اقتصاد۲۴- میناسادات حسینی: مناطق آزاد در حالی همواره متهم به قاچاق کالا میشوند و آنها را دروازه واردات بی رویه به کشور مینامند که کارکرد اصلی این مناطق، صادرات، تولید، ارزآوری، ورود تکنولوژیهای جدید و فعالیت شرکتهای دانش بنیان و امثال آن بوده است.
کارشناسان و مسئولان معتقدند کارکرد مناطق آزاد در کشور تاکنون راضی کننده نبوده و نتوانسته اند همپای مناطق آزادِ رقبای ما در منطقه رشد کنند. اما سوال اصلی این است که چه موانعی بر سر راه توسعه مناطق آزاد در کشور وجود دارد؟
مدیرعامل سابق منطقه آزاد ماکو در این رابطه به اقتصاد ۲۴ گفت: عدم اجرای قوانین منطقه آزاد مانع توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ایران شده است.
حسین فروزان با بیان اینکه نیمی از قوانین مناطق آزاد مصوب سال ۱۳۷۳ اجرا نمیشود، ادامه داد: یکسری از دولتمردان همیشه مانع توسعه مناطق آزاد در ایران بوده اند.
مدیرعامل سابق منطقه آزاد ماکو با اشاره به قوانین مالیاتی مناطق آزاد گفت: بسیاری از سرمایه گذاران به دلیل مشوقهای مالیاتی به مناطق آزاد آمدند و سرمایه گذاری کردند؛ ولی مدتی نگذشت که با مشکلات عدیدهای برخورد کردند و یا انصراف دادند و یا مجبور به ماندن شدند.
فروزان ادامه داد: نکته دیگر مساله «جایگاه رئیس مناطق آزاد» است. مدیرعامل منطقه آزاد طبق قانون مناطق آزاد، نماینده عالی دولت در منطقه است که حکمش توسط رئیس جمهور صادر میشود؛ این در حالی است که تمام فرمانداران و استانداران مانع اجرای دستورات مدیرعامل منطقه هستند.
مدیرعامل سابق منطقه آزاد ماکو با اشاره به فلسفه تشکیل مناطق آزاد در کشور به اقتصاد ۲۴ گفت: مناطق آزاد تشکیل شدند تا بروکراسی اداری و بسیاری از مشکلات سرزمین اصلی در این مناطق از جلوی پای سرمایه گذاران برداشته شود؛ ولی عملا این بروکراسی در مناطق آزاد در حال حاضر زیادتر شده و حتی در سالهای اخیر بیشتر هم شده است.
فروزان با بیان اینکه هیچ گونه سرمایه گذاری جدید هم در مناطق آزاد انجام نمیشود، ادامه داد: یکی از اشکالات این بود که نمایندگان در مجلس پیشین برای اینکه بتوانند اعمال قدرت کنند و حرف خود را به کرسی بنشانند (که دهها مورد از آن را سراغ دارم که نمونه آن ماده ۲۰۶ منطقه آزاد ماکو بود که منجر به تبرئه شد) به دلیل اینکه اکبر ترکان، دبیر وقت شورای هماهنگی مناطق آزاد اجازه نمیداد در امور مناطق دخالت شود، قانون را عوض کردند و مناطق آزاد را زیر نظر وزیر اقتصاد بردند که با وظایف عریض و طویل این وزارتخانه هماهنگ نیست.
مدیرعامل سابق منطقه آزاد ماکو با مقایسه منطقه آزاد جبل علی با مناطق آزاد ایران به اقتصاد ۲۴ گفت: سال ۱۹۷۵ میلادی با دو سطر حکم، یک نفر مدیرعامل منطقه آزاد جبل علی شد که هنوز او بعد از ۳۵ سال جبل علی را مدیریت میکند. وضعیت جبل علی قابل قیاس با مناطق آزاد ما نیست. به نظر من با این وضعیت، مناطق آزاد هیچ کاری برای اقتصاد کشور نخواهند کرد؛ برخلاف فرمان رهبری، قوانین مناطق آزاد وضع کردیم، ولی اجرا امکانپذیر نیست. به عبارت دیگر اینقدر موانع هست که هیچ وقت اجرا نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: پشت پرده رانت بزرگ در مناطق آزاد/ چه کسی انبوهی از خودروهای ژاپنی را خریده تا از مصوبه پلاک ملی سود میلیاردی ببرد؟
فروزان با بیان اینکه یکسری مسئولان به مناطق آزاد بدبین هستند، ادامه داد: خیلی از ائمه جمعه فریاد میزنند که مناطق آزاد مرکز فساد و فحشا شده، اما باید پاسخ دهند که با استناد به کدام آمار چنین صحبتی میکنند؟ در کیش فساد زیاد است یا تهران یا هر شهر دیگر؟ اخبار و اطلاعات نادرست منجر شده که متاسفانه مناطق آزاد به این روز بیفتند وگرنه اگر مناطق آزاد مستقل بود و طبق قوانین اداره میشد و این قوانین به روزتر میشد بسیاری از مشکلات کشور به وسیله مناطق آزاد میتوانست حل شود، ولی متاسفانه این مشکل حل نشده و نخواهد شد.
به گفته مدیرعامل سابق منطقه آزاد ماکو، بسیاری از سرمایه گذاران خارجی علاقمند به سرمایه گذاری در ماکو بودند، ولی اینقدر موانع ایجاد شد که عطای سرمایه گذاری در ماکو را به لقایش بخشیدند.
فروزان با اشاره به فرار سرمایه گذاران به ترکیه گفت: خیلی از سرمایه گذاران در ماکو که میتوانستند در ماکو سرمایه گذاری کنند، در ترکیه سرمایه گذاری کرده اند. اگر بخشی از این سرمایهها به سمت ماکو میآمد شاید الان وضعیت ماکو به این شکل نبود.
مدیرعامل سابق منطقه آزاد ماکو خاطرنشان کرد: نگاه به مناطق آزاد باید تغییر کند، زیرا با این نگاهی که مسئولان به این مناطق دارند، هیچ آینده روشنی در انتظار این مناطق نخواهد بود.