اقتصاد۲۴- جنگ روسیه و اوکراین برای هیچ کسی منفعت نداشته باشد برای شرکتهای تولیدکننده نفت و گاز سودهای سرشاری به ارمغان آورده است. به طوریکه گفته میشود تولیدکنندگان نفت آمریکا از زمان حمله روسیه به اوکراین، بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار سود کسب کردهاند؛ این مبلغ نه تنها به معنای شکستن رکورد تاریخی کسب سود این شرکتها ظرف ۶ ماه است بلکه میتواند نشان از وقوع یک سال بینظیر از لحاظ سوددهی برای شرکتهای نفت و گاز باشد. هرچند که این سودها سیاستمداران غربی را حسابی خشمگین کرده است.
بر اساس تجزیه و تحلیل گزارشهای سود و برآوردهای انجام شده توسط اساندپی گلوبال کامودیتی اینسایت برای فایننشال تایمز، مجموع درآمد خالص شرکتهای نفت و گاز سهامی عام فعال در آمریکا در سه ماهه دوم و سوم سال به ۲۰۰.۲۴ میلیارد دلار رسیده است.
این رقم که شامل سود شرکتهای بسیار بزرگ، گروههای یکپارچه متوسط و اپراتورهای مستقل کوچکتر شیل میشود نشان از سودآورترین شش ماهه این بخش اقتصادی در تاریخ دارد و این شرکتها را در مسیر سالی بیسابقه قرار میدهد. حسن التوری، مدیر اجرایی تحقیقات سهام بالادستی در S&P گفت: «جریان نقدی عملیاتی احتمالا تا پایان سال رکوردشکنی خواهد کرد یا حداقل بسیار به آن نزدیک خواهد شد.»
سود نقدی هنگفت شرکتهای نفتی و گازی کاخ سفید را خشمگین کرده است به خصوص اینکه افزایش قیمت بنزین بر نتیجه انتخابات سنا اثرگذار بود و میتواند به شکست دموکراتها بیانجامد. جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا این هفته، شرکتها را به «سودجویی» از حمله مسکو متهم کرد. او گفت که از کنگره میخواهد مالیاتهای بالاتری برای آنها اعمال کند، مگر اینکه آنها پول نقد را برای پمپاژ نفت بیشتر برای پایین آوردن قیمتها سرمایهگذاری کنند.
فایننشال تایمز بر این باور است که بعید است قانون مالیات بر سودهای بادآورده در واشنگتن تصویب شود. اما این موضوع در سراسر اقیانوس اطلس به واقعیت تبدیل شده است: بروکسل ۳۳ درصد و لندن ۲۵ درصد مالیات بر سودهای بادآورده وضع کرده است.
ماجرا به اینجا ختم میشود که نفت خام برنت، معیار بین المللی نفت، در سه ماهه دوم و سوم به طور میانگین بیش از ۱۰۵ دلار در هر بشکه بود که بسیار بالاتر از میانگین حدود ۷۰ دلار در هر بشکه در پنج سال گذشته است. این موضوع به دنبال حمله پوتین به اوکراین رخ داد؛ در اوایل ماه مارس پس از ورود تانکهای روسی به اوکراین، قیمت برنت حتی به بیش از ۱۴۰ دلار در هر بشکه هم رسید.
بیشتر بخوانید: بنزین بازیگری برای بازی سقوط
این سودها تنها از افزایش قیمت نفت حاصل نشده و افزایش قیمت گاز هم حسابی به درآمدزایی غولهای نفتی کمک کرده است به طوریکه حالا آمریکا و اروپا شرکتهای طرف مقابل را به کسب سودهای بادآورده از رشد قیمت گاز متهم میکنند. دولت ایالات متحده گفته است که گروههای انرژی اروپایی برندگان واقعی تجارت گاز طبیعی مایع در اقیانوس اطلس بودهاند و در مقابل اروپا انتقاداتی را متوجه سودجویی تولیدکنندگان آمریکای شمالی از موقعیت قطع گاز روسیه کردهاند. واقعیت این است که شکاف بین قیمت گاز آمریکا و اروپا سودهای بزرگی را برای شرکتهایی که گاز آمریکایی را خریداری کرده و به اروپا میفروشند به ارمغان آورده است.
امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه ماه گذشته گفت که «استاندارد دوگانه» باعث ایجاد «سودهای فوقالعاده» برای تولیدکنندگان انرژی در ایالات متحده و نروژ میشود که هر دو از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه به طور قابلتوجهی صادرات به اروپا را افزایش دادهاند. اما براد کرابتری، دستیار وزیر انرژی ایالات متحده، گفته است که این شرکتهای اروپایی هستند که از آربیتراژ بین قیمتهای آمریکا و اروپا سود میبرند، نه تولیدکنندگان آمریکایی. او گفته است: «آنچه در حال رخ دادن است این است که شرکتهایی که قراردادهای بلندمدت با تولیدکنندگان LNG ایالات متحده دارند، به این سودها دست مییابند. اساسا شرکتها و بازرگانان بینالمللی نفت در اروپا مستقر هستند.»
بزرگترین شرکتهای انرژی اروپا و تاجران کالا، از جمله بیپی، شل، گلنکور و ویتول، همگی با تولیدکنندگان LNG ایالات متحده توافقنامههای بلندمدت دارند. بیپی هفته گذشته با اشاره به سودهای «استثنایی» از تجارت و بازاریابی گاز خود، درآمد ۸.۲ میلیارد دلاری را گزارش کرد. شل، که بزرگترین تاجر LNG جهان است، درآمدی بیش از ۳۰ میلیارد دلار در ۹ ماهه اول سال گزارش کرده است که این شرکت را در مسیر شکستن رکورد سود سالانه ۳۱ میلیارد دلاری خود در سال ۲۰۰۸ قرار داده است.
قیمتهای تک محمولههای LNG اروپا در هفتههای اخیر به حدود ۲۵ دلار در هر میلیون بیتییو کاهش یافته است، این در حالی است که تابستان گذشته قیمت این محمولهها به رکورد بیش از ۷۰ دلار در هر میلیون BTU نیز رسیده بود. اما در بازار داخلی آمریکا از زمان حمله روسیه به اوکراین قیمتها بین ۵ تا ۱۰ دلار متغیر بوده است.
منبع: فردای اقتصاد