

تولید خودرو به کمک آمارسازی

پیش از این محمدعلی تیموری، مدیرعامل سایپا، ادعا کرد که تولید خودرو‌های کامل از ۹۰ درصد برنامه‌ریزی‌ها عبور کرده است. در صورتی که این رشد ۹۰ درصدی تولید خودرو در کارنامه شش ماهه این شرکت خودروساز به چشم نمی‌خورد.

در این میان باید به آمارسازی خودروسازی سایپا نیز توجه کرد. خودروسازان در سال‌های گذشته به بهانه کمبود قطعه و مشکلات مالی خودرو‌های ناقص زیادی را تولید کردند. اما همچنان این خودرو‌های ناقص را در آمار تولیدات خود حساب می‌کنند.

پس از دستور وزارت صمت مبنی بر توقف تولید خودرو‌های ناقص، خودروسازان چرخه تولید خودرو‌های ناقص را متوقف کردند و به تکمیل خودرو‌های ناقصی که در کف پارکینگ‌هایشان بود پرداختند. اما تکمیل همان خودرو‌های ناقص را جزو آمار تولید محصول همان سال حساب کردند. این در حالی است که پپش از این هم همین خودرو‌ها در آمار خودروسازان وجود داشت.

بر این اساس بعید نیست که رشد ۵۵ دستگاهی تولید سایپا بر اساس محاسبه همین خودرو‌ها باشد. چراکه تعداد خودرو‌های ناقص انباشت‌شده در کف پارکینگ‌های این شرکت به اندازه‌ای بود که خودروسازان در سال گذشته اعلام کردند که پارکینگ‌های جدیدی را برای خودرو‌های ناقص جدید خود اجاره کرده‌اند.

به‌رغم این آمارسازی‌ها ایران‌خودرو و سایپا همچنان از برنامه مقررشده خود عقب هستند و مشخص نیست که این دو خودروساز قرار است چگونه به وعده افزایش ۵۰ درصدی تولید در شش ماه دوم سال برسند. در حالی که اعلام می‌کنند با بالاترین ظرفیت و بهره‌وری ۹۸ درصدی در حال فعالیت‌اند. حتی اظهارات رسمی رشد تولید را ۱۲ درصد تخمین می‌زند که ۳۸ درصد از وعده‌ها عقب‌تر است. اما همین امر هم باعث عقب‌نشینی از دستاوردسازی نمی‌شود.