اقتصاد۲۴- مرغ منبع اصلی پروتیئنی در کشورمان است و نرخ آن برای مصرف کنندگان مهم است، اما با توجه به تغییرات قیمت مواد اولیه، برنامهریزی و اقدامات مناسب تولید و تصمیم گیری و تصمیم سازی مسئولان دولتی و عوامل بیرونی به شدت بر روی وضعیت تولید و قیمت آن تاثیر گذار است.
قیمت مرغ در کشورمان در مقایسه با دیگر کشورها نوسانات شدیدتری دارد و به صورت الاکلنگی عمل میکند؛ در یک مقطع تولید کننده به دلیل ارزانی بیش از اندازه این محصول ناراضی است و در مرحلهای نیز به دلیل گرانی مصرف کننده نقره داغ میشود.
این روزها شاهد رکوردشکنی قیمت مرغ به اعداد بالای ۸۰ هزار تومان در بازارهای مرغ فروشی هستیم که البته قیمت خرده فروشی در برخی فروشگاههای لوکس به بالای ۱۰۰ هزار تومان هم میرسد.
در سال جاری محرکهای زیاد و سیستماتیکی برای افزایش نرخ مرغ در کشورمان وجود داشت که برای روشن شدن دلایل مرور این تغییرات خالی از لطف نیست.
نرخ مصوب هر کیلوگرم مرغ در سال ۱۴۰۰، ۳۱ هزار تومان بود و در بازار مصرف نیز در کانال ۳۰ هزار تومان به فروش میرسید، اما در ۲۲ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ با مردمی سازی یارانهها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات کالاهای اساسی، قیمت رسمی این محصول به ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان و بعد از مدت کوتاهی ۶۳ هزار تومان افزایش یافت.
بعد از تغییرات شدید قیمت مرغ ناشی از مردمی سازی یارانه و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، قابل پیش بینی بود که تقاضا برای خرید مرغ در کشور کاهش یابد به همین دلیل طی سال گذشته قیمت این محصول به نرخهای مصوب (۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان و ۶۳ هزار تومان) خود نرسید و در محدوده ۵۰ هزار تومان خرید و فروش میشد.
در شرایطی که قیمت مرغ در بازار ۵۰ هزار تومان و زیر قیمت مصوب به فروش میرسید و حتی در مقطعی نرخ ۴۵ هزار تومان را نیز دید، مرغداران در فروش محصولات خود ضرر و زیان دیدند و حتی اخباری از جوجه کُشی نیز شنیده شد.
حبیب اسداللهنژاد مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران در این ارتباط میگوید: «به دلیل متناسب نبودن قیمت تمام شده و قیمت فروش، واحدهای مرغداری روزانه بیش از ۱۲۰ میلیارد تومان و ماهانه بیش از ۳ هزار میلیارد تومان متحمل زیان میشوند.»
بازار مرغ در ماههای اخیر روند نسبتا کم نوسانی را در حل طی کردن بود به طوری که این محصول به طور متوسط با قیمتهای هر کیلوگرم ۵۸ هزار تومان تا ۶۵ هزار تومان به فروش میرسید.
ولی این آرامش طولی نکشید که تبدیل به طوفان شد؛ از اوخرسال گذشته هشدار مشکلات تامین نهادههای دامی و کاهش جوجه ریزی به طور مرتب در رسانهها به ویژه خبرگزاری تسنیم و توسط مسئولان بخش خصوصی داده شد که با مشکل کاهش عرضه و گرانی این محصل مواجه خواهیم شد، به طوری که اکنون قیمت مرغ در سطح شهر و برخی از فروشگاهها هر کیلوگرم ۸۰ هزار تومان را نیز رد کرده است.
بیشتر بخوانید: قیمت جدید گوشت و مرغ اعلام شد+ جزییات
قیمت مرغ در میادین میوه و تره بار شهرداری تهران، اما با قیمتهای مصوب به فروش میرسد، اما باید توجه داشت که کل نیاز بازار را با میادین میوه و تره بار نمیتوان تامین کرد و وقتی اختلاف قیمت بازار با میادین میوه زیاد باشد، تقاضای زیادی به سمت آنجا روانه میشود و توزیع در این امکان نیز دیگر پاسخگوی بازار نیست.
