در کوی دانشگاه‌های آمریکا چه می‌گذرد؟/ انگیزه دانشجویان از تداوم اعتراضات

اقتصاد ۲۴- گسترش تجمعات دانشجویی در دانشگاه‌های امریکا در اعتراض به تداوم جنگ غزه، به ورود پلیس به محیط دانشگاه با درخواست رؤسای دانشگاه‌ها منجر شد و بازداشت دانشجویان معترض را به دنبال داشت. بااین‌حال هنوز این اعتراضات ادامه دارد و دانشگاه‌ها صحنه رویارویی دو گروه از حامیان اسرائیل و فلسطین است که هر یک طرف مقابل را به تندروی و اسلام یا یهود هراسی متهم می‌کنند.

براین‌اساس، دانشجویان دانشگاه‌های امریکا در اعتراض به جنگ غزه متعهد شده‌اند که با وجود تلاش رؤسای دانشگاه‌ها و پلیس برای کنترل تظاهرات، به اشغال دانشگاه‌ها ادامه دهند. درحالی‌که اعتراضات از دانشگاه کلمبیا در نیویورک آغاز شد؛ اما به‌تدریج در خارج از ایالات متحده گسترش یافت. تظاهرکنندگان در سراسر کشور خواستار آن هستند که دانشگاه‌ها روابط مالی خود با اسرائیل را قطع کنند. در همین حال، مدیران کالج‌ها با چگونگی حفظ امنیت محیط دانشگاه‌ها در میانه تکثر عقاید سیاسی دانشجویان یهودی و فلسطینی، دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

معترضان چه کسانی هستند؟

اعتراضات در امریکا طیف گستره‌ای از دانشجویان و اساتید طرف‌دار فلسطین را که عمدتاً در حوزه‌های مرتبط با ادیان یهودی و مسلمان پژوهش می‌کنند، با خود همراه کرده است. گروه‌هایی که این اعتراضات را سازماندهی می‌کنند شامل گروه «دانشجویان برای عدالت در فلسطین» و «صدای یهودیان برای صلح» هستند. سازمان‌دهندگان فلسطینی این اعتراضات به طور گسترده خشونت علیه طرف‌داران اسرائیل را رد کردند، اما برخی از دانشجویان یهودی به رسانه‌ها گزارش دادند که هدف شعار‌های یهودی‌ستیزانه قرار گرفتند.

خواسته‌های دانشجویان چیست؟

خواسته‌های خاص معترضان تا حدودی از دانشگاه به دانشگاه متفاوت است. محور اصلی خواسته‌های دانشجویان در سراسر دانشگاه‌هایی که اعتراضات در آن آغاز شده، آتش‌بس دائمی در غزه، پایان‌دادن به کمک‌های نظامی ایالات متحده به اسرائیل، تخلیه دانشگاه‌ها از شرکت‌های مرتبط با سازندگان اسلحه است که از جنگ سود می‌ببرند. در برخی دانشگاه‌های امریکا نیز، خواسته‌های صنفی در میانه اعتراضات گزارش شده است.

بر همین اساس تقاضای اصلی این است که دانشگاه‌ها از خدمات مالی شرکت‌های مرتبط با اسرائیل یا شرکت‌هایی که از جنگ با حماس سود می‌ببرند، محروم شوند. اما رؤسای دانشگاه‌ها تا حد زیادی از پذیرش این تقاضا‌ها خودداری کردند و کارشناسان معتقدند دانشگاه‌ها احتمالاً سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در شرکت‌های اسلحه‌سازی ندارند. چه آنکه در برخی دانشگاه‌ها، خواسته‌های دانشجویان، قطع همکاری‌های پژوهشی با صنایع دفاعی امریکا و اسرائیل را نیز شامل می‌شود.

اما خواسته‌ها در دیگر دانشگاه‌ها متفاوت بود. معترضان دانشگاه کلمبیا همچنین خواستند تا دانشگاه تمام روابط خود را با اداره پلیس نیویورک افشا و قطع کند. دانشجویان همچنین خواستار تحریم دانشگاه‌های اسرائیل هستند. به‌عنوان‌مثال، معترضان کلمبیا می‌خواهند دانشگاه روابط خود را با مرکز دانشگاه در تل‌آویو قطع کند. توقف دریافت پول پروژه‌های پژوهشی از اسرائیل برای پروژه‌هایی که به تلاش‌های نظامی این کشور کمک می‌کنند از دیگر خواسته‌های دانشجویان کلمبیا بود.

