تولید مشترک لوازم خانگی با کشورهای همسایه

اقتصاد۲۴- محسن شکرالهی در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه در سال گذشته تولید تلویزیون ۳۰، کولر گازی ۸۰، ماشین ظرفشویی ۴۰ درصد رشد داشته، اظهار کرد: نیاز کشور به تلویزیون سالانه دو میلیون دستگاه و تولید ۱.۸ میلیون دستگاه معادل ۹۰ درصد نیاز کشور است. اما نیاز به کولر گازی سالانه حدود ۸۰۰ هزار دستگاه است که تولید در سال قبل ۲۵۰ هزار دستگاه بوده است. تلویزیون، کولر گازی و ماشین ظرفشویی از کالا‌های قاچاق پذیر بوده که مورد هدف بودند تا با افزایش تولید با قاچاق مقابله شود. تولید قهوه‌ساز و اسپرسوساز هم در کشور شروع شده است.

وی با بیان اینکه حدود ۶۰۰ واحد تولید لوازم خانگی (به جز ظروف آشپزخانه و مبلمان) در کشور فعال هستند، گفت: با توجه به سرمایه‌گذاری‌های جدید در این بخش، وزارت صمت نامه‌ای برای کمک به تامین مالی این صنعت به بانک مرکزی ارسال کرد. حدود هشت همت از وزارت صمت درخواست و جلساتی هم با بانک‌های عامل برگزار شده و با قولی که از بانک مرکزی گرفتیم پیش بینی می‌شود امسال تسهیلات مالی به هنگام در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد.

کمبود ورق سرد برای صنعت لوازم خانگی

مدیرکل صنایع لوازم خانگی وزارت صمت در ادامه با اشاره به مشکل تامین ورق سرد در صنعت لوازم خانگی، گفت: برآورد می‌شود نیاز این صنعت ۴۰ هزار تن است که ۱۵ هزار تن از آن تامین می‌شود. برنامه ما این است خط نورد جدید با همکاری شرکت‌های فولادی و صنایع لوازم خانگی ایجاد شود تا خلا پر شود. طبیعتا وقتی تولیدکنندگان نمی‌توانند نیاز خود را از بورس کالا تامین کنند به بازار آزاد مراجعه و با قیمت بالاتر آن مواد اولیه را تهیه می‌کنند. این موضوع در بلند مدت به ضرر تولید لوازم خانگی است و باید به این سمت برویم که در کنار ایجاد خطوط جدید نورد، از تامین کنندگان خارجی با قیمت مناسب ورق سرد تهیه کنیم.

درخواست فروش اعتباری مواد اولیه

این مقام مسئول همچنین درباره فروش اعتباری مواد اولیه بورسی از مکاتبه با فولاد مبارکه در این رابطه خبر داد و گفت: برگشت چرخه مالی صنعت لوازم خانگی چهار تا پنج ماه است و با توجه به سرمایه‌گذاری جدی در این صنعت، درخواست کردیم تولیدکنندگان مواد اولیه به ویژه ورق‌های فولادی را به صورت اعتباری بخرند. در حوزه صنایع شیمیایی و پلیمری نیز جلساتی برگزار شده تا قرارداد‌های بلند مدت با شرکت‌های پتروشیمی منعقد شود.

چند درصد از مواد اولیه لوازم خانگی وارداتی است؟

مدیرکل صنایع لوازم خانگی وزارت صمت با بیان اینکه ۶۵ تا ۷۰ درصد مواد اولیه لوازم خانگی در داخل کشور تامین و بقیه از طریق واردات تامین می‌شود، تصریح کرد: البته در برخی موارد مثل یخچال و ماشین لباسشویی، بالای ۹۰ درصد مواد اولیه لوازم خانگی در داخل تامین می‌شود. سال گذشته شرکت کمپرسورسازی در شیراز ۲۰۰ هزار دستگاه تولید داشته، اما نیاز ۲.۵ میلیون دستگاه است؛ بنابراین برنامه ریزی کردیم با همکاری شرکت‌های یخچال ساز ساخت کمپرسور را توسعه دهیم تا در سال‌های آینده به صادرات هم برسیم. همچنین تولید برد‌های الکترویکی و موتور‌های الکتریکی در برنامه وزارت صمت است.

شکرالهی همچنین با بیان اینکه در سال گذشته یک مقطع لوازم خانگی در تیر ماه ۱۰ درصد برای کالا‌های حجیم و ۱۵ درصد برای تلویزیون تصویب شد، اظهار کرد: در سازمان حمایت دو نوع نظارت پیشینی و پسینی وجود دارد که نظارت پیشینی برای چهار قلم کالا شامل یخچال، یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی و تلویزیون است. این چهار قلم از سوی ستاد تنظیم بازار تعیین قیمت می‌شود، اما سایر اقلام طبق ضوابط قیمت گذاری تعیین قیمت می‌شود و نظارت پسینی بر آن‌ها جاری می‌شود. در پایان سال افزایش قیمت مواد اولیه را شاهد بودیم، اما تولیدکنندگان لوازم حجیم نتوانستند خودشان را با همان افزایش قیمت مواد اولیه هماهنگ کنند. مسئله قیمت مهم است و تولید باید سودآور باید تا ادامه پیدا کند.

وی افزود: وظیفه مشخص دفتر لوازم خانگی صیانت از تولید این است که مواد اولیه را بهنگام و با قیمت مناسب دریافت کنند و درخواست مشخص ما نیز قرارداد‌های بلندمدت برای این صنعت است. این موضوع نیاز به بک نگاه فرابخشی دارد.

