آغاز پرحاشیه تولید خودروهای برقی‌ در ایران

اقتصاد۲۴- طی سه روز گذشته فضای مجازی مملو از عکس‌های خودروی جدید برقی کشور بود که وجود دو خروجی اگزوز در آن حاشیه‌ساز شد. دو خروجی اگزوز دقیقا همانند نسخه بنزینی است و این پرسش برای بسیاری از حاضران در نمایشگاه مطرح بود که چرا خودروی برقی باید خروجی دود داشته باشد.
البته شرکت ایران‌خودرو اعلام کرده نسخه برقی ری‌را نمونه آزمایشی محسوب می‌شود و احتمالا در زمان عرضه خودرو، تغییراتی روی آن اعمال خواهد شد؛ با‌این‌حال تعبیه لوله اگزوز در خودروی نمایش‌داده‌شده با واکنش‌هایی اغلب استهزاآمیز همراه بود. البته دو دیدگاه مختلف در مورد حواشی به‌وجود‌آمده برای این خودرو مطرح است. برخی می‌گویند حرکت بسیاری از کشور‌ها از جمله همسایگان ایران به سمت خودرو‌های برقی، باعث شده سیاستگذار به هر قیمتی در کوتاه‌ترین زمان از اولین خودروی الکتریکی ساخت ایران رونمایی کند. البته ماجرا فقط مربوط به رونق خودرو‌های برقی در بازار‌های جهانی و همسایه نیست، بلکه سیاستگذار نیز تاکید ویژه‌ای بر برقی سازی خودرو در کشور دارد.

به عبارت دیگر از زمان روی کار آمدن عباس علی‌آبادی بر صندلی ریاست وزارت صمت، تولید و واردات خودرو‌های الکتریکی به پرتکرارترین عبارت در این وزارتخانه تبدیل شده است. از طرف دیگر بقیه نهاد‌ها مانند مجلس نیز روی این موضوع تاکید دارند. ساکنان خانه ملت حتی لزوم عرضه ۲۰۰هزار دستگاه خودروی الکتریکی را در لایحه برنامه هفتم توسعه گنجاندند؛ بنابراین خودروسازان فشار زیادی را متحمل شدند که هرچه سریع‌تر دستاوردی در حوزه خودرو‌های برقی را رونمایی کنند.

بیشتر بخوانید: ۶۰۰۰ خودروی برقی به ایران می‌آید

نگاه دیگری که در مورد علل این حواشی وجود دارد این است که سازندگان ری‌رای برقی سعی کرده‌اند با ایجاد این حواشی توجه‌ها را نسبت به محصول جدید خود جلب کنند. البته اگر واقعا چنین قصدی وجود داشت، می‌توان گفت طراحان این سناریو کاملا موفق بوده‌اند، چراکه ری‌رای برقی این روز‌ها در مرکز توجه دنبال‌کنندگان حوزه خودرو قرار دارد. اما به‌هر‌حال این توجه از نوع مثبت نبوده و بیشتر افراد نسبت به وجود خروجی اگزوز در طراحی این خودرو، نگاهی منفی داشته‌اند.

طی سه روزی که از رونمایی ری‌رای برقی می‌گذرد، هنوز اظهارنظر رسمی در این رابطه از طرف سازندگان این محصول شنیده نشده است. البته محسن اصلی‌پور، معاون پژوهشی شرکت جامع تحقیق و توسعه فناوری‌های خودرو (جتکو)، در حاشیه این نمایشگاه در پاسخ به خبرنگاران گفته بود: «این حفره‌ای که در قسمت عقب «ری‌را» تعبیه شده جزو استایل خودرو است نه اگزوز.» وی با تاکید بر اینکه «ری‌را» اگزوز ندارد، تاکید کرد: «ما فقط خروجی اگزوز را از این خودرو حذف کردیم. باید توجه کرد که بین خودرو‌های برقی و خودرو‌های احتراق داخلی، پلتفرم مشترک است. یک خودروساز با یک پلتفرم هم محصول احتراقی تولید می‌کند و هم خودروی برقی.

به عبارت بهتر خودروساز از قطعات مشترک برای مدل بنزینی و برقی استفاده می‌کند و به این ترتیب قیمت خودرو را پایین می‌آورد.» وی همچنین هرگونه هدف تبلیغاتی از تعبیه این قطعه روی محصول مذکور را تکذیب کرده بود. گرچه اصلی‌پور می‌گوید وجود خروجی اگزوز تنها یک نوع استایل است، اما به نظر بخش دوم اظهارات وی در این مورد تاثیر بیشتری داشته است؛ یعنی احتمالا با توجه به مشکلات مالی، این خودروساز تصمیم گرفته هزینه‌ای برای تغییرات هرچند جزئی در ظاهر این خودرو، ولو نمونه برقی‌سازی‌شده آن، نداشته باشد. ایجاد این حواشی برای اولین خودروی برقی ایران که به مرحله رونمایی رسیده در حالی است که برخی کشور‌های منطقه که اساسا تولیدکننده خودرو محسوب نمی‌شوند، شروع باشکوه‌تری در حوزه خودرو‌های الکتریکی داشته‌اند. برای مثال می‌توان به محصول توگ ترکیه اشاره کرد. این خودرو در سال ۲۰۱۹ رونمایی شده و سال ۲۰۲۲ به تولید رسید.

البته طراحی این خودرو توسط خود ترکیه انجام نشده است، بلکه این خودرو توسط شرکت ایتالیایی پینینفارینا، و بر اساس خواسته‌های توگ طراحی شده است. اما به هر صورت تولید توگ برای ترکیه نقطه‌عطف مهمی بوده چراکه این اولین خودروی ملی این کشور است. بعد از رونمایی از این محصول نیز واکنش‌ها چه در محدوده ملی و چه در سطح جهانی به این خودرو مثبت بود. شروع تولید خودروی برقی در ایران آن هم با بیش از نیم قرن تجربه در صنعت خودرو حائز این ویژگی نبود. واکنش‌ها به اولین محصول الکتریکی در ایران بیش از آنکه موجب ایجاد حس مثبت در مخاطبان اخبار خودرویی باشد، تنها موجی از تعجب و حتی تمسخر را به دنبال داشت. این در شرایطی است که منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل‌و‌نقل وزارت صمت، پیش از این گفته بود از ۱۰ سال گذشته بخشی از مطالعات مربوط به تولید این دست از خودرو‌ها در کشور آغاز شده بود. به هر صورت به نظر می‌رسد با رونمایی از ری‌رای برقی، کار خودرو‌های الکتریکی در ایران آغاز شده است. باید دید آیا در ادامه این خودرو‌ها و باقی محصولات برقی می‌توانند توجه مصرف‌کنندگان را به خود جلب کنند یا خیر.