اقتصاد۲۴- در روزهایی که گرانی کمرشکن شده است، قیمت دلار لحظهای بالا و پایین میرود، خرید مسکن و خودرو تبدیل به رویا شده و از همه مهمتر امید اجتماعی و اعتماد به حاکمیت روز به روز آب میرود، هستند سیاسیونی که در عالمی دیگر سیر میکنند و همّ و غم آنها چیزی جز محدودیت سازی نیست؛ فرقی نمیکند موضوع محدود کردن اینترنت و فضای مجازی باشد یا برخورد سلبی با بی حجابی.
«طرح صیانت» و «طرح حجاب و عفاف» دغدغه اصلی طیفی از نمایندگان مجلس شده است که با اندک موشکافی میتوان خط و ربط سیاسی آنها به «نواصولگرایان» و طیف تندرو یا همان «جبهه پایداری» را ردیابی کرد.
در جدیدترین اظهارنظر و در روزهایی که مردم در تعطیلات نوروزی به سر میبرند، یک چهره نزدیک به این جبهه در ادعایی بحث برانگیز از طرحی رونمایی کرده است که به موجب آن افرادی که حجاب را رعایت نکنند باید منتظر جریمه مالی بین ۵۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیارد تومان باشند.
بنا به گفته حجت الاسلام و المسلمین حسین جلالی، روحانی نزدیک به مرحوم آیت الله مصباح یزدی و از چهرههای تندرو مجلس دوازدهم، ابطال گواهینامه و ابطال پاسپورت نیز در این طرح لحاظ شده است. اما به قول وزیر پیشین ارتباطات، مشخص نیست «مطابق کدام فقه، دیه ۹۰۰ میلیون و جریمه بدحجابی میتواند۳ میلیارد تومان باشد؟»
اما «طرح صیانت» تنها دغدغه نمایندگان تندرو مجلس نیست. پیگیری «طرح حجاب و عفاف» خصوصا بعد از تعطیل شدن گشت ارشاد چندماهی است که تبدیل به دومین دغدغه پایداریهای مجلس از یک سو و طیف سیاسی نزدیک به این جبهه در بیرون از پارلمان و در نهادهایی مثل ستاد امر به معروف و البته برخی تریبونهای نماز جمعه شده است.
گرچه این طیف تلاش کرد در بحبوحه اعتراضات چندان ورودی به این موضوع نکند، اما به نظر میرسد از اسفند ۱۴۰۱ با فروکش کردن اعتراضات فعالیت شان برای برخورد سلبی با بی حجابی دوباره شروع شده است.
این طیف ضمن مصاحبهها و اظهارنظر رسانهای ازیک سو و خطبههای تند و تیز در نماز جمعههای چند هفته اخیر، بارها و بارها خواستار برخوردهای ضربتی با این موضوع شده و به نوعی فضاسازیها درباره این موضوع را کلید زده اند. آنها حتی پا را فراتر از اظهار نظر گذاشته و هر از چندگاهی طرح و ایدهای جدید پیرامون حجاب از سوی این طیف رسانهای میشود.
در آخرین نمونه از این ایده پردازی ها، حسین جلالی چهره تندرو مجلس که در زمان حیات آیت الله مصباح مسئول دفتری او را برعهده داشت از طرحی روایت کرده است که جریمه بی حجابی حتی تا ۳ میلیارد تومان هم خواهد رسید. او چند ماه قبل هم در حرم حضرت معصومه گفته بود هزینه بد حجابی و بی حجابی را بالا خواهیم برد.
به نظر میرسد این طرح همان طرحی باشد که وعده آن را مرتضی آقاتهرانی در اسفندماه سال گذشته در تحصن جلوی مجلس داده بود.
بیشتر بخوانید: طرح جریمه بانوان بی حجاب چوب کردن در لانه زنبور است
آقاتهرانی در آن تحصن گفته بود، «مجلس پیگیر موضوع حجاب است و این مسائل جزءدغدغههای ما بوده و در حال چیدن برنامههایی در این رابطه هستیم.».
اما این تنها ایده پردازی در این حوزه نیست. استفاده از تکنولوژیهای تشخیص چهره بیحجابها از دیگر ایدههای این طیف از سیاسیون برای شناسایی بیحجابان در کشور است. چند هفته پیش از فوت مهسا امینی محمدصالح هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، نیز مدعی شده بود که از این پس اگر افراد در معابر عمومی نظیر مترو حجاب را رعایت نکنند دوربین از آنها عکس میگیرد و با «فناوری تشخیص چهره»، تصاویر با عکس کارت ملی تطبیق داده شده و مبلغ جریمه برایشان پست خواهد شد.
