بیکاری و تعدیل نیرو در آژانس‌های گردشگری/ کنسلی‌ها نتیجه ایران‌هراسی است

اقتصاد۲۴- پاییز امسال ۹۰ درصد تورهای ورودی به کشور لغو شد تا موجی از ناامیدی و البته بیکاری بر صنعت گردشگری سایه بیندازد، حالا رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران از تکرار لغو سفر گردشگران به ایران در فصل بهار خبر می‌دهد.

امیر پویان رفیعی‌شاد می‌گوید: «سفر نیمی از گردشگران فصل بهار ایران در بلاتکلیفی است تا شاید ایران از لیست قرمز و عدم توصیه سفر گذر کند و اجازه دهند که به ایران سفر کنند. هفت کشور آلمان، اسپانیا، برزیل ، استرالیا، سوئد ، دانمارک و انگلیس که بیشترین گردشگران را به مقصد ایران می‌فرستند توصیه ممنوعیت سفر به ایران را در سایت وزارت خارجه خود درج کرده‌اند. و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در واکنش به کنسلی تورهای ورودی در ۲ فصل و عدم شفافیت در برگزاری تورهای فصل‌های آینده، طرح‌های ضربتی و تورهای آشنا سازی اجرا خواهد کرد.»

این فعال حوزه گردشگری، که‌ مدتی پیش در نامه‌ای به عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از او خواسته بود برای وضعیت گردشگری ایران چاره اندیشی کند، بیان می‌کند:«ایران که فصل گذشته خود را بخاطر اتفاقات، اعتراض‌ها و نا آرامی‌ها که در کشور رقم خورده بود از دست داد حالا برای تورهای بهار سال ۱۴۰۲ در بلاتکلیفی و کنسلی قرار دارد.»

او ادامه می‌دهد: «نیمی از تورهای فصل بهار که با توجه به شرایط ایران و کندی اینترنت در همان ماه‌های پیش کنسل شد و نیمی از آژانس‌ها هم که از مقاصد خاص گردشگر به ایران می‌آوردند، بیکار شدند و نیمی دیگر از تورها که ما انتظار برگزاری آنها را برای اردیبهشت تا نیمه اول خردادماه توسط بعضی از آژانس ها داریم در بلاتکلیفی و وضعیت نامعلوم قرار دارند. بعضی از اتباع منتظر هستند که کشورشان به آنها اجازه سفر بدهد و گروهی هم منتظر هستند که شرایط امنیتی ایران به نظر مطلوبشان برسد.»

بیشتر بخوانید: استقبال کشورهای دنیا از گردش‌گران چینی

او می‌گوید: «اگرچه صحبت همه فعالان تورگردان این است که فصل بهار گردشگری ایران هم از دست رفت و باید تا پاییز سال آینده با گردشگری ورودی خداحافظی پنهانی کنیم؛اما با تلاش‌های بسیاری از فعالان تورهای بسیار محدود،کوچک و فرضا انفرادی پیش‌بینی می‌شود که برگزار شود؛ البته اگر دیپلماسی و شرایط به نفع گردشگری پیش رود.»

رفیعی شاد ادامه می‌دهد:«بیشتر این تورهای کوچک از اروپا و تعدادی از کشورهای آسیایی شرقی هستند؛ما از نیمه دوم فروردین تا اواسط خرداد منتظر هستیم که ببنیم چه اتفاقی می‌افتد و آیا ایران از لیست خطر بعضی از کشورها خارج می‌شود و کشورها به اتباع خود اجازه سفر به ایران را می‌دهند یا نه؟»

او اضافه می‌کند: «باتوجه به شرایط و اعتراض‌های چند ماه گذشته در ایران برای صدور ویزای گردشگران ورودی وزارت امور خارجه ممنوعیتی برای ورود گردشگران اعلام نکرده است، و مسئله آنجاست که درخواستی برای صدور روادید و گردشگر به ایران وجود ندارد.»

