رمزارز‌ها تحریم ناپذیرند

اقتصاد۲۴-طبق اعلام رئیس سازمان توسعه و تجارت بانک مرکزی مجوز واردات با رمز ارز‌ها را صادر کرده است و منتظر تایید نهایی وزارت اقتصاد است؛ پس از این خبر طبق مصوبه مجلس مطرح شد که خرید و فروش و رمز ارز مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شود. هرچند مشخص نیست دقیقا برنامه دولت برای استفاده از رمز ارز‌ها چیست و چگونه می‌خواهد با پولی که دسترسی دقیقی به آن ندارد در فضای تحریمی تجارت کند، اما نشان داده است که خواهان تسلط بر این حوزه در اقتصاد است. درحالیکه رمز ارز‌ها در ماهیت وجودی خود برای عدم سلطه پذیری دولت‌ها و تقابل با بانک‌های جهانی شکل گرفتند.

امیرحسین خالقی، پژوهشگر اقتصاد سیاسی، در آغاز درباره درباره مجوز بانک مرکزی برای واردات کالا با رمز ارز به «انتخاب» گفت: مشخص نیست این مورد خاص چه تغییری ایجاد می‌کند. مهم‌ترین نکته رمز ارز‌ها عدم تمرکز بود، چون نظارت دولتی بر آن موضوعیت نداشت. خاطرم هست برای ارز‌های دیجیتال دولت برنامه‌هایی داشت که در بلند مدت چنین کار‌هایی انجام دهد و تجربه روسیه را استفاده کند، اما رمز ارز تازه است.

وی در ادامه درباره انگیزه ایران برای استفاده از رمز ارز‌ها بخصوص برای دور زدن تحریم افزود: حتما موضوع فرار از تحریم برایشان مهم است و روسیه نیز این کار را از ۲۰۱۸ انجام داد. اما اینکه ساز و کار آن چگونه است مشخص نیست. نفرت دولت‌هایی مثل چین و روسیه و ایران از دلار دلایل خود را دارد، اما حاضر نیستند برای مبارزه با دلار سراغ پولی بروند که کاملا دور از نظارت خودشان باشد. من رمز ریال را می‌فهمم، اما رمز ارز با سیستم و مکانیسم خاص خود که اساسا برای مبارزه با نظارت دولتی به وجود آمده با چه ترتیبی می‌خواهد توسط دولت اجرایی شود. در عمده نقاط دنیا استفاده از رمز ارز برای مبادلات کلان گسترده بود و گروه‌های غیردولتی عمدتا از آن استفاده می‌کردند تا از چشمان خزانه داری آمریکا دور بمانند. اما در ایران حدس من این است که این کار در سطحی بسیار محدود رخ می‌دهد.

خالقی در پایان نسبت به تحریم رمز ارز‌ها و خطرات آن برای ایران گفت: رمز ارز‌ها مطلقا تحریم پذیری ندارند. اگر تحریم به معنای مرسوم را بخواهیم درنظر بگیریم استفاده از رمز ارز تحریم را بیشتر نمی‌کند، چون رمز ارز سلاح دولت‌ها را می‌گیرد. منطق رمز ارز‌ها مبارزه با پول دولتی است، اینکه دولت‌ها به راحتی از آن استفاده کنند و به عنوان جایگزین استفاده کنند چنین نیست. بنظر من شاید بخواهند یک تسهیل در فضا اقتصاد استفاده کنند و بخش کوچکی از تبادلات خود را با رمز ارز انجام دهند. این کار نیز بر شدت تحریم نخواهد افزود، اما بعید است که سهم بزرگی از مبادلات تجاری دولتی را به خودش اختصاص دهد. در آمریکا و اتحادیه اروپا و چین بحث ارز‌های دیجیتال بانک مرکزی مطرح شده است و بنظرم ما در آینده از این موارد بیشتر خواهیم شنید، چون پولی است که می‌تواند تمرکز دولت را به صورت جدی روی اقتصاد اعمال کند و به دلایل مختلف خیلی از کشور‌ها علاقه نشان می‌دهند. بنظر من حتما در آینده از آن بیشتر خواهیم شنید.