معرفی گنبد آهنین اسرائیل؛ مشخصات و قابلیت ها

اقتصاد۲۴:  شرکت دفاعی آمریکایی ریتون با همکاری پیمانکار دفاعی اسرائیلی یعنی سیستم‌های دفاعی پیشرفته رافائل، سیستم گنبد آهنین را می‌سازد. هنگامی که سیستم دفاع موشکی گنبد آهنین اسرائیل در سال ۲۰۱۱ رونمایی شد، یک ابزار پیشرفته بود. ابزار پیشرفته‌ای که موشک‌های کوتاه‌برد ورودی را قبل از اینکه بتوانند به اهداف آسیب وارد کنند عملاً در هوا شکار می‌کرد.

اگرچه بعد از گذشت ۱۰ سال از آن زمان، گنبد آهنین دیگر سیستم دفاع موشکی پیشرفته بلامنازع جهان نیست، اما هنوز هم این سامانه به عنوان یکی از پرکاربردترین، رزمی‌ترین، آزمایش‌شده‌ترین و مؤثرترین سامانه دفاع موشکی در جهان بشمار می رود.

اجزای گنبد آهنین

گنبد آهنین از سه قسمت اصلی تشکیل شده است که شامل واحد سیستم رادار، مرکز مدیریت نبرد و سه تا چهار واحد پرتاب موشک است. رادار گنبد آهنین یک رادار پیشرفته اسکن الکترونیکی آرایه ELM ۲۰۸۴ است که مشابه آن در جت‌های جنگنده مدرن مورد استفاده قرار می گیرد.

سیستم کنترل که توسط شرکت اسرائیلی mPrest توسعه یافته اطلاعات را از رادار می‌گیرد، فورا آن را تجزیه و تحلیل می‌کند و مراحل بعدی را محاسبه می‌کند و واحد‌های شلیک موشک متحرک، که هر کدام شامل ۲۰ راکت تامیر است موشک های ورودی را رهگیری می‌کند.

چیزی که گنبد آهنین را بسیار موثر می‌کند، توانایی آن در تشخیص سریع تهدید واقعی (مثلاً موشکی که به سمت قلب یک شهر، پایگاه نظامی یا استقرار نیرو‌ها می‌رود) و آنچه که تهدید بشمار نمی‌رود است.

طبق گفته ریتون، گنبد آهنین برای شناسایی تهدیدات راکتی از فاصله ۲.۵ تا ۴۳.۵ مایلی (۴ تا ۷۰ کیلومتری) طراحی شده است. علاوه بر این در مورد خمپاره، سایر توپخانه‌ها و حتی هواپیما‌های بدون سرنشین نیز چنین قابلیتی دارد.

بیشتر بخوانید: هلیکوپتر MH-۱۳۹A؛ گرگ خاکستری آسمان

طبق گفته ریتون که با رافائل برای ساخت گنبد آهنین در ایالات متحده همکاری می‌کند، هر باتری می‌تواند از منطقه‌ای به وسعت ۶۰ مایل مربع محافظت کند.

قابلیت‌های گنبد آهنین

 گنبد آهنین قادر است انواع مختلفی از اهداف کوتاه‌برد مانند راکت، توپخانه و خمپاره را شناسایی، ارزیابی و رهگیری می‌کند. این سیستم دفاعی می‌تواند در روز یا شب و در تمام شرایط آب و هوایی از جمله ابری، بارانی، طوفانی و گرد و غبار و مه موثر عمل کند. این موشک دارای اولین پرتابگر چند ماموریتی در نوع خود است که برای شلیک انواع موشک‌های رهگیر طراحی شده است.

نحوه عملکرد گنبد آهنین

به گزارش اقتصاد۲۴ هنگامی که گنبد آهنین یک موشک ورودی را شناسایی کرد، شروع به ردیابی موشک‌ها می‌کند (تا ۱۱۰۰ راکت در آن واحد). این سیتم همزمان با انجام این کار، نقاط تاثیر احتمالی را طرح ریزی می‌کند و این داده‌ها را با مکان‌های شناخته شده اهداف غیرنظامی و نظامی مقایسه می‌کند. هنگامی که گنبد آهنین این اطلاعات را داشته باشد، تصمیم می‌گیرد که کدام راکت‌ها را هدف قرار دهد -، اما به همان اندازه مهم است که کدام راکت‌ها را هدف قرار ندهد. این سیستم با موشک‌هایی که پیش بینی می‌شود خارج از مراکز جمعیتی سقوط کنند، درگیر نمی‌شود.

اگرچه این یک ایراد و اشکال به نظر می‌رسد، اما در واقع یک ویژگی خاص است. هر باتری تنها ۶۰ تا ۸۰ موشک دارد و هر موشک دارای احتمال اصابت است که اسرائیل ادعا می‌کند حدود ۹۰ درصد است. این بسیار خوب است، اما در مواجهه با صد‌ها موشک ورودی در روز، سیستم باید انتخاب کنند که کدام راکت را ساقط کنند و به کدام اجازه عبور دهد. برای موشک‌هایی که قرار است در مناطق پرجمعیت فرود بیایند، گنبد آهنین دو رهگیر تامیر را برای اطمینان از سرنگونی موشک اختصاص می‌دهد.

فرماندهی  و مرکز کنترل گنبد آهنین اسرائیل 

مطمئناً یکی از تأثیرگذارترین اجزای این سیستم دفاعی، فرماندهی و مرکز کنترل آن است. سیستم دفاع موشکی این موشک‌ها خیلی سریع وارد می‌شوند که حدود چند ثانیه تا دقیقه است. موشک‌های تامیر که با سرعت مادون صوت (شاید چند صد مایل در ساعت) حرکت می‌کنند، توسط دست انسان هدایت نمی‌شوند.

اما آن‌ها مجهز به انواع حسگر‌های داخل هواپیما از جمله مواردی مانند GPS و سنسور‌های الکترواپتیکال و باله‌های فرمان هستند تا بتوانند مسیر خود را در مسیر برای ردیابی طعمه خود به طور خودکار تنظیم کنند. "کلاهک‌های انفجاری فیوز" آن‌ها در نزدیکی اهداف ورودی منفجر می‌شود. تکه‌های انفجار‌های موجود در هوا گاهی در بازگشت به زمین باعث آسیب می‌شوند. اما رکورد گنبد آهنین چشمگیر است. رافائل مدعی است که میزان موفقیت بهتر از ۹۰ درصد است.

کاری که گنبد آهنین انجام نمی‌دهد

گنبد آهنین به طور خاص برای تهدیدات با برد کوتاه‌تر است. اگر حماس یا یکی دیگر از متحدان آن قرار باشد موشکی قوی‌تر مثلاً موشک بالستیک که بزرگ‌تر و سریع‌تر هستند و مسیر‌های طولانی‌تر و تندتری دارند پرتاب کند، گنبد آهنین برای مقابله با آن دچار مشکل می‌شود.