اقتصاد۲۴-ابتدای هفته دیدهبان ایران گفتوگویی را با آیتالله موسوی جزایری، عضو مجلس خبرگان منتشر کرد. این عضو مجلس خبرگان صحبتهایی را مطرح کرد مبنی براینکه «رهبر آینده مشخص است، اما نامش را نمیتوان گفت، چون ترور میشود». این سخنان واکنشهایی را در پی داشت. بدین منظور دیدهبان ایران با آیتالله صادق محمدی نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به گفتگو نشسته است
مشروح گفت و گو با آیتالله سید صادق محمدی، استاد حوزه علمیه و نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را در ذیل بخوانید:
**آیتالله جزایری مطرح کردند که انتخاب رهبر محرمانه است و نمیتوانیم آن را با مردم در میان بگذاریم. چرا انتخاب رهبر محرمانه است؟ در این صورت کارکرد مجلس خبرگان چیست؟
انشاالله که عمر شریف امام خامنهای تا قیام حضرت ولیعصر باقی باشد و ظهور حضرت طولانی نباشد و چشمان همه مردم زمین به چهره نورانی ایشان منور شود، اما تعبیر آیتالله جزایری مبنی بر محرمانه بودن رهبر آینده و اینکه اگر مطرح شود، ممکن است برای جان ایشان خطر آفرین باشد، در بین مردم ایجاد شبهه کرده است. مردم میگویند که گویا پشت پرده شخص معینی برای رهبری آینده مطرح است. من به ایشان عرض میکنم که جنابعالی مجلس خبرگان را زیر سوال بردهاید. ضمن اینکه مطلبی که بیان کردهاید اساسا واقعیت ندارد و مساله رهبری آینده محرمانه نیست؛ بلکه به وقتش در مجلس خبرگان رهبری مطرح میشود و با نظر اکثریت نمایندگان محترم مجلس خبرگان، رهبری مشخص خواهد شد. افزو بر این ممکن است رهبر آینده بین چند گزینه مدنظر باشد که محرمانه بودن آن معنا ندارد. مثل اینکه در مورد رئیس جمهور آینده چند گزینه مورد گمانه زنی قرار میگیرد که این یک امر متعارف و عقلانی است.
من خطاب به آقای جزایری میگویم که سخن شما در بین مردم شبهه انتصاب رهبری ایجاد کرده است. مسئولیت این شبهه و برطرف کردن آن با شخص حضرتعالی است. حتی اگر شخص خاصی مطرح باشد، که هرگز چنین نیست، جنابعالی یک مطلب محرمانه را از حالت محرمانه بودن خارج کردهاید. بنده، سید صادق محمدی به عنوان نامزد مجلس خبرگان به مردم شریف، به ویژه همشهریان عزیز تهرانی، عرض میکنم که مطلب ایشان پشتوانه علمی ندارد. بنده با امید وارد صحنه رقابت انتخاباتی شدهام و یقین دارم که مجلس خبرگان آینده با اراده و اختیار وظیفه خود را انجام خواهد داد و اینگونه اظهارات یک نوع اظهار شخصی است و ربطی به مجلس خبرگان ندارد.
بحث دیگری که ایشان مطرح کردند و باعث ایجاد شبهه شد، عنوان آیتالله برای رهبر معظم انقلاب است. دقت داشته باشید که لقب آیتالله بر اساس آموزههای دینی است. کسی که دارای این عبارت روایی باشد که «من کان من الفقهاء، صائنا لنفسه، حافظه لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه فللعوام ان یقلدوه» این لقب آیت اللهی یک لقبی است که بر اساس آموزههای دینی است. پیامبر (ص) با آن مقام والایی که داشت، نفرمود که لقب امام و، ولی را به علی ابن ابیطالب دادم، بلکه فرمود من کنت مولا فهذا علی مولا.
بیشتر بخوانید:رهبر انقلاب: تجلیل از بزرگان دین امری لازم برای کشور است
مطلب دیگری که در کلام آیتالله جزایری مورد شبهه واقع شده، بحث روحانیتِ انگلیسی است؛ رهبر معظم انقلاب یک سخن حکیمانه در مهر ماه مهر ۱۴۰۱ داشتند مبنی بر شیعه انگلیسی و سنی آمریکایی در هر لباسی و در هر مکانی. ایشان فرمودند که هر کسی که موجب اختلاف بین شیعه و سنی باشد یا شیعه انگلیسی است یا سنی آمریکایی. من میخواهم به استاد معظم جناب آقای جزایری عرض کنم که شما به طور مطلق بیان کردید که آخوند انگلیسی نداریم، بله! اما آیا به شبکه ماهواره فدک که در انگلیس واقع شده است مراجعه کردهاید که چگونه فتنه این اختلاف را اساس کار خود قرار داده است؟ بنابراین میخواهم عنوان کنم که شیعه انگلیسی و سنی آمریکایی یک واقعیتی است که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردهاند.
**گزینههایی که برای رهبری آینده مدنظر است چه کسانی هستند؟
ممکن است اشخاصی در ذهن افراد به عنوان رهبر آینده مطرح باشند و این مطلب نه محرمانه است و نه چیزی است که بتوان آن را پنهان کرد. یک مطلبی است، گمانه زنی میشود و اصلا و ابدا شخص خاصی در بین مسئولان و کسانی که با این مسئله مرتبط هستند، مشخص نیست. کمااینکه وقتی قرار است برای پُستی، مسئولی انتخاب شود در اذهان مردم و مسئولان افرادی مطرح میشود. از این رو به هیچ عنوان شخص مشخصی برای رهبری آینده نه مطرح شده و نه اینکه در ذهن آقایان و مسئولان تعیین شده است.
