دلیل مخالفت آمریکا با قطعنامه اروپا علیه ایران

اقتصاد۲۴-ماجرای توقف قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران از آنجا آغاز شد که نشریه وال استریت ژورنال آمریکا گزارش کرد که دولت جو بایدن به متحدان اروپایی فشار می‌آورد تا قطعنامه پیشنهادی خود در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران را پس بگیرند.

این نشریه به نقل از دیپلمات‌ها گفته بود در حالی که بریتانیا و فرانسه مشغول تهیه طرحی علیه تهران هستند، جو بایدن مخالف چنین اقدامی است، زیرا می‌خواهد از تشدید تنش‌ها با تهران قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پائیز امسال جلوگیری کند. به گفته آن‌ها، ایالات متحده همچنین تعدادی دیگر از کشور‌ها را تحت فشار قرار داده تا از رای به این قطعنامه خودداری کنند.

کشور‌های اروپایی از آنجا درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران نگران هستند که به گفته آنها، اورانیوم غنی‌شده در کشورمان برای ساخت سه سلاح هسته‌ای را در اختیار دارد. غربی می‌گویند غنی‌سازی تا این سطح نمی‌تواند هیچ هدف غیرنظامی دیگری داشته باشد.

در همین راستا خبرگزاری رویترز جمعه چهارم خرداد به نقل از دیپلمات‌ها نوشته بود که آمریکا و سه کشور اروپایی بر سر مقابله با ایران از طریق پیگیری قطعنامه‌ای علیه این کشور در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اختلاف نظر دارند. رویترز تاکید کرده بود پیگیری چنین قطعنامه‌ای در شورای حکام می‌تواند به تشدید تنش منجر شود.

در همین حال، رافائل گروسی ۱۷ اردیبهشت به ایران سفر کرد و با مقامات ایران درباره نحوه همکاری با آژانس مذاکره کرد. او پس از بازگشت از تهران گفت، طرفین به «درک مشترک» رسیده‌اند و ایران به او گفته آماده است تا روی اقدامات مشخصی کار کند. او همچنین گفته بود که سه دسته مسائل وجود دارد؛ بازرسی‌ها، مسائل باقی مانده و اقدامات داوطلبانه‌ای که ایران می‌تواند انجام دهد.

بیشتر بخوانید:ادعای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران

اخبار توقف قطعنامه علیه ایران از زمانی منتشر شد که سقوط بالگرد رئیس جمهور کشورمان، فرصت ۵۰ روزه‌ای را برای تغییر رئیس جمهور در ایران فراهم کرد. امریکایی‌ها در آن روز‌ها در عمان مشغول مذاکرات محرمانه و غیرمستقیم با ایران حول مسائل منطقه‌ای بودند.

اگرچه بعد‌ها یک خبرنگار امریکایی خبر داد که علی باقری در این مذاکرات به عنوان نماینده ایران فعال بوده، اما همزمان صبح روز یکشنبه ۶ خرداد خبری در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد که دریابان علی شمخانی مسوولیت پرونده هسته‌ای را مجددا در اختیار گرفته است، اما اجرای کار همچنان بر عهده وزارت امور خارجه است. این خبر ابتدا از سوی برخی تحلیلگران و خبرنگاران سیاست خارجی با تردید مواجه شد، اما کمتر از چند ساعت بعد صحت آن مورد وثوق قرار گرفت؛ هرچند به‌صورت رسمی از سوی مقامات ذی‌ربط این خبر تایید یا رد نشده است. در اخبار منتشره آمده که شمخانی از سه ماه گذشته یعنی از اواخر اسفند سال گذشته مسوولیت این پرونده را بر عهده گرفته است.

ناظران سیاسی معتقدند امریکایی‌ها با دورنمای احیای برجام به دنبال تنش زدایی از رابطه با ایران در دو پرونده مسائل منطقه‌ای و مسئله هسته‌ای ایران هستند.

در چنین شرایطی در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران، به دلیل اینکه چنین قطعنامه‌ای احتمال واکنش ایران را در دو مذاکره موازی پیش رو به دنبال خواهد داشت، امریکا ترجیح می‌دهد اروپایی را با این استدلال متوقف کند که تحریم‌ها علیه ایران در حال افزایش است و اگرچه نفت ایران با تخفیف فوق العاده‌ای در حال فروش به چین است، اما استمرار تحریم‌ها که استمرار تورم و کاهش ارزش پول ملی ایران را به دنبال داشته، نتوانسته دولت مورد حمایت حاکمیت را در رسیدن به وعده‌های اقتصادی موفق کند؛ بنابراین تحلیگران معتقدند احتمال دارد که ایران و امریکا در بزنگاهی تاریخی از فرصت ۵۰ روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری برای احیای برجام استفاده نمایند.