او از تعدیل نیروها در آژانس‌های مسافرتی، بیکاری راهنمایان در پی لغو تورهای ورودی و افزایش موج مهاجرت نیروی متخصص و تورلیدر خبرداد.

اجرای طرح های ضربتی برای کنسلی تورها

مسلم شجاعی، دستیار ستادی معاون وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درباره چاره اندیشی و طرح‌های ضربتی برای کنسلی تورهای ورودی می‌گوید: « اگر بخواهیم کلان‌تر و در بازه تاریخی به ریشه‌های موضوع نگاه کنیم تقریبا ۴دهه است که ایران به دلایل مختلف از طرف رسانه‌های مرجع مورد بمباران خبری منفی قرار گرفته است و در این میان صنعت گردشگری بیشترین آسیب‌ها را متحمل شده است.

از طرفی التهابات و ناآرامی‌های چند ماه اخیر نیز سبب تصویرسازی منفی از ایران در جهان شد همانند اتفاقات سال‌های ۹۸و ۸۸ که سبب کنسلی تورهای ورودی و کاهش شدید ورود گردشگر به ایران شد.»

او بیان می‌کند: «لذا کنسلی تورها نشات گرفته از التهابات داخلی کشور و همچنین تبلیغات منفی و ایران هراسی است. و باید پذیرفت که در حالت نرمال قضاوت مردم جهان از یک کشور براساس شنیده‌ها رخ می دهد؛ از طرفی امروزه استعمارگری کم‌تر با حمله نظامی و قطع روابط سیاسی و اقتصادی با یک کشور انجام می‌شود؛ امروزه برای این کار از ابزارهای فرهنگی استفاده می‌کند لذا راه مقابله با آن نیز باید گردشگری باشد به عبارت دیگر فکر می کنم موثرترین و هوشمندانه ترین راه فرهنگی مقابله با ایران هراسی تقویت گردشگری است چرا که ورود گردشگر خارجی به کشور یعنی دیدن مستقیم واقعیت های ایران و نشر بدون واسطه آن، نشری که منبع اش خود گردشگر است و لذا قدرت اثرگذاری و اعتمادبخشی آن بسیار بالاست.»

او می‌گوید: «بر اساس آمارهای ارائه شده رسمی ۸۰ درصد گردشگران اروپایی و ‌۸۵ درصد گردشگران چینی و آسیای شرقی که قبل و بعد ایران را دیده‌اند تا حدودی شوکه شدند، بس که فاصله بین انتظار و واقعیت زیاد بوده است.

اگر تصویر منفی و بمباران خبری منفی از ایران برداشته شود یا به شکل هوشمندانه‌ای مدیریت شود و ایران واقعی نمایش داده شود به دلیل دارا بودن تنوع و پتانسیل‌های مهم فرهنگی، تاریخی و طبیعی می‌توانیم به عنوان یک مقصد بین المللی گردشگری شاهد رشد چشم گیر باشیم و از بیشتر کشورهای منطقه در گردشگری به دلیل دارا بودن پتانسیل ها مهم پیشی خواهیم گرفت.»

او در ادامه با برشمردن راهکارهای کوتاه مدت برای پیشگیری از کنسل شدن هرچه بیشتر تورها و برگشت به ریل قبلی می‌گوید: « حضور پر قدرت بخش دولتی و بخش خصوصی گردشگری در کنار یکدیگر و حضور پررنگ در نمایشگاه‌های بین المللی گردشگری چه در سطح جهانی و چه در سطح منطقه‌ای می‌تواند راهگشا باشد.

برگزاری تورهای آشناسازی برای خبرنگاران، توراپراتورها، سلبریتی و اینفلوئنسرهای شبکه‌های مجازی و ... می‌تواند کمک کننده باشد. هم چنین برگزاری هفته‌های گردشگری، نمایشگاه‌های تخصصی و هم چنین Road show ها در کشورهای بازار هدف می‌تواند برای کوتاه مدت موثر باشد.»