اعتراضات از کجا آغاز شد

جنجال در دانشگاه‌های امریکا از روز دوشنبه در دانشگاه هاروارد آغاز و تیتر نخست اخبار امریکا را به خود اختصاص داد. فارغ‌التحصیلان برجسته این دانشگاه، با صدور بیانیه‌ای مشترک، اسرائیل را " مسئول کامل" جنگ نامیدند. رئیس دانشگاه بعداً توضیح داد که گروه‌ها موضع دانشگاه را نمایندگی نمی‌کنند. در دانشگاه جورج تاون در واشنگتن‌دی‌سی، انجمن SJP (دانشجویان برای عدالت در فلسطین) تصمیم گرفت میزبان یک شب‌زنده‌داری در اعتراض به جنگ غزه باشد، اما به دلیل افزایش آزار و اذیت و تهدید به خشونت علیه دانشجویان فلسطینی، عرب، مسلمان و ضدصهیونیست در سراسر کشور، از ورود رسانه‌ها به این برنامه خودداری کرد.

جرقه نخست درگیری بین پلیس و دانشجویان نیز از دانشگاه کلمبیا آغاز شد. آنجا که یورش پلیس به کمپ تحصن دانشجویان در روز ۱۷ آوریل، جرقه گسترش سریع اعتراضات به سایر دانشگاه‌های آمریکا را زد و باعث شد تا دانشجویان در ۲۲ دانشگاه آمریکا، اعتراضات منظم و کمپ‌های تحصن برپا کنند.

در دانشگاه آریزونا، انجمن SJP (دانشجویان برای عدالت در فلسطین) برنامه اعتراضی خود را پس از آن که رئیس دانشگاه گفت بیانیه گروه ملی "حمایت از اقدامات حماس" "در تضاد با ارزش‌های دانشگاه ما" است، به دلیل نگرانی‌های امنیتی لغو کرد. ده‌ها تن از دانشجویان انجمن SJP دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس نیز باوجودآنکه اعضای دانشجویی آن در چند روز گذشته مورد آزار و اذیت و حمله قرار گرفته‌اند، راهپیمایی برای فلسطین را سازماندهی و برگزار کردند.

بیشتر بخوانید: فیلم/ درگیری پلیس آمریکا با حامیان فلسطین در دانشگاه‌ها

در همین حال در دانشگاه کلمبیا، درحالی‌که مقامات دانشگاه دسترسی عمومی به محوطه دانشگاه نیویورک را به‌عنوان یک پیش‌بینی امنیتی مسدود کرده بودند، دو گروه متشکل از صد‌ها دانشجو در تظاهرات طرف‌دار اسرائیل و طرف‌دار فلسطین با یکدیگر روبرو شدند. در این تجمع، حامیان فلسطینیان که بسیاری از آن‌ها برای پنهان‌کردن هویت خود ماسک به‌صورت داشتند، تابلو‌هایی را در یک منطقه چمنی در نزدیکی کتابخانه دانشگاه در دست داشتند که روی آن‌ها نوشته شده بود «فلسطین آزاد». کمی دورتر، دانشجویانی که از اسرائیل حمایت می‌کردند، در سکوت پوستر‌هایی را با چهره اسرای اسرائیلی در دست گرفته بودند.

هم‌زمان با ادامه تحصن و اعتراضات دانشجویی در آمریکا به جنگ غزه، در جنوب کالیفرنیا دانشجویان حامی فلسطین و هواداران اسرائیل با عبور از موانعی که پلیس برپا کرده بود با هم درگیر شدند. به گزارش رسانه‌ها، اعتصاب دانشجویان دانشگاه تگزاس در آستین در حمایت از فلسطین نیز با ورود پلیس برای متفرق کردن معترضان با استفاده از اسب و تجهیزات ضدشورش منجر به دستگیری حداقل ۳۴ نفر شد. دو نفر از رسانه‌ها دستگیر شدند. بیش از ۵۰۰ دانشجو نیز روز چهارشنبه از کلاس خارج شدند و خواستار آن شدند که دانشگاه تگزاس از همکاری با تولیدکنندگان سلاح اسرائیل که در حمله به مردم غزه مشارکت داشته‌اند خارج شوند.

در دانشگاه مک گیل نیز اوضاع مشابه سایر دانشگاه‌ها بوده است. دانشجویانی که در محوطه دانشگاه مک گیل در همبستگی با فلسطینیان اردو زدند، معتقدند تا زمانی که دانشگاه از منابع مالی مرتبط با تولیدکنندگان سلاح، بانک‌های تجاری، شرکت‌های فناوری و سایر شرکت‌هایی که گفته می‌شود "در حمایت از رژیم آپارتاید اسرائیل هستند" خارج شود، جایی نخواهند رفت.

