سفر جنجالی امیرعبداللهیان به ازبکستان

اقتصاد۲۴- وزیر امور خارجه تاسیس دبیرخانه مرکز ریسک بلایای طبیعی در مشهد و امضای اساسنامه آن توسط وزرای خارجه عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) را دستاورد اجلاس تاشکند برای جمهوری اسلامی ایران خواند. حسین امیرعبداللهیان روز چهارشنبه در پایان سفر سه روزه به ازبکستان و جمع‌بندی از حضور در اجلاس تاشکند به خبرنگاران گفت: با توجه به رویکرد اقتصادی و تجاری سازمان همکاری اقتصادی اکو، تمرکز بحث وزرا روی توسعه مسیر‌های ترانزیتی از جمله مسیر ترانزیت شمال-جنوب و شرق به غرب از جانب ایران و سایر کشور‌های عضو بود و مورد توجه جدی قرار گرفت. البته مسائل زیست محیطی و برخی موضوعات سیاسی و مبتلابه منطقه هم در دستور کار قرار داشت.

امیرعبداللهیان تاکید کرد: نگاه رئیس‌جمهور ایران این است که بخشی از فعالیت‌های بین‌المللی را به سایر استان‌ها منتقل کنیم، به همین دلیل در هماهنگی با دبیرخانه اکو مقرر شد که دبیرخانه مرکز ریسک بلایای طبیعی در مشهد مستقر شود؛ تجربه‌ای که می‌تواند فرصت‌های اقتصادی به‌ویژه برای استان‌های مرزی به دنبال داشته باشد. وی همچنین در پاسخ به سوال «دنیای‌اقتصاد» درخصوص اینکه آیا اظهارات اخیر وی درخصوص برداشتن برخی گام‌ها در مسیر دستیابی به توافق مذاکرات احیای برجام در ارتباط با مساله تبادل زندانیان است، اظهار کرد: جزئیات این موضوع قرار نیست فعلا منتشر شود.

بیشتر بخوانید: امیرعبداللهیان: در جنگ اوکراین طرف هیچ‌کس نیستیم

وزیر خارجه ایران روز دوشنبه و پیش از سفر به تاشکند با بیان اینکه مسیر تبادل پیام‌ها همچنان ادامه دارد، اعلام کرد در مسیر دستیابی به توافق، گام‌هایی را تعریف کرده ایم و فکر می‌کنیم در آینده‌ای نزدیک یکی از این گام‌ها عملیاتی می‌شود. اگرچه وی به جزئیات این گام‌ها اشاره نکرد، اما به نتیجه رسیدن آن‌ها می‌تواند به گشایش در سیاست خارجی از جمله در ارتباط با سفر‌های دوجانبه و حضور موثرتر در اجلاس‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بینجامد.

مساله‌ای که طبیعتا مدنظر سایر وزرای خارجه حاضر در اجلاس تاشکند نیز بوده، اگرچه جزئیات آن در ترافیک دیدار‌های دیپلماتیک حسین امیرعبداللهیان در حاشیه اجلاس اکو رسانه‌ای نشده است. در این چارچوب وزیرخارجه ایران در دومین روز از سفر سیاسی و اقتصادی خود با وزرای خارجه پاکستان، آذربایجان، ازبکستان، تاجیکستان و دبیران کل دو سازمان منطقه‌ای دی ۸ و سیکا دیدار و گفتگو کرد. دیدار‌هایی که محوریت آن‌ها توسعه روابط اقتصادی دوجانبه و چندجانبه به عنوان هسته اصلی شکل‌گیری سازمان اکو بود.

سازمانی که بنا دارد با توجه به ظهور متغیر‌های جدید بین‌المللی و ضرورت همکاری‌های چندجانبه در یک نظام در حال گذار، نقش جدیدی ایفا کند و از رکود چند دهه‌ای خارج شود. قاعدتا تحقق این مهم و توسعه همکاری‌های چندجانبه، ابتدا جز از طریق توسعه روابط دوجانبه و حل مشکلات و معضلات میان همسایگان و اعضای اتحادیه‌ها و بلوک‌ها محقق نخواهد شد، آنگونه که وزرای خارجه عضو اکو در حاشیه اجلاس گسترش مناسبات متقابل دوجانبه را محور رایزنی قرار دادند.

محور‌های دوجانبه

افتتاح بازارچه مرزی با پاکستان و امیدواری نسبت به امضای توافق‌نامه تجارت آزاد میان دو کشور، آمادگی برای حضور در پروژه‌های مناطق آزاد شده جمهوری آذربایجان و بهره گیری از فرصت و ظرفیت چارچوب ۳+۳ برای حل و فصل بحران قفقاز میان آذربایجان و ارمنستان، سرمایه‌گذاری مشترک با ازبکستان در زمینه‌های کشاورزی، ساخت‌وساز و انرژی و پذیرش دعوت رئیس‌جمهور ایران از سوی شوکت میرضیایف رئیس‌جمهور ازبکستان برای سفر به ایران، تاکید بر مشترکات گسترده فرهنگی میان مردم دو کشور ایران و تاجیکستان، آمادگی ایران برای میزبانی اجلاس وزرای امور خارجه کشور‌های عضو سازمان کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا (سیکا) و تاکید بر مفید بودن سازوکار سازمان همکاری‌های اقتصادی هشت کشور در حال توسعه (دی ۸) از جمله محور‌های این دیدار‌ها در حاشیه اجلاس اکو بود.