تاریخ انتشار: ۱۰:۴۰ - ۱۴ خرداد ۱۴۰۳
توضیحات بانک مرکزی درباره یک پرسش قدیمی

چرا ارز چند نرخی است؟

بازار غیررسمی ارز پوشش‌دهنده معاملات غیرمجاز ارز (قاچاق کالا و خروج غیرمجاز سرمایه) است و از این بابت نیز متضمن هزینه‌های اضافی انجام معاملات غیرقانونی است

چرا ارز چند نرخی است؟

اقتصاد۲۴- بانک مرکزی طی گزارشی به ارائه برخی توضیحات در رابطه با چرایی چند نرخی بودن ارز پرداخته و همچنین توضیحاتی در مورد چرایی عدم استفاده از نرخ بهره به عنوان لنگر انتظارات تورمی ارائه داده است.
به گزارش ایسنا، اخیرا مباحث متفاوتی پیرامون چرایی چند نرخی بودن ارز و همچنین لزوم حرکت به سمت ارز تک نرخی مطرح شده است. به عقیده برخی از کارشناسان لزوم حرکت به سمت ارز تک نرخی احساس می‌شود، اما در شرایط فعلی باید تمرکز بانک مرکزی به عنوان مجری سیاستگذاری پولی در کشور بر کنترل رشد نقدینگی و در نهایت مهار رشد تورم باشد. در این راستا بانک مرکزی طی گزارشی به ارائه برخی نکات پرداخته که در ذیل به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌شود.

در گزارش بانک مرکزی آمده، بازار غیررسمی ارز پوشش‌دهنده معاملات غیرمجاز ارز (قاچاق کالا و خروج غیرمجاز سرمایه) است و از این بابت نیز متضمن هزینه‌های اضافی انجام معاملات غیرقانونی است. به‌علاوه بخش دیگری از معاملات ارز در بازار غیررسمی مربوط به معاملات سفته‌بازی و احتیاطی ارز است که به‌شدت از عامل انتظارات و عوامل هیجانی و روانی متاثر می‌شود؛ بنابراین اینکه گفته می‌شود نرخ ارز بازار غیررسمی منعکس‌کننده انتظارات است، به این دلیل است که بخش عمده تحولات آن منبعث از عوامل غیربنیادین، انتظاری و روانی است.

در نقطه مقابل تحولات نرخ ارز در بازار رسمی تحت تاثیر عوامل بنیادین اقتصادی نظیر جریان منابع و مصارف ارزی و انتظارات مربوط به آن است که این خود از تصمیمات میان‌مدت و بلندمدت عوامل اقتصادی نشأت می‌گیرد و کمتر تحت تاثیر عوامل زودگذر قرار دارد.

چنانچه شرایط گفته‌شده منجر به تغییراتی در متغیر‌های بنیادین و وضعیت منابع و مصارف ارزی اقتصاد شود، ضرورت دارد رویکرد جدید نسبت به شرایط پیش‌آمده اتخاذ شود. به واسطه ملاحظات فوق تصمیم بانک مرکزی از اواخر سال۱۴۰۱ بر این شد تا سیاست تثبیت نرخ ارز را عملیاتی کند تا متعاقبا از این رهگذر نرخ تورم و انتظارات تورمی را کنترل کند و امکان تعدیل تدریجی نرخ ارز متناسب با اقتضائات اقتصاد کلان فراهم شود. در عین حال تصمیم مجموعه دولت و بانک مرکزی بر این است تا اقدامات اصلاحی مورد نیاز برای رفع ناترازی‌ها در حوزه‌های پولی و مالی را نیز با جدیت مورد پیگیری قرار دهند.

سیاست تثبیت با هدف مهار رشد نقدینگی

در بخش دیگری از این گزارش آمده، در چارچوب اجرای سیاست تثبیت، بانک مرکزی از مسیر تهیه و تنظیم برنامه پولی برای کنترل رشد نقدینگی و پایه پولی، اتخاذ سیاست‌های پولی آینده‌نگر در خصوص کنترل رشد کل‌های پولی و تنظیم مناسب نرخ‌های سود، کنترل رشد ترازنامه بانک‌ها، اصلاح نظام بانکی، ثبات بخشی به بازار ارز و پیش‌بینی‌پذیر کردن آن به دنبال کاهش مخاطرات تورمی رشد نقدینگی بوده است.