برخی از دانشجویان شب را در اردوگاهی متشکل از چادر‌های برپا شده خوابیدند. آن‌ها پرچم‌های فلسطین و تابلو‌هایی در دست داشتند که روی آن‌ها نوشته شده بود: «مک گیل نسل‌کشی را تأمین مالی می‌کند» و «مک گیل، دست‌های تو به خون‌آلوده است.» اردوگاه حدود ۲۰ چادر پس از آن برگزار شد که دانشجویان اعتراضات مشابهی را در دانشگاه‌های سراسر ایالات متحده آغاز کردند. انجمن دانشجویان برای عدالت در فلسطین، اوایل ماه جاری میلادی، لیستی متشکل از نام ۵۰ شرکت را منتشر کردند که دانشگاه در ان سرمایه گذاری می‌کند و این گروه‌ها معتقدند " با نسل کشی فلسطینی‌ها" ارتباط دارند.

برخورد پلیس با دانشجویان

برخورد پلیس با دانشجویان در امریکا عمدتاً با درخواست رؤسای دانشگاه‌ها انجام شده و همین موضوع مورد انتقاد شدید دانشجویان قرار گرفته است. غالب بازداشت‌ها در دانشگاه به دلیل وقوع جرائمی همچون صدمه‌زدن به اموال دانشگاه یا تسخیر ساختمان‌های اداری انجام شده که مغایر با قوانین دانشگاه و قوانین امریکا است. در همین راستا معترضان بعد از آنکه بیش از ۲۰ ساعت ساختمان همیلتون هال در دانشگاه کلمبیا را تسخیر کردند، با برخورد پلیس مواجه شدند. در بیانیه‌ای که توسط سخنگوی دانشگاه کلمبیا منتشر شد، آمده است که افسران پس از درخواست کمک دانشگاه وارد محوطه شدند.

کارلوس نیوس، سخنگوی پلیس نیویورک نیز اذعان کرده که او هیچ گزارشی از آسیب‌دیدگی پس از درگیری دانشجویان با پلیس ندارد. این دستگیری‌ها بعد از آن آغاز شد که دانشجویان اولتیماتوم قبلی برای ترک اردوگاهی که در آن چادر زده بودند را نادیده گرفتند. پلیس طی دو هفته گذشته در سراسر ایالات متحده وارد دانشگاه‌های متعددی شده که منجر به درگیری و دستگیری بیش از ۱۰۰۰ نفر در سراسر امریکا شده است.

در موارد نادر، مقامات دانشگاه و رهبران معترضان توافق کردند که اختلال در روال دانشگاه و مراسمات آینده دانشگاه را کنترل کنند. این در حالی است که اداره پلیس تأکید کرده که افسران بدون درخواست مدیریت کالج یا در صورت شرایط اضطراری وارد محوطه دانشگاه نخواهند شد.

این در حالی است که شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا اعلام کرد بیش از یک هزار و ۵۰۰ نفر در کمتر از ۱۵ روز از آغاز اعتراض‌های دانشجویان حامی فلسطین بازداشت شده‌اند.

چرا با اعتراض دانشجویان برخورد می‌شود؟

در همین حال، تخمین زده شد که کل خسارت دانشگاه کالیفرنیای شمالی بیش از یک میلیون دلار است. رهبر اکثریت سنای آمریکا اعتراضات در دانشگاه کلمبیا در حمایت از فلسطین را محکوم کرد. چاک شومر، رهبر اکثریت دموکرات در سنای آمریکا در صحن سنا گفت: «شکستن شیشه‌ها با چکش و اشغال ساختمان همیلتون دانشگاه، آزادی بیان نیست. این بی‌قانونی است. آن‌هایی که این کار‌ها را انجام دادند باید با پیامد‌ها و عواقبش هم روبرو شوند.»

جان کربی سخنگوی راهبردی شورای امنیت ملی ایالات متحده نیز به نقل از جو بایدن گفته اشغال یک ساختمان دانشگاهی "کاملاً اشتباه" است و "نمونه‌ای از اعتراض مسالمت‌آمیز نیست" سی‌بی‌اس نیز گزارش داد سارا شامی، سخنگوی جنبش جوانان فلسطینی دانشگاه مونترال گفته، " برخورد پلیس بخشی از یک الگوی بزرگ‌تر است که صهیونیست‌ها از مکانیسم‌های بوروکراتیک و مکانیسم‌های قانونی برای سرکوب فعالیت‌های فلسطینی استفاده می‌کنند. " او تأکید کرد که اعتراضات مسالمت‌آمیز باقی‌مانده است.

پیش‌ازاین، آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد درباره سرکوب اعتراضات دانشجویی در آمریکا گفت که تضمین آزادی بیان و تظاهرات مسالمت‌آمیز "ضروری" است.

اکسیوس نیز با ابراز نگرانی سیاستمداران امریکا از اعتراضات دانشجویان تحلیل کرده «اعتراض گروه‌های دانشجویی حامی فلسطین به یک پویایی سیاسی دامن زده که پس از حمله هفتم اکتبر حماس آغاز شد و در آستانه برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا می‌تواند بر نتیجه آن اثرگذار باشد.»