تورم ۵۰ درصدی در بودجه دولت قابل پیش‌بینی بود/ حرف کارشناسی که آغشته به سیاست نباشد شنیده نمی‌شود

اقتصاد۲۴- زهرا ظهروند: علیرغم صحبت‌ها و آمار برخی دولتمردان مبنی بر کنترل تورم، اما تورم از دیدگاه مردمی که باید آن را در زندگی خود احساس کنند، افسارگسیخته شده و هر روز بر افزایش آن دامن زده می‌شود. علاوه بر بی‌ثباتی قیمت‌ها و سیر صعودی هر روزه کالا‌های مختلف، افزایش نرخ دلار نیز بر این بازار آشفته اقتصادی دامن زده و باعث معلق‌شدن اقتصاد کشور شده است. این در حالی است که از سال پیش و قبل از تحویل بودجه ۱۴۰۱ از سوی دولت به مجلس و زمزمه حذف ارز ترجیحی، بسیاری از کارشناس‌ها، بر این مسئله اذعان داشتند و دولت را از تبعات اجرا یا عدم‌اجرای صحیح آن، آگاه کرده بودند.

غلامرضا نوری، نماینده بستان‌آباد در همین خصوص به اقتصاد۲۴ گفت: شرایط اقتصادی حال حاضر در جامعه، زائیده بودجه تورم‌زایی است که لایحه آن را دولت آورده است. بخش تورم‌زایی بودجه به غیر از یک‌سری اصلاحات جزئی، مابقی آن در مجلس اصلاح نشد و چنین شرایطی قابل پیش‌بینی بود.

وی افزود: در واقع حدود ۵۰ درصد تورم در لایحه بودجه‌ای که به مجلس پیشنهاد داده شده بود و مجلس آن را به دولت برگشت داد، قابل ارزیابی بود؛ با مالیاتی که قرار بود افزایش پیدا کند و خلق غیرمستقیم پول در قالب اوراق قرار بود اتفاق بیفتد و افزایشی که در نرخ برخی خدمات بود. همچنین افزایشی که در تعرفه‌ها انجام گرفت و حذف ارز ترجیحی همگی دست به دست هم دادند و این شرایط را به وجود آوردند. از این‌رو، تورم ۵۰ درصدی تقریباً، همان زمان نیز قابل پیش‌بینی بود.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس تصریح کرد: منتهی معتقد هستم دولت همین موارد درج شده در بودجه را به درستی اجرا نکرد. به عنوان نمونه در بحث حذف ارز ترجیحی، دولت قرار بود در صورت اجرای این کار، کارت الکترونیکی به مردم بدهد و اینکه قیمت‌ها ثابت بماند و از نرخ شهریور ۱۴۰۰ بالاتر نرود و هزینه تمام شده‌ای که افزایش پیدا می‌کرد را از طریق کارت الکترونیک در پایانه‌های مشخص به نفع تولیدکننده‌ها پرداخت کند که این اتفاق هم نیفتاد.

وی اظهار کرد: بعد از حذف ارز ترجیحی، یک‌سری واریزی‌هایی برای جبران افزایش قیمت‌ها صورت گرفت که خود این موضوع، باعث تحریک تقاضا شد. از سوی دیگر، قیمت کالا‌هایی که به صورت مستقیم ارز ترجیحی به آن‌ها تعلق می‌گرفت مثل محصولات پروتئینی و لبنی به شدت دچار افزایش قیمت شدند.

نماینده مردم بستان‌آباد در ادامه گفت: بازار کالا‌های دیگر که مرتبط با ارز ترجیحی نبودند نیز سکوت نکردند و با افزایش کالا‌های اساسی، قیمت آن‌ها هم بالا رفت. در واقع، نحوه اجرای حذف ارز ترجیحی مجدد بر تورم بودجه تورم‌زا، اضافه کرد. مسئله‌ای که از ماه‌ها قبل بر آن تاکید می‌شد، بحث نظارت بر بازار بود.

عضو مجمع نمایندگان استان آذربایجان شرقی تصریح کرد: برخی از افزایش قیمت‌ها ناشی از عدم‌نظارت بر بازار است. بعضی از کالا‌ها وجود دارند که این افزایش قیمت هیچ جوره در محاسبات تولید و هزینه تمام‌شده آن دیده نمی‌شود، بنابراین قیمت آن‌ها باید کنترل می‌شد که متاسفانه رها شده‌اند و به شدت قیمت‌ها در حال افزایش است.

وی گفت: ترس بنده از این است که این عدم‌نظارت و عدم‌مدیریت صحیح و همچنین عدم‌اجرای درست و صحیح قوانین، موج جدیدی از تورم را ایجاد کند. در خصوص بحث افزایش نرخ دلار یکی از علت‌های آن را می‌توان ناشی از همین مسئله دانست.

نوری با اشاره به اینکه این افزایش نرخ دلار توسط برخی کارشناس‌ها از قبل پیش‌بینی شده بود، اظهار کرد: بعضی از کارشناس‌ها پیش‌بینی افزایش دلار را در صورت حذف ارز ترجیحی کرده بودند، اما متاسفانه اگر حرف‌های کارشناسی آغشته به سیاست نباشد، خیلی شنیده نمی‌شود. حرف‌های کارشناسی که وابسته به جریان سیاسی نیست، خیلی محبوبیت ندارد؛ بنابراین کارشناسان باید یک رنگ و بوی سیاسی به حرف‌های خود بدهند و بگویند از طرف کجا و چه جریان سیاسی، اظهارنظر می‌کنند و صرف کارشناسی صحبت‌کردن، حرف‌ها خیلی خریدار ندارد.

وی خاطرنشان کرد: قطعاً بحث برجام بر افزایش نرخ دلار موثر بوده است. اگر توافق به نتیجه می‌رسید، بسیار در شرایط اقتصادی کشور اثر مثبت می‌گذاشت. با این شرایط پیش آمده در کشور کار سخت‌تر شده، هرچند نشدنی نیست، اما پیچیده‌تر شده و باید همکاری و همراهی خیلی زیاد انجام داد تا برجام به نتیجه برسد و هزینه آن بالا می‌رود. به هر روی ما امیدوار هستیم اتفاقات مثبت به واقعیت برسد و باید برای آن تلاش کرد.