بیشتر بخوانید: نوسان تازه قیمت‌ها در بازار ارز


درنهایت، مجموعه اقدامات سیاستی بانک مرکزی، موجب شد رشد نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۱ معادل ۳۱.۱ درصد تحقق یابد که نزدیک به مقدار رشد هدف قرار داشت. همچنین رشد نقدینگی در پایان سال۱۴۰۲ نسبت به پایان سال ۱۴۰۱ به ۲۴.۳ درصد رسید که حتی ۰.۷ واحد درصد پایین‌تر از سطح تعیین‌شده در برنامه پولی تنظیم‌شده برای هدف رشد نقدینگی در سال۱۴۰۲ قرار دارد.
به گفته بانک مرکزی: به واسطه اقدامات صورت‌گرفته، نوسانات بازار ارز به میزان چشم‌گیری محدود شده است؛ به‌نحوی‌که ضریب تغییرات نرخ دلار در بازار غیررسمی به‌عنوان شاخصی از نوسانات بازار ارز برای سال۱۴۰۲ رقم ۵.۸ درصد را تجربه کرده است. این در حالی است که رقم ضریب تغییرات نرخ دلار در بازار غیررسمی برای سال۱۴۰۱ برابر ۱۹.۵درصد بود.

همچنین نرخ فروش حواله در مرکز مبادله ارز و طلای ایران نیز از ثبات نسبی برخوردار است؛ به‌نحوی‌که ضریب تغییرات نرخ فروش حواله دلار در مرکز مبادله ارز و طلای ایران که به واردات کالا‌های غیر اساسی اختصاص دارد در سال۱۴۰۲ برابر ۲.۴ درصد بود؛ درحالی‌که رقم ضریب تغییرات برای سال ۱۴۰۱ برابر ۱۰.۵ درصد بود و متوسط نرخ مزبور از ابتدای سال۱۴۰۲ تا انتهای آن حول رقم ۳۸۲ هزار ریال (۳۸ هزارتومان) قرار گرفته است. برآیند سیاست‌ها و اقدامات اتخاذشده توسط مجموعه اقتصادی دولت و بانک مرکزی در کنترل نرخ تورم نیز قابل مشاهده است؛ به‌طوری‌که بر اساس آمار مرکز آمار ایران، تورم نقطه به نقطه شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی از اردیبهشت سال گذشته روند نزولی خود را آغاز کرد.

کاهش تورم نقطه به نقطه

به گزارش بانک مرکزی، تورم نقطه به نقطه در ادامه روند سیاست تثبیت در فروردین‌ماه ۱۴۰۳ با ۲۴.۶ واحد درصد کاهش نسبت به ماه مشابه سال قبل، به ۳۰.۹درصد رسید. همچنین تورم نقطه به نقطه شاخص بهای تولیدکننده در فروردین‌ماه ۱۴۰۳ با ۱۶.۹ واحد درصد کاهش نسبت به فروردین۱۴۰۲ به ۲۳.۸درصد رسید. تورم دوازده‌ماهه شاخص بهای تولیدکننده نیز در ادامه روند کاهشی از سال گذشته، در فروردین۱۴۰۳ با ۶.۱ واحد درصد کاهش نسبت به فروردین ۱۴۰۲، به ۳۱.۲ درصد رسید.

چرا نرخ بهره لنگر انتظارات تورمی نیست؟

در این میان برخی از کارشناسان معتقداند که در اکثر کشور‌های جهان نرخ بهره به جای نرخ ارز به عنوان لنگر انتظارات تورمی در نظر گرفته می‌شود؛ با این حال در گزارش بانک مرکزی آمده است که در فضای سیاستگذاری پولی متعارف، تغییرات نرخ ارز به‌صورت درون‌زا و در قالب رژیم‌های ارزی انعطاف‌پذیر شکل گرفته و نرخ بهره سیاستی نیز به‌عنوان لنگر انتظارات تورمی بر نرخ ارز اثرگذار است. با توجه به مجموع شرایط اقتصادی کشور، ابزار نرخ بهره از کارآیی مناسبی در شکل‌دهی به انتظارات تورمی برخوردار نیست و بر این اساس بانک مرکزی برای شکل‌دهی به انتظارات تورمی، کنترل رشد نقدینگی را مورد توجه قرار داده است.
در بخش پایانی این گزارش آمده، در رابطه با پیشنهاد کاربرد ابزار معاملات فردایی برای مدیریت بازار ارز لازم به اشاره است استفاده از ابزار‌های مشتقه مستلزم تدارک مقدمات آن نظیر ایجاد بازار نقدی قوام‌یافته، مدیریت انتظارات و برقراری ثبات و آرامش در بازار رسمی است و بدون تحقق آنها، کارآیی ابزار‌های مشتقه ارزی به عنوان مکانیزمی برای کاهش ریسک نرخ ارز با چالش مواجه خواهد شد.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۲۸ دی ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ پوستر پرسپولیس برای دیدار با سپاهان

عکس/ پوستر AFC برای مسابقه سوپرجام بین پرسپولیس و سپاهان

عکس/ پرسپولیس چند بار قهرمان سوپرجام شد؟

عکس/ نورا هاشمی با لباس محلی در قشم

عکس/ ترکیب پرسپولیس مقابل سپاهان

عکس/ کاریکاتور کریم باقری در دستان بانوی هوادار پرسپولیس

عکس/ شبنم قلی خانی و مستانه مهاجر در دبی

عکس/ حضور خبرنگاران در محل دیدار پزشکیان و پوتین

اینفوگرافی/ تفاوت شکست خوردن با بازنده بودن

تصویری از ایلان ماسک و جف بزوس ۲۰ سال پیش

عکس/ نماز خواندن هیات همراه پزشکیان در کاخ کرملین

تورم دلاری به بازار دستگاه‌های فلزیاب رسید/ افزایش ۱۰۰ درصدی جویندگان گنج در ۷ سال گذشته

