انتخابات اتاق بازرگانی و ماجرای یک فتح پرماجرا!

اقتصاد ۲۴- نتایج انتخابات اتاق بازرگانی مانند آنچه در دو دوره قبل اتفاق افتاده بود، از پیروزی ائتلاف برای فردا خبر می‌دهد. پیروزی‌ای که به‌زعم برخی رسانه‌ها پیروزی قاطع اصلاح‌طلبان بود، اما به عقیده اعضای اتاق بازرگانی این پیروزی، هیچ رنگ و بوی سیاسی‌ای نداشته و فقط موفقیت یک هم داستانی قدرتمند را گواهی می‌دهد.
به گزراش هم میهن ، انتخاب تیتر «اولین شکست انتخاباتی بعد از ریاست‌جمهوری رئیسی رقم خورد» تلاشی است که از سوی یک کانال تلگرامی وابسته به یک نهاد برای سیاسی نشان دادن انتخابات اتاق صورت گرفت. این رسانه در واکنش به برنده شدن لیست «برای فردا» نوشت: «هر ۴۰ نفر از لیست ائتلاف برای فردا برنده انتخابات اتاق بازرگانی تهران شدند. این در حالی است که فرجی به‌عنوان نماینده وزیر کشاورزی در اتاق تلاش فراوانی برای لیست مدنظر دولت انقلابی انجام داده بود، اما شکست مفتضحانه‌ای را برای جبهه انقلاب رقم زد. بی‌خود نیست نمایندگان مجلس برای استیضاح وزیر کشاورزی اقدام کرده‌اند.» این رسانه در ادامه خواستار پاسخگویی دولت برای این شکست شد.
برخلاف برداشت‌های سیاسی که از انتخابات اتاق بازرگانی می‌شود؛ اعضای اتاق معتقدند ائتلافات شکل‌گرفته در اتاق بازرگانی ماهیت حزبی ندارد و در برگیرنده اندیشه‌ها و گرایشات مختلف و تخصص‌های متنوع است. «برای فردا» هم به دلیل وجود همین تنوع در اندیشه و گرایشات بود که توانست نظر رای‌دهندگان را جلب کند و در دهمین دوره انتخابات پیروز شود.
آنچه در این دوره از انتخابات اتاق تلاش شد اتفاق بیافتد، حضور پررنگ دولتی‌ها بود. چنانچه با تغییراتی که در آئین‌نامه برگزاری انتخابات صورت گرفت، این تلاش‌ها کاملا مشهود شد. با این حال فعالان اقتصادی ترجیح دادند راه خود را رفته و به افراد منتخب و موردنظر خود رای دهند.