بنابراین گزارش میزان جوجه ریزی مرغ قبل از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و مردمی سازی یارانهها ماهانه حدود ۱۳۰ میلیون قطعه بود، اما از دی ماه سال گذشته برای جبران کاهش میزان تقاضا در بازار این رقم به ۱۱۰ میلیون قطعه کاهش یافت و در واقع ۲۰ میلیون قطعه افت کرد.
این کاهش جوجه ریزی باعث تنظیم قیمت مرغ در بازار و رسیدن قیمت مرغ به نرخ مصوب خود شد به طوری که قیمت مرغ از حدود ۵۰ تا ۵۵ هزار تومان به ۶۰ تا ۶۳ هزار تومان رسید.
اما کاهش واردات نهادههای دامی که در ماههای پایانی سال قبل صورت گرفت باعث شده که بر اساس جدیدترین برآورد صورت گرفته میزان جوجه ریزی در فروردین ماه سال جاری به ۹۵ میلیون قطعه کاهش یافته، یعنی نه تنها نتوانسته است همان ۱۱۰ میلیون قطعه را تامین کند بلکه در مقایسه با ارقام قبل از مردمی سازی یارانهها، میزان جوجه ریزی ۳۵ میلیون قطعه در ماه کاهش یافته است.
این اعداد نشان میدهد که میزان جوجه ریزی در فرودین ماه سال جاری در مقایسه با ۱۳۰ میلیون قطعه در ماه قبل از مردمی سازی یارانهها حدود ۲۷ درصد کاهش یافته است.
با وجود افزایش قیمت مرغ در بازار و کاهش جوجه ریزی به نظر نمیرسد که این گرانی طولانی مدت باشد و دولت برای تعادل در عرضه اقدام خواهد کرد و اجازه نمیدهد روند مشکلات تامین نهادههای طیور ادامه دار باشد.
بر این اساس به تازگی اجازه واردات مرغ گرم داده شده است و از قبل نیز مرغ منجمد برای عرضه در این شرایط وجود دارد؛ همچنین انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی نیز به تازگی اعلام کرده است که مشکل تامین نهادههای دامی رفع شده است.
کمالی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی اعلام کرد: مشکل تامین نهاده مرغداران به تازگی حل شد.
وی همچنین گفته است: بخشی از افزایش قیمت گوشت مرغ به دلیل گران فروشی و بخشی مرتبط به هزینههای تمام شده تولید است.
محمدرضا صدیق پور دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یکروزه نیز که دقیقترین آمار را در ارتباط با وضعیت جوجه ریزی و در نتیجه تولید مرغ دارد گفت: علت افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار، وقفه یک هفتهای تولید جوجه یکروزه در اسفندماه سال ۱۴۰۱، حذف برخی گلههای مرغ مادر مولد و کمبود نهادههای دامی است.
وی افزود: به طور قطع افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار مقطعی است و بهزودی به روال عادی باز میگردد، زیرا اکنون میزان جوجه ریزی بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون قطعه انجام میشود. با توجه به حل مشکل نهادههای طیور و روال عادی روند تولید در فروردین ماه بهزودی بازار این محصول به شرایط عادی باز میگردد.
شهیاد آبنار، مدیر کل دفتر بازرگانی کالاهای کشاورزی هم با بیان اینکه محمولههای گوشت مرغ گرم وارداتی برای تنظیم بازار و تأمین بخشی از نیاز کشور در راه است، گفت: تاکنون شرکت پشتیبانی امور دام دو یا سه محموله گوشت مرغ گرم وارد کرده و بخشی از آن هفته گذشته با قیمت مناسب در استان تهران توزیع شده است.
اگرچه به نظر میرسد، افزایش قیمت مرغ در شرایط فعلی موقت باشد، اما میتوانستیم از بروز این مشکلات جلوگیری کنیم و با تامین به موقع نهادههای دامی تولید و رفع نگرانیهای تولید کنندگان، تولید پایدار را رقم بزنیم.