یخچال، صدرنشین صادرات لوازم خانگی

مدیرکل صنایع لوازم خانگی وزارت صمت درباره صادرات لوازم خانگی در سال گذشته نیز گفت: کل صادرات کل لوازم خانگی در سال گذشته ۲۴ درصد رشده داشته است. بیشتر صادرات لوازم خانگی شامل لوازم گرمایشی و سرمایشی بوده که حدود ۳۰ درصد رشد داشته است. بیشترین افزایش صادرات مربوط به یخچال بوده که ۸۲ درصد رشد و ۳۰ میلیون دلار ارزآوری داشته است. همچنین برنامه تولید مشترک لوازم خانگی با هدف صادرات با کشور‌های همسایه شمالی، جنوبی و عراق در دستور کار قرار دارد. همانطور که امنیت در این منطقه باید درونزا باشد، اقتصاد و صنعت در منطقه هم باید درونزا باشد.

سیاست سرکوب قیمت با وجود این مشکلات منطقی نیست

عباس هاشمی - دبیرکل صنایع لوازم خانگی ایران - نیز در این برنامه اظهار کرد: از جمله چالش‌های صنعت لوازم خانگی در سال ۱۴۰۱ نبود اطمینان از استمرار تامین مواد اولیه بوده از جمله در مواد اولیه پتروشیمی و فولاد و همچنین قیمت‌های مس و آلومینیوم که در بورس بر اساس قیمت‌های جهانی با نرخ ارز روز به اضافه حاشیه رقابت که در روز‌هایی به ۱۰ تا ۱۵ درصد هم می‌رسد، عرضه می‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت صنعت لوازم خانگی در مواد اولیه هیچ سوبسید یا مزیتی دریافت نمی‌کند.

بیشتر بخوانید: چرا به این‌جا رسیدیم؟

به گفته وی علاوه بر این افزایش نرخ ارز بر قیمت مواد اولیه که در بورس عرضه می‌شود تاثیر گذاشت و از طرف دیگر نبود عرضه کافی بخشی از مواد اولیه در بورس کالا، باعث می‌شود این مواد از بازار آزاد تهیه شود. در این شرایط اعمال سیاست‌های سرکوب قیمت و قیمت‌گذاری دستوری علی‌رغم افزایش قیمت نهاده‌های تولید با هیچ منطقی سازگار نیست.

هاشمی افزود: عرضه مواد اولیه در بورس مهندسی می‌شود، اما اگر این اسم را هم نگوییم، تولید ورق سرد تقریبا ۳۰ درصد نیاز است و مشکلاتی هم در عرضه کافی مواد پتروشیمی وجود دارد. تولیدکنندگان لوازم خانگی لوازم خانگی کوچک برای امضای قرارداد‌های صادراتی دچار مشکل هستند، چرا که از استمرار تامین مواد اولیه اطمینان ندارند.

دبیرکل صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه رسیدگی به این موضوعات نیاز به سیاستگذاری اصولی و کار جمعی دارد، تصرریح کرد:، اما در شرایط فعلی تا رسیدن به مرحله ثبات باید این همکاری برای برداشتن قیمت‌گذاری دستوری با تولیدکنندگان وجود داشته باشد. عباراتی در رسانه‌ها استفاده می‌شود که مثلا افزایش قیمت سرخود بوده یا تولیدکنندگان نقره داغ می‌شوند. این در حالی است که افزایش قیمت‌ها با جداول به وزارت صمت تقدیم شده و وزارتخانه هم افزایش قیمتأ‌ها را تایید می‌کند، اما این وزارت خانه یک رای دارد و بخش تجارت آن نیز بازار را رصد می‌کند. همچنین تنوع راه‌های تامین مالی و فروش مواد اولیه بورسی به صورت اعتباری می‌تواند به تولیدکنندگان کمک کند.

تولید کدام لوازم خانگی کمتر از نیاز است؟

اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی نیز در این برنامه گفت: تغییر ۶۵ تا ۷۰ درصدی قیمت مواد اولیه و تغییر نرخ ارز باعث شد تولیدکننده نتواند توقع توزیع‌کننده و مصرف کننده را برآورده کند. در سال‌های گذشته قیمت گذاری لوازم خانگی چالش‌های جدی داشته است. دولت باید حداقل شش ماه تا یکسال مواد اولیه داخلی و وارداتی را به قیمت ثابت به تولیدکننده عرضه کند تا قیمت ثابت بماند و صادرات افزایش یابد.

وی با بیان اینکه بازار‌های صادراتی به مشکلات تولید ایران توجه ندارد و به ثبات قیمت اهمیت و عرضه می‌دهند، تصریح کرد: از طرف دیگر در گذشته فروشندگان انبار داشتند، اما الآن سرمایه آن‌ها از بین رفته و انبارشان فقط مغازه آن‌ها است. همچنین قدرت خرید مردم افزایش نیافته و در حالی که قیمت‌ها بالا رفته، حقوق‌ها ثابت مانده است. در پایان سال هم تغییر نرخ ارز و قیمت مواد اولیه مشکلات را بیشتر کرد. مواد اولیه داخلی نیز در بورس بر اساس قیمت ارز فروخته می‌شود.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی همچنین گفت: مردم می‌پرسند چرا با کاهش نرخ ارز قیمت‌ها کاهش نیافت، چون قیمت مواد اولیه کاهش نداشته است. در حال حاضر به خاطر قیمت بالا مصرف کننده به دنبال خرید قسطی است که اصناف خرد توان آن را ندارند و مصرف کننده به سمت مراکز قسطی می‌رود. در بعضی کالا‌ها هم مثل کولر گازی، مایکرویو و برخی مدل‌های سایدبای‌ساید کمبود وجود دارد که بار‌ها اعلام شده است.

همچنین به گفته وی در پایان سال فروش کاهش داشت، چرا که برخی شرکت‌ها کالا عرضه نکردند و برخی هم بدون مجوز افزایش قیمت دادند.