نارضایتی از جاماندن

انتخابات برگزار شد و ۱۷ درصد در تهران و به‌طور میانگین ۳۰ درصد در سایر شهر‌ها در انتخابات مشارکت کردند، اما یک ایراد مهم در برگزاری انتخابات باعث نارضایتی شد و این نارضایتی حواشی‌ای را به‌دنبال آورد.
در دهمین دوره از انتخابات اتاق، آئین‌نامه برگزاری انتخابات دستخوش تغییر و تحولاتی شد و از آنجا که این تغییرات دقیقه ۹۰ اعلام شد، بسیاری از نامزد‌ها و مشارکت‌کنندگان عملا از این انتخابات جا ماندند.
اینکه نامزد‌های انتخاباتی در اتاق تهران و ایران شامل ویژگی‌ها و ظرفیت‌های مشخصی باشند، از نظر اعضای اتاق هیچ ایرادی ندارد. اما بیش از اندازه ساده کردن یک موضوع پیچیده نتیجه خوبی نداشت. اینکه ویژگی‌های یک نامزد در اتاق بازرگانی به چند ویژگی مختصری که در آئین‌نامه برگزاری انتخابات اخیر اشاره شد، محدود شود، بسیاری از متقاضیان را از صلاحیت خارج کرد. به عقیده اعضای اتاق، ویژگی‌ها وجوه مختلفی دارند و باید از جنبه‌های مختلف به آن نگاه کرد. مکانیزمی که می‌تواند در این زمینه موثر باشد، حتما دارای المان و آیتم‌های فراوان‌تری است و وزن‌دهی این المان‌ها هم بااهمیت است؛ بنابراین با ذکر چند ویژگی مختصر نمی‌توان واجدان شرایط نامزدی یا مشارکت در انتخابات را تعیین کرد.
موضوع انتخابات یک حق است و هر کسی عضو اتاق بازرگانی است، باید از این حق بهره‌مند شود؛ لذا اگر ایراداتی در نحوه تعیین صلاحیت افراد وارد می‌دانیم، باید آن ایرادات برطرف شود. شرایط باید به‌گونه‌ای باشد که از سال‌ها قبل از انتخابات یعنی از همین امروز برای انتخابات بعدی مشخص باشد که چه افرادی می‌توانند در انتخابات به‌عنوان نامزد معرفی شوند. برای داشتن یک اتاق بازرگانی بزرگ با مشارکت حداکثری حتما باید این موضوعات شفاف و روشن باشد تا انگیزه لازم برای عضویت و مشارکت افراد فراهم شود. وقتی در روز‌های پایانی اتاق نهم تصمیم به تغییر آئین‌نامه گرفته می‌شود؛ باید انتظار ریزش شدید مشارکت را داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: رد پای جناح بندی سیاسی در انتخابات اتاق بازرگانی / ماجرای دخالت خودسرها در انتخابات لرستان چه بود؟

در اتاق تهران به‌رغم اینکه تعداد عمومی اعضا روند صعودی داشته، اما مشارکت به‌شدت پایین آمده است. این مسئله حاصل همان رویکردی است که در انتخابات دهم اتاق بازرگانی به‌واسطه اصلاحات آئین‌نامه برگزاری انتخابات اتخاذ شد. این اتفاق سبب شد بسیاری از اعضای حقیقی و حقوقی نتوانند به‌عنوان نامزد یا رای‌دهنده مشارکت داشته باشند. این اتفاق اعضا را شوکه کرد و این شوک مشارکت را به حداقل رساند. اعضای منتقد بعد از تغییر آئین‌نامه تاکید کردند: «باید کارت عضویت اتاق ارزشمند باشد و اگر قرار است اصلاحی صورت گیرد، باید در مکانیزم عضوگیری اتفاق بیفتد. یک سیستم رتبه‌بندی و درجه‌بندی لازم است در اتاق شکل بگیرد تا از طریق این سیستم بتوان وضعیت اعضای اتاق و رتبه آن‌ها نسبت به یکدیگر را مشخص کرد. حتی در این حالت نیز متوقف کردن حضور افراد جایز نیست، اما می‌شود موقعیت افراد را براساس درجات مختلف مشخص کرد.»

اختلال در انتخابات خرم‌آباد

به جز نقد‌هایی که در اتاق‌های مختلف شهرستان‌ها وجود داشت، یک اتفاق عجیب نیز در انتخابات خرم‌آباد افتاد. براساس ویدئویی که سایت فراز منتشر کرد، افرادی تحت عنوان امت حزب‌الله با حضور در محل برگزاری انتخابات خرم‌آباد قصد بر هم زدن انتخابات را داشتند.
این افراد از ساعت ۷:۳۰ دقیقه صبح به محل برگزاری انتخابات اتاق بازرگانی خرم‌آباد رفته و تا ساعاتی اجازه برگزاری انتخابات را ندادند. جالب آنکه نیروی انتظامی هیچ دخالتی نسبت به ورود غیرقانونی این افراد نداشت. این افراد از دیوار بالا رفته، مامورین نظارت بر انتخابات را بیرون کرده و روی اسم افراد خط کشیدند.
این افراد به بهانه اینکه اتاق بازرگانی محل فساد و جمع شدن سرمایه‌داران زالوصفت است، از روز قبل از انتخابات تهدید کرده بودند که اجازه برگزاری انتخابات را نخواهند داد و بیانیه‌ای نیز در این راستا منتشر کرده‌اند. در متن این بیانیه آمده است: «با توجه به زد و بند و فساد و دست‌های کثیف پشت‌پرده اغتشاشگران و فتنه‌گران در انتخابات مهندسی‌شده اتاق بازرگانی و تخلف محرز مدیر اتاق بازرگانی آقای سلاح‌ورزی که لیدر اغتشاشگران و از سران مافیای اقتصادی می‌باشد و با این انتخابات جعلی قصد دهن‌کجی به نظام و انقلاب را دارد…فردا شنبه ساعت ۸ قرار است انتخابات جعلی برگزار شود؛ لذا امت حزب‌الله و انقلابی همیشه در صحنه خرم‌آباد مثل همیشه مشت محکمی بر دهان این مافیای اغتشاشگر خواهد زد. تجمع حزب‌الله خرم‌آباد.»

