هوای تهران با بخشنامه و دستور پاک نمی‌شود

اقتصاد۲۴-«شاخص‌های آلودگی هوا را نمی‌شود با بخش‌نامه و دستور تغییر داد، وزیر آموزش و پرورش بار ناشی از اثرات آلودگی هوا را از نگاه خودش می‌بیند، ایشان پیامد تعطیلی مدارس را می‌گوید، اما آقای وزیر یا رئیس‌جمهور نمی‌توانند بدون استناد به تحقیقات بومی برای حل مسئله آلودگی هوا نسخه بپیچند.»

مظاهر گودرزی: آلودگی هوا در تهران و شهرستان‌ها طی یکی دو هفته گذشته سبب تعطیلی مدارس شد و آموزش در بستر فضای مجازی ادامه پیدا کرد. در این مدت، درحالی‌که مدیریت بحران استان‌ها تصمیم به تعطیلی مدارس می‌گرفتند وزیر آموزش و پرورش یکی از مخالفان سفت و سخت این تعطیلی‌ها بود، یوسف نوری حتی در واکنشی به رسانه‌ها گفته بود که «در کشور‌های دیگر شاخص کمتر از ۳۰۰ باشد تعطیل نمی‌کنند، اما شاخص برای تعطیلی مدارس را برای ما روی ۱۵۰ بستند و تعطیلی‌ها طوری بود که شبیه دوره کرونا شدیم؛ دانش‌آموزان باید از ماسک استفاده کنند.»

ادامه واکنش‌های وزیر آموزش پروش به‌جایی ختم شد که وزیر کشور از پیشنهاد تغییر شاخص‌ها برای جلوگیری از تعطیلات مدارس خبر داد. احمد وحیدی در نشست استانداران گفت: «با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی را برای دولت تعیین کنیم تا این استاندارد‌ها را کمی تغییر دهیم تا لازم نباشد در این شرایط مدارس‌مان را تعطیل کنیم.»

صحبت‌های وزیر کشور درباره تغییر شاخص آلودگی هوا برای جلوگیری از تعطیلی مدارس با موجی از واکنش‌ها همراه شد، طوری‌که به‌نظر می‌رسد اتخاذ چنین تصمیمی مصداق همان «سرنا را از سر گشاد زدن» است، دراین‌باره حمید سوری، اپیدمیولوژیست به خبرآنلاین می‌گوید: «رویکرد موثر برای رفع آلودگی هوای تهران تمرکز بر علت است تا معلول، متاسفانه بیشتر رویکرد‌ها در مدیریت آلودگی هوا معلول محور است.»

ضمن این‌که وزارت بهداشت حالا در قامت یکی از مخالفان پیشنهاد اخیر ایستاده است. عباس شاهسونی، رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت به ایسنا گفت: «هرچه که به سلامت مردم آسیب برساند، وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم با آن مخالف خواهد بود.»

او با بیان این‌که «در مطالعات مختلف تاثیر فلز سنگین سرب در کاهش ضریب هوشی کودکان مشخص شده است.» عنوان کرد: «استاندارد سالیانه ذرات معلق ما در کشور ۶ برابر راهنمای سازمان بهداشت جهانی است و این یعنی مواجهه مردم با آلودگی هوا بالا است؛ پس باید به جای تغییر شاخص‌ها، رویکرد خود را بر کاهش آلاینده‌ها و کنترل منابع انتشار بگذاریم.»

دراین‌باره سوری  می‌گوید: «شاخص‌های آلودگی هوا را نمی‌شود با بخش‌نامه و دستور تغییر داد، وزیر آموزش و پرورش بار ناشی از اثرات آلودگی هوا را از نگاه خودش می‌بیند، ایشان پیامد تعطیلی مدارس را می‌گوید، اما آقای وزیر یا رئیس‌جمهور نمی‌توانند بدون استناد به تحقیقات بومی برای حل مسئله آلودگی هوا نسخه بپیچند.»

این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: «درمقابله با وضعیت آلودگی هوا یکسری اولویت‌ها و فوریت‌ها وجود دارد. توجه به فوریت‌ها در بحث کنترل آلودگی هوا بیشتر به مدیریت فرآیند‌های شهری مربوط می‌شود. مانند تغییر ساعت کار مدارس و ادارات، یا در نظر گرفتن تعطیلات زمستانی برای بخش آموزش، یعنی به‌جای این‌که بخش آموزش تابستان طولانی‌ای تعطیل باشد می‌توانیم مانند بسیاری از کشور‌های اروپای غربی تعطیلات زمستانی داشته باشیم، برای مثال حدود یک الی یک‌ونیم ماه در ماه‌های پیک آلودگی هوا تعطیلات زمستانی داشته باشیم. ایام تعطیلاتی که در نظام آموزش ما وجود دارد وحی منزل که نیست، یک قرارداد است و می‌شود آن را اصلاح کرد، قرار نیست تصمیمی که برای ۵۰ یا ۱۰۰ سال قبل جوابگو بوده هنوز ادامه بدهیم.»

اگرچه وزیر کشور از پیشنهاد تغییر الگوی محاسبه شاخص‌های آلودگی هوا خبر داده و قرار است با این ترفند ترمز تعطیلی مدارس کشیده شود، اما به‌عقیده کارشناسان تغییر این شاخص‌ها نیازمند یکسری مطالعه و تحقیقات گسترده است. سوری با اشاره به همین مسئله بیان می‌کند: «سنجش سطح خطر در هر جامعه‌ی مهم است، دلیلی ندارد برای اعلام تعطیلی فردا دائم جلسات مکرر گذاشته شود، می‌شود سطحی از آلودگی را مشخص کرد که براساس آن هرموقع از شاخص‌ها عبور کردیم به‌طور اتوماتیک تعطیل شود، اما باید در نظر گرفت سطح خطر برای گروه‌های مختلف جامعه متفاوت است، لذا برای این‌که این اعداد و ارقام به‌درستی انتخاب شود نیاز به تحقیقات گسترده مطالعات بومی و کشوری دارد.»

او ادامه می‌دهد: «دنیا به این نتیجه رسیده است که معضل آلودگی هوا با آزمون و خطا حل نمی‌شود، عملاً چند نکته اساسی وجود دارد که می‌تواند به حل مشکل آلودگی هوا کمک کند، یکی آموزش است، دیگری اصلاحات مهندسی و محیطی است، برقراری مقررات و قوانین مناسب از دیگر موارد است، همچنین پاسخ به فوریت‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است، اگر برای هرکدام از این موارد برنامه‌ریزی داشته باشیم تا حد زیادی بار عوارض ناشی از آلودگی هوا کاهش پیدا می‌کند.»