بانک هایی که خلق پول می کنند و مالیات نمی دهند/ بانک‌ های خصوصی، متهمان ردیف اول

اقتصاد۲۴- محمد آیتی: در همه سیستم های سالم اقتصادی مردم و بنگاه‌های دولتی و غیردولتی مکلف به پرداخت مالیات در قبال درآمدهای خود هستند؛ اما در ایران این تنها حقوق بگیران اعم از کارمندان و کارگران هستند که بیشترین درآمد مالیاتی دولت را تامین می‌کنند چرا که دولت هایی که تاکنون بر سر کار آمده‌اند هنوز نتوانسته نظام مالیاتی پایداری را برای اخذ مالیات از هر آنکس که خلق پول می کند، پیاده سازی کنند.

نتیجه چنین مسئله‌ای، افزایش فساد، رانت خواری و فاصله طبقاتی است که روز به روز بیشتر شده و دایره را بر حقوق بگیران تنگ تر می‌کند.

در همین زمینه محمد وحیدی، نماینده بجنورد در مجلس یازدهم در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در خصوص طرح مالیات بر عایدی سرمایه که از چند هفته پیش در مجلس، بحث و بررسی‌های آن شروع شده است، گفت: بحث مالیات بر سوداگری یا فرایند واسطه‌ای در بین کشورها، موضوع بسیار مهمی است و اکثر دولت‌های جهان این نوع از مالیات را دارند، ولی برای کنترل نقدینگی در این مدل و تفکیک افرادی که کار اقتصادی سالم انجام می‌دهند از افرادی که واسطه‌گری و سوداگری می‌کنند، باید با شفافیت مالی و دقیق و با کنترل بانک مرکزی ورود پیدا کنیم. مثل بعضی از کشور‌هایی که تمام سیستم‌های مالی، گردش مالی در حساب‌ها را کاملاً ثبت می‌کنند، ما هم باید همان گونه ورود پیدا کنیم، در غیراین‌صورت با این سیستمی که بخشی از معاملات ما نقدی و بخشی غیرنقدی است و بخشی از پول‌ها در سیستم‌ها گم می‌شود و در فرایندش، دیده نمی‌شود، راه به جایی نمی‌بریم و شاید سوداگران راه‌هایی پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: دولت سیزدهم در هر دقیقه ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان پول خلق می‌کند/ خلق پول، پاشنه آشیل مهم اقتصاد ایران

وی افزود: زیرساخت‌ها در حوزه ملی آماده نیست. پیش نیاز فرآیند مقابله با سوداگری، داشتن یک ظرفیت کامل و شفاف است و باید مهلتی داده شود تا زیرساخت‌ها مهیا شود.

عضو کمیسیون آموزش مجلس تصریح کرد: مالیات دادن قشری از مردم و مالیات ندادن بعضی دیگر و رصد نشدن آن‌ها، شکاف طبقاتی عمیقی را ایجاد کرده است. مثلاً افرادی که قبلاً کارمند دولت بودند، جذب مراکزی شدند که در آن‌جا فرایند کنترلی مالیاتی نبوده است. این افراد از حوزه دولت خارج شده‌اند و کارشان را رها کرده‌اند، چون در محل کار جدید، سود کار بیشتر است و مالیتش هم دیده نمی‌شود و کسی کاری به کارشان ندارد و آزادانه گردش مالی انجام می‌دهند.

وحیدی اظهار داشت: بحث مهم دیگر، نظام سوداگری در حوزه بانک‌ها است که من به رییس بانک مرکزی هم موضوع را مطرح کردم. هر واحد پولی که در بانک قرار می‌گیرد، در گردش بانکی ۱۰ برابر می‌شود. مثلاً اگر یک دلار در بانک بگذارید، این یک دلار به ۱۰ دلار تبدیل می‌شود و یا یک ریال می‌شود ۱۰ ریال. بانک این کار را می‌کند تا به افراد وام بدهد، یعنی به نوعی پول خلق می‌کند.

وی افزود: در ایران، سیستم معاملات بانکی با هم انجام می‌شود و بانک‌ها با هم معامله می‌کنند. مثلاً بانکی سرمایه مردم را جمع می‌کند و در بانک دیگری آن را تبدیل به سپرده می‌کند و آن بانک دوم با سپرده سرمایه بانک اول در بورس، سهام می‌خرد و به همین ترتیب، این چرخه ادامه پیدا می‌کند و در نهایت تبادل مجموعه سرمایه انجام می‌شود و یک برابر ۱۰۰ برابر می‌شود و به نوعی ۱۰ ضربدر ۱۰ می‌شود. این اتفاق یعنی افزایش قیمت تورمی در بازار و افزایش حجم نقدینگی که مستقیماً به عملکرد سیستم بانکی بستگی دارد. یعنی سیستم بانکی خلق پول می‌کند. پس اول سیستم بانکی باید تحت مالیات قرار بگیرد. یعنی مشخص شود که بانک چقدر از سودش را مالیات می‌دهد و چقدر جریمه می‌شود؟

نماینده بجنورد در مجلس گفت: با این تفاسیر، انتقاد جدی به عملکرد بانک مرکزی و سیستم بانکی کشور دارم. همچنین در بانک‌های خصوصی، میزان خلق نقدینگی چند برابر انجام می‌شود. بانک می‌خواهد به من و شما که سرمایه‌گذار هستیم جوابی بدهد و اگر به سپرده شما ۲۰۰ درصد پول می‌دهد از کنار آن ۲۰ تا ۵۰ درصد هم خودش سود می‌برد. این روند، تورم‌زا است و به نفع اقتصاد و معیشت مردم نیست.

وحیدی در ادامه بیان کرد: اینکه ثروت بعضی افراد و بانک‌ها یک شبه هزاران میلیارد می‌شود این است که خلق پول کرده‌اند و کسی به سراغ‌شان نرفته است؛ این روند یعنی «ربا» که از مردم پول می‌گیرند و معاملات ربوی می‌کنند و سود را بالا برده و جنس را در بازار گران می‌کنند و به این واسطه، این جنس هیچ‌وقت ارزان نمی‌شود، چون پشت این ارزانی باید بانک قرار بگیرد و بانک باید ارزش پول را حفظ کند. نتیجه نهایی این اتفاق تلخ، کاهش ارزش پول ملی کشور است.