نکته دیگر آنکه ۸ فعال اقتصادی نیز به‌عنوان معترض به روند انتخابات اتاق در جمع حمله‌کنندگان وجود داشتند که از میان آن‌ها فقط دو نفر دارای کارت بازرگانی بوده و مابقی حتی صلاحیت حضور در اتاق بازرگانی را نداشتند.

برندگان

۴۰ برنده از لیست ائتلاف «برای فردا»

براساس اعلام رئیس هیئت نظارت اتاق بازرگانی تهران ۴۰ نفر از میان ۱۶۹ کاندیدای اتاق بازرگانی تهران به‌عنوان عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران انتخاب شدند. این ۴۰ نفر از لیست ائتلاف «برای فردا» برنده انتخابات شدند.
به‌گفته ابراهیم بهادرانی، رئیس هیئت نظارت اتاق بازرگانی تهران تعداد آرای ریخته‌شده به صندوق دو هزار و ۱۹۴ رای بوده که ۱۴ رای به صورت سفید بوده و لذا در مجموع دو هزار و ۱۸۰ رای نام‌نویسی شده است؛ بنابراین گزارش در بخش بازرگانی عباس آرگون با ۹۵۳ رای، سعید تاجیک با ۹۲۸ رای، محسن بهرامی‌ارض‌اقدس با ۹۴۷ رای، ابوالفتح صانعی با ۹۳۰ رای، افشین کلاهی با ۸۹۹ رای، ایرج رهبر با ۸۹۵ رای، سیدمرتضی حاج‌آقا‌میری با ۸۷۹ رای، حمیدرضا صالحی با ۸۷۹ رای، هرویک یاریجانیان با ۸۷۶ رای، پیمان سنندجی با ۸۶۹ رای، محمد عبده‌زاده با ۸۵۹ رای، رادین گوران با ۸۵۹ رای، علیرضا کیانی‌آذربایجانی با ۸۴۹ رای و آقای مهرداد با ۸۴۲ رای، محمدرضا غفراللهی با ۸۳۲ حائزین اکثریت در بخش بازرگانی شدند.

در بخش صنعت نیز حمیدرضا فرشچیان با ۹۸۹ رای، علیرضا کلاهی‌صمدی با ۹۳۷ رای، سهیل آل‌رسول با ۹۲۰ رای، محمدرضا زهره‌وندی با ۹۱۴ رای، فرزین فردیس با ۹۱۰ رای، پیام باقری با ۹۰۱ رای، حسن احمدیان با ۸۹۸ رای، محمد نجفی‌عرب با ۸۹۴ رای، امین مقدم با ۸۸۷ رای، محمدرضا نجفی‌منش با ۸۷۸ رای، مهرداد صابری با ۸۷۰ رای، محمدمهدی فنایی با ۸۶۰ رای حائزیت اکثریت بخش صنعت در این انتخابات شدند.
در بخش معدن نیز فریال مستوفی با ۹۶۲ رای، محمدرضا بهرامن با ۹۱۸ رای، سجاد غرقی با ۸۶۴ رای، قدیر قیافه با ۸۴۷ رای حائزین اکثریت بخش معدن شدند.