**افرادی که به عنوان گزینههای رهبر آینده مطرح میشوند، چه ویژگیهایی دارند؟
ویژگیهای رهبر در قانون اساسی مطرح شده است. اصل ۱۶۸ قانون اساسی شرایط و صفات رهبر را شرح داده است. مطابق این اصل رهبر کسی است که صلاحیت علمی لازم برای تحقق عدالت و تقوا، بینش صحیح سیاسی، اجتماعی، تدبیر، شجاعت و مدیریت را داشته باشد و از قدرت کامل و کافی برای رهبری برخوردار باشد. حتی این مطلب هم مطرح شده است که اگر واجدین شرایط متعدد باشند، آن شخصی که دارای بینش فقهی و سیاسی قویتر است بر افراد دیگر مقدم است؛ بنابراین شرایط رهبری مشخص شده و هیچ گونه ابهامی در آن نیست.
**گمانهزنیهایی درباره جانشینی فرزند آیتالله خامنهای صورت گرفته است. چهقدر این مسئله صحت دارد و محتمل است؟
ایشان یک شخص فقیه و مسلم است که سالهاست و در قم درس خارج فقه و اصول دارند. ایشان به عنوان یکی از گزینهها میتواند مطرح باشد، اما اینکه آنچه میخواهم به طور مسلم و قاطعانه بگویم این است که شخص خاصی برای رهبری آینده مورد تصمیمگیری نیست. ممکن است افرادی در این موضوع در آینده مورد توجه واقع شوند و یکی از این افراد هم ممکن است ایشان باشند، اما آنچه میخواهم نفی کنم این است که یک شخص خاصی که پشت پرده و محرمانه بخواهد به مجلس خبرگان تحمیل شود، به هیچ عنوان صحت ندارد. مسئله رهبر آینده فقط و فقط در مجلس خبرگان آینده طرح میشود و مورد مشورت قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید:پیام تسلیت رهبری در پی درگذشت حجت الاسلام حائری
**انتخاب رهبر بر مبنای رای مردم است یا مجلس خبرگان آن را کشف میکند؟
در قانون اساسی شرایطی برای رهبر مطرح شده که از آموزههای دینی گرفته شده است؛ بنابراین کسی که دارای چنین شرایطی باشد از نظر آموزههای دینی میتواند عهدهدار این مسئولیت خطیر باشد. اما تشخیص این شرایط مربوط است به مجلس خبرگان است که نمایندگانش توسط مردم تعیین شده است؛ بنابراین انتخاب رهبر با این شرایط به واسطه رای مردم به مجلس خبرگان رهبری باز میگردد.
**آیتالله مصباح یزدی معتقد بودند که انتخاب رهبر از سوی خدا انجام میشود؛ در اینصورت تکلیف رأی مردم و مجلس خبرگان چه میشود؟
مجلس خبرگان مسئولیت تشخیص یک شخصیتی را دارد که واجد شرایط باشد و مردم هم به واسطه مجلس خبرگان دخیل هستند؛ بنابراین به نظرم هیچگونه ابهامی در این مورد نیست. اگر کسی دارای شرایط مذکور باشد، از نظر آموزههای دینی میتواند رهبر باشد. ممکن است چند نفر دارای این شرایط باشند که در این صورت باز هم بر اساس عقلانیت و آموزههای دینی انتخاب میشوند. رهبر آینده کسی است که بر چند گزینه دیگر ترجیح داشته باشد.
مردم مجلس خبرگان را تعیین میکنند برای دو امر؛ تعیین رهبری و نظارت بر رهبری؛ لذا این مطلب هم در قانون اساسی پیشبینی شده و هم براساس مبانی فقهی است. مجلس خبرگان تنها و تنها وظیفهای که دارد تشخیص این شرایط است که انشاالله در آینده وظیفه خودشان را به نحو احسن انجام خواهند داد.
**اگر تشخیص شرایط رهبری با مجلس خبرگان است، انتخاب شخص رهبر برعهده کیست؟
ابتدا تشخیص داده میشود و سپس مجلس خبرگان با مشورتی که در بین نمایندگان محترم صورت میگیرد، نتیجهگیری از این مشورتها حاصل میشود و رهبری به مشورت مجلس خبرگان طبق اکثریت آرا انتخاب خواهد شد؛ بنابراین تشخیص و انتخاب دو مقوله جدا نیست بلکه ابتدا تشخیص میدهند و بعد هم انتخاب میکنند.
**پیشبینی شما از میزان مشارکت مردم در انتخابات چیست؟
مردم شریف ایران بسیار بصیر و آگاه در همه امور هستند و مسائل را رصد میکنند. این مهم در طول انقلاب بارها و بارها مورد عیان واقع شده و همگان بر این مطلب واقفیم. انشاالله در انتخابات یازدهم اسفند هم این مساله تحقق پیدا میکند.
شخصا معتقدم که خبرگان دو وظیفه دیگر هم دارد که در قانون اساسی نیامده است، ولی به قول ما طلبهها از لحاظ ملاکی، دو وظیفه بر عهده خبرگان است یکی تولید محتوا درچهت رفع شبهات حکمرانی و ساختار حکومت و دیگری حضور جدی در میان مردم. اگر من در مجلس خبرگان وارد شوم دغدغههای مردم را دنبال میکنم. خبرگانی که در بین مردم حضور جدی نداشته باشد نمیتواند نماینده خوبی برای مردم داشته باشد؛ بنابراین آنچه باید به عنوان یک شعار اصلی برای ما باشد، انقلاب مردمی، مردم انقلابی و خبرگان مردم است.