طرح تشدید تحریم نفتی ایران روی میز بایدن

اقتصاد۲۴-روز گذشته اعضای مجلس نمایندگان آمریکا طرحی به نام «توقف پناه دادن به نفت ایران» را برای تشدید تحریم‌ نفتی ایران با اکثریت آرا تصویب کردند. بر اساس این طرح، بندرها و پالایشگاه‌های خارجی در صورت خرید یا انبار کردن نفت صادر شده از ایران، توسط آمریکا تحریم خواهند شد.

پس از حمله ۱۵ مهر ماه حماس به اسرائیل بود که قانون‌گذاران آمریکایی با تأکید بر نقش ایران در آغاز این حمله، به دنبال وضع تحریم‌های جدید علیه ایران بودند. گرچه تهران هر گونه نقش‌آفرینی در این جنگ را رد کرد، اما نمایندگان آمریکا این هدف خود را دنبال کردند.

به طور تقریبی تمامی نمایندگان جمهوری‌خواه به علاوه ۱۳۳ تن از نمایندگان حزب دموکرات به این لایحه رای مثبت دادند؛ البته این لایحه قبل از تبدیل شدن به «قانون اجرایی» ابتدا باید در مجلس سنا تصویب و سپس به امضای رئيس‌جمهوری آمریکا برسد.

پیام تحریم نفتی جدید چیست؟

مایک لالر و جرد مسکویتس، از نمایندگان جمهوری‌خواه و دموکرات آمریکا اعلام کردند لایحه جدید تحریم نفتی ایران پیامی آشکار به کشورهای ناقض تحریم‌های آمریکا مانند چین، روسیه و سایرین است که به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک نکنند؛ وگرنه با عواقب آن مواجه خواهند شد.

بیشتر بخوانید:تصویب تشدید تحریم‌های نفتی ایران توسط مجلس نمایندگان آمریکا

با این حال هنوز ابعاد این طرح به طور کامل واضح نیست و مشخص نشده که تصویب این طرح تا چه اندازه می‌تواند روی فروش نفت ایران تاثیر بگذارد.

علاوه بر این، آمار نشان می‌دهد فروش نفت ایران به‌رغم تهدیدهای آمریکا رو به افزایش است و به بالاترین رقم طی چهار سال گذشته یعنی 1.5 میلیون بشکه در روز رسیده است. البته آن‌طور که منابع مختلف خبر داده‌اند حدود 80 درصد از این نفت به چین و با تخفیف‌های چشمگیر فروخته می‌شود. چنانکه با استناد به آمار موسسه کپلر طی 9 ماه ابتدایی سال جاری میلادی این تخفیف به 4.2 میلیارد دلار رسیده است.

با این تفاسیر پر واضح است که چین به رغم تهدیدهای آمریکا همچنان مشتری پر وپا قرص نفت ایران خواهد ماند. چراکه هم با تخفیف‌های نجومی نفت ایران را می‌خرد و هم شرکت‌های کوچک و خصوصی چینی خریدار نفت ایران هستند که این موضوع کار را برای ایالات متحده در خصوص تحریم‌های کارآمد نفتی سخت می‌کند.

در همین رابطه خبرگزاری رویترز هم گزارش داده است که چین ممکن است به‌رغم تحریم‌های جدید همچنان به واردات نفت از ایران ادامه دهد. در واقع چین نفت ایران را از دست نخواهد داد و تخفیف‌های 30 تا 40 درصدی نفت ایران برای اقتصاد این کشور شیرین جلوه کرده است.

از سوی دیگر تحریم‌هایی که دونالد ترامپ به حدی سنگین و گسترده بود که اعمال تحریم جدید علیه ایران را بی‌معنا کرد. چراکه در حوزه نفتی دیگری بخشی نمانده بود که از تأثیر تحریم‌ها مصون بماند. اما از زمانی که جو بایدن در کاخ سفید روی کار آمد به‌نوعی آمریکا از تمرکز خود روی تحریم ایران چشم‌پوشی کرد و از میزان فشارها کاست.

اکنون نیز حذف ایران از بازار نفت، ولو بازار غیررسمی، چندان به نفع آمریکا و به‌ویژه شخص بایدن نیست. چراکه با تداوم شرایط کنونی طلای سیاه و روند صعودی آن احتمالاً همین امر برای شکست او در انتخابات سال آینده آمریکا کافی باشد. از این رو حذف ایران از بازار شرایط را برای آمریکا سخت‌تر می‌کند.

همچنین تهدیدهای آمریکا علیه ایران که در زمان ریاست جمهوری بایدن مخابره شد تقریباً هیچ‌گاه جنبه عملی به خود نگرفت. اکنون نیز به نظر می‌رسد کنگره آمریکا برای اینکه خود را حامی اسرائیل نشان دهد و نظر آن‌ها را جلب کند مصوبه تشدید تحریم نفتی ایران را به کاخ سفید و سنا ارسال کرده است.

کیمبرلی دونادون، تحلیلگر اندیشکده شورای آنتلانتیک، نیز به هیل گفته است: تحریم‌هایی که در حال حاضر درباره فروش نفت ایران وجود دارد به اندازه کافی گسترده هستند و تحریم‌های جدید بعید است که تاثیر متفاوتی بگذارند. البته بیشتر این سخت‌گیری‌ها برای محدودتر کردن چین و روسیه برای همکاری با ایران است.

مرندی: ایران به غرب هم نفت می‌فروشد؛ آمریکا دنبال قدرت‌نمایی است

سید محمد مرندی، مشاور ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، معتقد است که تحریم‌های آمریکا فقط جنبه قدرت‌نمایی دارد و آن‌ها نمی‌توانند کار مهمی انجام دهند. چراکه ایران از مرحله فشار تحریم آمریکا عبور کرده است.

وی افزود: تحریم‌های جدید آمریکا هیچ تاثیری روی فروش نفت ایران ندارد. علاوه بر این، تحریم‌های آمریکا علیه روسیه و ونزوئلا هم بی‌تاثیر شده و برد توانمندی آمریکا همچون سابق نیست.

او تاکید کرد: در مجموع آمریکا کار دیگری به جز تحریم نمی‌تواند انجام دهد و می‌خواهد تظاهر به قدرت‌نمایی کند؛ اما عملا قدرت اجرایی ندارد و فرآیند صادرات نفت ایران به گونه‌ای شده که دست هیچ کشوری به نفت ایران نمی‌رسد؛ مگر آنکه به نفتکش‌های ایران حمله کنند که البته این کار تنش‌ها را به سمت و سوی دیگری خواهد برد.

به اعتقاد مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای خصومت آمریکا با ایران و فلسطین ارتباطی به حمله اخیر ندارد و آمریکا می‌خواهد غزه را به طور کامل از بین ببرد که البته توان این کار را ندارد

مرندی با بیان اینکه فروش نفت ایران فقط محدود به چین نیست، خاطرنشان کرد: گرچه چین بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران است؛ اما ایران به کشورهای دیگر هم صادرات دارد و نفت کشور حتی به کشورهای غربی هم رسیده است.