در بخش کشاورزی نیز فرهاد آگاهی با ۹۵۲ رای، حسن فروزان‌فر با ۹۲۷ رای، داوود رنگی با ۹۲۵ رای، مریم تاج‌آبادابراهیمی با ۹۲۲ رای، کاوه زرگران با ۹۰۱ رای و علی تقوی‌فر با ۸۷۵ رای حائزین اکثریت بخش کشاورزی شدند.

حسن فروزان‌فر عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی
اصلاح دیرهنگام آئین‌نامه نارضایتی ایجاد کرد

تغییر آئین‌نامه برگزاری انتخابات اتاق بازرگانی باعث ممنوعیت ورود تعدادی از نامزد‌ها و رای‌دهندگان شد و این اتفاق زمینه نارضایتی اعضا را فراهم کرد. حسن فروزان‌فر، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی در گفتگو با هم‌میهن در خصوص اصلاح آئین‌نامه برگزاری انتخابات گفت: «اگر قرار است ویژگی‌هایی را برای کاندیدا‌ها و رای‌دهندگان قائل باشیم، باید این ویژگی‌ها دقیق و جزئی‌نگر باشد تا حق کسی ضایع نشود. لازم بود این تغییرات زمانی پیشتر و مناسب‌تر به اطلاع عموم می‌رسید تا کسی در انتخابات مغبون نباشد. آئین‌نامه‌ای که برای دهمین دوره انتخابات تدوین شد بسیار دیرهنگام و با مواردی از اشکال بود که زمینه ضایع شدن حق افراد را فراهم کرد.»

‌انتخابات اتاق بازرگانی مثل همیشه با حواشی برگزار شد. از چگونگی برگزاری و مسائل به‌وجود‌آمده در حاشیه انتخابات بگویید.
انتخابات یک فرصت مطلوب و شایسته است که زمینه‌ای برای مرور آنچه گذشت را فراهم می‌کند. همچنین طرح ایده‌های جدید و ایجاد فضایی برای گفت‌وگوی گروه‌ها در انتخابات اتفاق می‌افتد. بخش خصوصی همواره طلایه‌دار برگزاری باکیفیت انتخابات بوده، به‌طوری‌که رفتار انتخاباتی در اتاق بازرگانی بر رفتار انتخاباتی در سایر بخش‌ها نیز اثر گذاشته و باعث افزایش کیفیت برگزاری شده است.

دهمین دور انتخابات اتاق در آرامش کامل و در یک فضای منطقی و مناسب برگزار شد. افراد گروه‌های مختلف صحبت‌ها و نقد‌های خود را به‌راحتی مطرح کردند. حتی اگر سخنانی هم تند بود، اما فضا برای مطرح شدن آن وجود داشت و انتقادات فراهم و ایرادات گرفته شد. افرادی که صاحب صلاحیت بودند در فضای رای‌گیری قرار گرفتند و به نظرم آنچه اتفاق افتاده، نشان می‌دهد اتاق بازرگانی توانایی دارد افراد شایسته‌ای را برای اداره امور برگزیند.

حتما در جزئیات هر انتخاباتی حاشیه‌ها و نقد‌هایی وجود دارد که البته می‌توان زمینه بهبود را از محل همین نقد‌ها فراهم کرد. در انتخابات دهمین دور اتاق بازرگانی نیز حاشیه‌هایی وجود داشت و بی‌عیب نبوده که قابل اصلاح است.
به‌عقیده من مهم‌ترین بخش که قابل بهبود است، مسئله آئین‌نامه برگزاری انتخابات است. اگر قرار است ویژگی‌هایی را برای کاندیدا‌ها و رای‌دهندگان قائل باشیم باید این ویژگی‌ها دقیق و جزئی‌نگر باشد و حق کسی ضایع نشود. لازم است زمانی پیشتر و مناسب‌تر به اطلاع عموم برسد تا کسی در انتخابات مغبون نباشد. آئین‌نامه‌ای که برای دهمین دوره انتخابات تدوین شد، بسیار دیرهنگام و با مواردی از اشکال بود که زمینه ضایع شدن حق افراد را فراهم می‌کرد.