وی بیان می‌کند: «متاسفانه بعد از سه سال درگیری با کرونا و محدودیت های بسیار برای بخش خصوصی، در حال حاضر تورهای ورودی به کشور کاهش پیدا کرده و شاید در فصل بهار شاهد حضور تورهای زیادی نباشیم ،اما طرح های ضربتی و کوتاه را در نظر گرفته ایم اما نباید انتظار بازدهی سریع داشته باشیم چرا که سفر نیازمند برنامه ریزی است و اقناع یک گردشگر برای مقصدهایی مثل ایران کمی پیچیده و زمان بر است.»

کارشناس مدیریت گردشگری و استاد دانشگاه به برگزاری تور های آشنا سازی برای طیف های مختلف از خبرنگاران، تورگردانان برتر به عنوان یکی از طرح‌های ضربتی برای کنسلی تورها و افزایش ورود گردشگر به کشور اشاره و توضیح می دهد:«حضور در نمایشگاه های مختلف دنیا بسیار تاثیر گذار خواهد بود و به جذب سفر به ایران کمک خواهد کرد.؛چند روز گذشته نمایشگاه فیتور اسپانیا به پایان رسید، دولت و بخش خصوصی می داند شاید برای بهار گردشگر نداشته باشیم ؛اما؛ شاید بتوانیم برای تابستان و پاییز میزبان گردشگران باشیم. اگر ما در نمایشگاه ها حضور نداشته باشیم ،رقیبان منطقه جای ما را می گیرند و ناخوداگاه ایران از حافظه بازار پاک می شود.»

دستیار معاون گردشگری وزیر از تحرکات خاص و حضور در رویدادهای کشورهای همسایه و بازار هدف با حضور دولتمردان (G to G) و همچنین برگزاری مذاکرات B to B گردشگری ‌سفر را با موضوعات خاص همچون گردشگری سلامت، تاریخی و فرهنگی به عنوان طرح ضربتی دیگر بر شمرد و بیان کرد: «با این اقدامات اصلی و اورژانسی است که ما جلوی ضرر بیش از حد در گردشگری را می‌توانیم بگیریم.»

شجاعی با اشاره به اینکه این اقدامات برای فصل بهار جوابگو نخواهد بود و تبلیغات منفی را نمی‌تواند خنثی کند، می‌گوید:« اقدامات کوتاه مدت باعث این نخواهد شد که ما همانند سال ۹۷شاهد حضور گردشگران باشیم، گردشگری دیپلماسی است و افراد به جایی سفر می‌روند که حس اعتماد و امنیت داشته باشند.»

او ادامه می‌دهد: «ما باید به سراغ فعالان و افرادی که از گردشگری سود می‌برند بریم، آژانس‌داران بزرگ دنیا از برگزاری تور به مقاصد مختلف سود می‌برند جنس آنها از گردشگری است و آنها می‌دانند که این اتفاقات در همه جا دنیا می‌افتد و پذیرش این مسائل برای آنها راحت‌تر است تا مردم عادی و مسافر، و اگر این حرف را آژانس‌دار آلمانی بگوید که ایران امن است بسیار تاثیرگذارتر است تا تور گردان ایرانی.»

شجاعی با اشاره به اینکه ایده‌های زیادی برای مقابله با ایران هراسی و حضور گردشگر وجود دارد بیان می‌کند: « الزامات مقابله با ایران هراسی و کاهش اثرات منفی آن باید حتما فراهم گردد، چرا که مقابله با این حجم از تبلیغات منفی در حد و توان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری نیست و نیاز به عزم ملی با حضور همه دستگاه‌ها و نهادها دارد. همه دستگاه‌ها باید بسیج شوند و امکانات متناسب خود را وارد میدان کنند. به نظرم برنامه هفتم توسعه نقطه عزیمت خوبی برای آغاز مقابله با ایران هراسی از طریق گردشگری است.»