اواخر آذرماه سال گذشته و چندماه بعد از اعتراضات به عملکرد گشت ارشاد و برخورد صورت گرفته با مهسا امینی، جلالی ایدهای مشابه را مطرح کرد و از حذف «مواجهه فیزیکی با بیحجابی و آغاز مدیریت هوشمند» در این زمینه خبر داده بود.
نقدعلی نماینده خمینی شهر هم در دی ماه سال گذشته در اظهاراتی جنجال برانگیز نسخههایی را برای حجاب پیچید.
نقدعلی بعد از آنکه گفت «چه توجیهی دارد کارمندی که از نظام حقوق میگیرد حجاب را رعایت نکند؟!» راهحل گشادهدستانه و نگرانکنندهای مثل عزل «هر رئیسی که در اداره، شرکت و در موسسهای که از نظام حقوق میگیرد، کوتاهی کرد و در بحث هنجارها قصور کرد» را مطرح کرد.
بیژن نوباوه دیگر عضو جبهه پایداری در مجلس هم در آخرین روزهای اسفند ماه سال گذشته از موافقت سران قوا با طرح جدید حجاب خبر داد و توضیح داد که در این طرح شناسایی زنان بدون حجاب در معابر عمومی از طریق دوربین انجام میشود و «مجازات» افراد حسب جداول تهیه شده انجام خواهد شد.
او مسدود شدن خط تلفن و اینترنت زنان بدون حجاب در صورت عدم توجه به تذکرات را از جمله مجازاتهای این طرح اعلام کرد.
این اقدامات که تنها بخشی از آن بالاتر به آن اشاره شد درحالی صورت میگیرد که نارضایتیهای گسترده نسبت به سخت گیریهای فرهنگی و اجتماعی بعد از روی کار آمدن دولت رئیسی از یک سو و فشارهای اقتصادی و سیاسی از سوی دیگر طی چندماه اخیر اوج گرفته است و بنا به گفته کارشناسان و جامعه شناسان بروز اعتراضات بعد از فوت مهسا امینی و طولانی شدن آن را باید در راستای همین نارضایتیها دید.
جالبتر آنجاست که جنجال سازیها بر سر طرح صیانت و اخیرا در طرح حجاب و عفاف از سوی طیفی از نمایندگان مجلس صورت میگیرد که با رأی حداقلی و چند ده هزاری در جریان انتخاباتی با مشارکت پایین به مجلس راه یافته اند. از سوی دیگر حامیان چنین ایدههایی در بیرون پارلمان نیز طیف اقلیتی از جریان اصولگرا هستند که توانسته اند به مراکز مهمی نفوذ کنند و نه فقط اصلاح طلبان و اعتدالیون که حتی این روزها صدای عقلای اصولگرا را هم درآورده اند.
آنگونه که روزنامه اصولگرای «خراسان» نیز در یادداشتی مطرح کرده، این طیف از نواصولگرایان و تصمیمات آنها دیگر چالشی جدی برای حکمرانی در کشور شده است. این روزنامه مینویسد، «با ساختاری از حکمرانی مواجهیم که در پاسخ به مسائل اصلی دچار جمع بندیهای ناقص است؛ از مسأله مواجهه با پوششهای خارج از عرف که پاسخ به آن، بین رها کردن تا گشت ارشاد، دچار سرگردانی است تا مسأله فضای مجازی که باز هم بین رها کردن تا صیانت و فیلترینگ در نوسان است. نسخههایی شکل میگیرد و اجرا میشود که پاسخ روشن و قابل دفاعی در بین طیفهای مختلف نخبگان جامعه ندارد، چنان که در موضوع گشت ارشاد نیز بسیاری از فعالان فرهنگی طرفدار گفتمان انقلابی نیز مخالف آن هستند».
روزنامه اصولگرای فرهیختگان هم با کنایه به این طیف از نمایندگان مبنی برا اینکه «در کدام سیاره زندگی میکنید»، نسبت به حساس شدن افکارعمومی تحت تاثیر این قسم تندرویها مینویسد، «در شرایطی که تعطیلی گشت ارشاد و شعارهای اصلاح ساختاری مسئولان نشان میدهد در بدنه اجرایی نسبت به حساسیت افکار عمومی به برخوردهای امنیتی درکی مناسب ایجاد شده است، اظهارات برخی چهرههای تریبون دار مبنیبر تداوم رویههای موجود و حتی تشدید آن باعث ضایع شدن تلاشهای افرادی میشود که سعی در افزایش میزان امید در جامعه دارند».
مخالفتی که حکایت از آگاهی آنها نسبت به خشمی است که در بین مردم نفوذ کرده و با کوچکترین جرقه میتواند تبدیل به اعتراضاتی دیگر شود.