اما صرف‌نظر از نقد‌هایی که به آئین‌نامه انتخابات وارد است، رفتار انتخاباتی و تعاملات انتخاباتی که شکل گرفت رضایت‌بخش بود و معتقدم برای بهبود وضع بخش خصوصی می‌تواند اثربخش باشد.

‌چطور همه منتخبین از لیست ائتلاف «برای فردا» بیرون آمدند؟
پیش از این بار‌ها اشاره کرده‌ام که ائتلاف انتخاباتی یک حزب نیست. اگر درست افراد کنار هم چیده شوند خود یک مجموعه دسته‌بندی شده از انتخاب خوب خواهد بود که نظر مخاطب را به خود جلب می‌کند. اگر ائتلاف خوب تشکیل شده باشد و سعی شده باشد که تنوع در آن رعایت شده باشد، تنوعی که هم در حوزه کسب و کار، هم در حوزه اندیشیدن و هم در سوابق فعالیتی و تشکلی وجود داشته باشد؛ می‌تواند آراء زیادی را به سمت خود بکشاند. وقتی یک گروهی در قالب یک ائتلاف در بخش خصوصی رای می‌آورد؛ نمایش یک وضعیت تک‌حزبی نیست، نمایش چیدمان و تعاملات باکیفیت و به موقع است. این بدبینی است که موفقیت یک ائتلاف را با موفقیت یک حزب در فضای سیاسی مصادف بدانیم. بین اعضای ائتلاف در گونه‌های انتخاباتی از این دست صرفا یک مرام‌نامه انتخاباتی است که تایید شده و همراهی حول آن به‌وجود آمده است. به عبارت دیگر هم‌اندیشی کامل و همفکری کامل و یکپارچگی در عقاید و رفتار شخصی و گروهی در این ائتلاف منظور نظر نیست؛ بنابراین اگر در ائتلاف بخش خصوصی ترکیبات متنوعی ایجاد شود، متفاوت از نگاه حزبی است و آثار آن نیز در اداره امور متفاوت خواهد بود. این اتفاق موضوع بعیدی نیز نبود. در دوره‌های قبل نیز ائتلاف برای فردا این توفیق را داشته که با استفاده از همین اندیشه و با نگاه آنکه پویایی را حفظ کند، موفقیت به دست آورده است.

‌اهداف منتخبین برای آینده اتاق چیست و چه ایده‌هایی برای بهبود وضعیت بخش خصوصی مطرح است؟
آنچه برای بهبود در اوضاع و احوال اداره اتاق در ذهن داشتیم را پیشتر به صورت روشن و شفاف مکتوب کرده‌ایم. مهم‌ترین دیدگاه اعضای منتخب این است که اتاق بازرگانی بتواند بر ارائه مطالعات و راه‌حل‌های دقیق‌تر و همه‌فهم‌تر متمرکز شود و صرفا معترض به تصمیمات گرفته‌شده نباشد و خود را محدود به ابراز نارضایتی از وضعیت موجود نکند، بلکه به فضای ارائه راه‌حل‌های قابل استفاده با مشارکت صاحبان کسب‌وکار‌ها و همراهی صاحبان دانش ورود کند. به نظرم اگر کلام درست و کامل بیان شود و مستندات درستی همراه داشته باشد، زمینه‌ها برای بهره‌گیری بیش از قبل امروز فراهم خواهد شد. اتفاقاتی که در یکی دو روز گذشته در سیاست خارجی ایران افتاده نیز می‌تواند بسترساز تحرک بیشتر و نقش‌آفرینی موثرتر اتاق بازرگانی برای تعاملات اقتصادی و دیپلماسی اقتصادی باشد.