چشم انداز ناترازی گاز

اقتصاد۲۴- با آغاز فصل سرما در کشور ما روزانه در حدود بیست میلیون متر مکعب گاز مصرف می‌شود و با توجه به اینکه در حال حاضر کل حجم ذخیره سازی گاز سالانه نزدیک به ۳/۵ میلیارد متر مکعب می‌باشد نیاز به مدیریت بهینه مصرف گاز در کشورمان داریم. تا ناچار نشویم هر سال گاز کمتری را به بخش تولید و صنعت تخصیص دهیم.

در ادامه گفتگویی با خشایار نادی کارشناس اقتصادی در خصوص چگونگی کنترل و مدیریت ناترازی گاز انجام دادیم که در ادامه می خوانید.

* به نظر جنابعالی علت ناترازی گاز در کشور مان چیست؟

به دلیل عدم تحقق برنامه های تولید گاز طی سالیان گذشته که می بایست به روزانه یک میلیون و دویست هزار متر مکعب می رسیدیم که متاسفانه بدلیل عدم سرمایه گذاری مناسب، مشکل تحریم ها و‌ مدیریت نا کار آمد محقق نشده است. از طرفی بدلیل افزایش بیش از حد شبکه گاز داخل حدود ۴۰۰/۰۰۰ کیلومتر می باشد و تقریبا ۷۵٪ حامل های انرژی را برای مصارف خانگی، تجاری و صنعتی شامل می شود و حدودا ۲۷ میلیون خانوار از نعمت گاز بهره مندند و این عدم تراز را در دوران سرد سال چند ماهی ما شاهد هستیم.

* با مکانیزم گران کردن قیمت گاز و انرژی می توان مصرف شدید آنرا در کشور کنترل کرد؟

تا حدودی بله. منتها بصورت پلکانی و مخصوصا برای مصرف کنندگان پر مصرف که رعایت استاندارد های مصرف را نمی کنند تا نزدیک به قیمت جهانی خریداری نمایند. البته لازم به ذکر است به قشر آسیب پذیر و کم برخوردار نباید لطمه ای وارد شود و دولت باید با بسته های تشویقی و دادن یارانه از آنها حمایت جدی کند. از طرفی ما شاهد هستیم بسیاری از افراد به خاطر استفاده نکردن از پنجره های دو جداره و بکار نبردن مصالح استاندارد در کف و دیوار ساختمان ها و همچنین تولید وسایل گرمایشی غیر استاندارد و غیره باعث هدر رفتن انرژی و گاز مصرفی در کشور می شوند.

* به نظر شما برای خروج از افت فشار و حتی قطع گاز در کشور ما چیکار باید کرد؟

یکم: از چاهای مشترک با کشورهای همسایه و خارجی خصوصا پارس جنوبی که با قطر مشترک است و همچنین از چاهای مستقل و همراه با نفت داخلی باید فرآوری حداکثری صورت گیرد.

دوم: همه گاز مازاد ترکمنستان خریداری و امکان خرید گاز مازاد از قطر برای دوران پر مصرف فراهم شود. ذخیره سازی گاز و تبدیل کردن کشور به هاب گاز و انرژی در منطقه باید انجام پذیرد به طوریکه در دوران پیک مصرف بشود از آن استفاده کرد و نسبت به صادرات گاز های موجود داخل و خریداری شده، همچنین سو آپ گاز و استفاده از عبور خط لوله جریانی ( ترانزیشن فی ) شبکه انتقال و تغذیه استفاده بهینه شود.

سوم: هوشمند سازی کل شبکه یکپارچه گاز کشور به طریقی که مخصوصا ۳ بخش کلان خانگی، تجاری و صنعتی را بصورت آنی و لحظه ای بتوان کنترل نمود و جلوی هدر روی گاز را گرفت.

بیشتر بخوانید: موانع ذخیره‌سازی گاز به روایت مرکز پژوهش‌های مجلس

ابتدا باید پس از تحویل گیری در مبادی تولید و در کل جریان تا ۵۰۰ مبادی مصرف با میترینگ استاندارد و کالیبر شده دقت و اتقان را بالا ببریم و پرت گاز را به حداقل استاندارد جهانی ۱ تا ۳٪ برسانیم که الان متاسفانه ۱۶ تا ۲۰٪ می باشد. راههای اشتباه را باید اصلاح و راه نوین تولید، انتقال و توزیع را جایگزین نمود.

* آیا با سرمایه گذاری در حوزه های مختلف انرژی و گاز می توان مشکل ناترازی را حل کرد؟

بله می شود. سرمایه گذاری در این بخش لازم، ضروری، مفید و راهگشاست. چه از سرمایه گذار داخلی و چه خارجی باید حمایت جدی صورت گرفته و تسهیلاتی در اختیار آنها قرار گیرد. همچنین فناوری و تکنولوژی روز دنیا را باید در مورد استخراج، تولید، انتقال و توزیع مد نظر داشت. تا یک شبکه گاز یکپارچه و مدرن داشته باشیم و قابل هدایت و کنترل باشد. در حدود ۸۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در طی ۵ سال آینده لازم است تا صنعت گاز به پایداری خود ادامه دهد و تراز تولید به مصرف را مثبت نگه دارد.

* ارزیابی شما از چشم انداز انرژی و گاز در کشورمان چگونه است؟

در صورت تحقق مطالب عنوان شده، چشم انداز گاز و انرژی مثبت است. البته باید میزان مصرف را متوازن و به حدود ۵۰٪ حامل های انرژی برسانیم و الباقی را با فرآوردههای نفتی، پتروشیمی و انرژی خورشیدی و غیره جایگزین نماییم.