عکس‌های تولد ۲۴ سالگی باران خانم سریال گردن‌زنی

استوری معنادار معاون سابق پرسپولیس علیه درویش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

سوابق و ماجرای ترور سابق قاضی علی رازینی

آشنایی با سوابق و بیوگرافی قاضی محمد مقیسه

حضور فعال بیمه ما در نمایشگاه پتروکم

فیلم/ پریناز ایزدیار هم کمدین شد

دلایل افزایش ۷۶ درصدی سود عملیاتی تکیمیا

بانک دی، پیشتاز در وصول مطالبات

گزارش بورس امروز شنبه ۲۹ دی ۱۴۰۳

انتشار اوراق گواهی سپرده خاص بانک رفاه کارگران ادامه دارد

معرفی خودرو مرسدس بنز S کلاس با موتور V ۱۲ + عکس

با همت و تلاش، کارنامه درخشانی را در ویترین نگاه مردم بگذاریم

آتش‌سوزی مهیب در یکی از بیمارستان‌های مشهد

فیلم/ اولین تصاویر از محل ترور دو قاضی در تهران

آینه صنعت پتروشیمی در ایران پتروکم/ شریعتمداری صدای صاحبان صنایع را شنید

تأکید محمد کبیری بر میزبانی شایسته از گردشگران نوروزی کیش

عکس/ حرم حضرت معصومه (س) در دوران قاجار ۱۲۹ سال پیش

حضور بیمه البرز در نمایشگاه تخصصی صنایع دریایی و دریانوردی ایران

فیلم/ برف شمال تهران را سفیدپوش کرد

عکس/ مکان حمله تروریستی به ۲ قاضی دیوان عالی

برگزاری دومین نشست تخصصی کنفرانس بین المللی فناوری با مشارکت بیمه البرز

واکاوی ابعاد ممنوع‌التصویری رییس دولت اصلاحات با اظهارات تازه حسن روحانی؛ چه کسی سیدمحمد خاتمی را ممنوع‌التصویر کرد؟

ورود اتباع ایرانی و مسافران اسرائیلی به سوریه ممنوع شد

بیانیه قوه قضائیه درباره ترور دو قاضی دیوان عالی

فیلم/ ماجرای ترور قاضی رازینی ۲۶ سال پیش

فیلم/ جشن تولد غم‌انگیز ماه‌چهره خلیلی با حضور پسرش

عکس/ واکنش حسام الدین آشنا به ترور سه قاضی در تهران

عکس/ نقش برجسته غزال در کاخ داریوش شوش بازماند از ۳۰۰۰ سال پیش

عکس/ ژست بامزه رُز و جک در پشت صحنه تایتانیک ۲۸ سال پیش

عکس/ قاب خانوادگی منوچهر وثوق در کنار پدرش ۷۶ سال پیش

هدیه ۵۰ میلیارد تومانی شیخ اماراتی به سردار آزمون+ عکس

قیمت جدید دام زنده ۲۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ + جدول

جزییات تیراندازی و شهادت دو قاضی مقابل کاخ دادگستری

حال و هوای تشییع نمادین پیکر حضرت زینب (س)

بازیکن آرژانتینی در آستانه جدایی از استقلال

عکس/ قاب جذاب آناهیتا درگاهی و رویا جاویدنیا در ۳۷ و ۵۹ سالگی

عکس/ حمله مسلحانه به ۳ قاضی در دیوان عالی کل کشور

عکسی پرحاشیه و دیدنی از ملاقات پزشکیان و رئیس جمهور ترکمنستان

تیر اندازی مقابل کاخ دادگستری در میدان ارک

حمله تند کیهان به خودکشی ابراهیم نبوی

عکس/ تولد عجیب ابرا سریال یاغی در ۲۴ سالگی

عکسی پرحاشیه و با جزییات از ۵۵ سال پیش تهران

شکست سنگین پروژه درویش در پرسپولیس

افزایش قیمت مسکن در مکران نتیجه شایعه انتقال پایتخت

عکس/ جشن عروسی شاهرخان خان ۳۴ سال پیش

عکس/ کولاک سردار آزمون و مهدی قایدی در لیگ امارات

اختصاص ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو به واردات خودرو

مسکن ملی با قیمت هر متر ۵۰ میلیون تومان

قیمت‌های نجومی و عجیب خانه‌های کم‌متراژ در تهران

پرسپولیس فرمول قهرمانی لیگ را می‌داند

فیلم/ استقبال لبنانی‌ها از امانوئل ماکرون با شیرینی فرانسوی

عکس/ یک استقلالی در تیم جدید فرهاد مجیدی