تاریخ انتشار: ۱۲:۰۱ - ۲۲ خرداد ۱۴۰۳

بهترین شاخص برای اندازه‌گیری امنیت غذایی چیست؟

با وجود شاخص‌های امنیت غذایی متعدد برای استفاده در تحقیقات، برای اندازه‌گیری، تجزیه‌وتحلیل و نظارت بر امنیت غذایی، هیچ توافقی در مورد «بهترین» شاخص امنیت غذایی در میان دانشمندان یا متخصصان وجود ندارد.

امنیت غذایی

اقتصاد۲۴-بر اساس مقاله نوشته‌شده توسط یوانیس مانیکاس، بشیر علی و بالان ساندارکانی، تأمین غذای کافی، مقرون به صرفه، مغذی و ایمن برای جمعیت رو به رشد جهانی همچنان برای جامعه بشری چالش است. این وظیفه زمانی دشوارتر می‌شود که از دولت‌ها انتظار می‌رود بدون ایجاد تغییرات آب‌وهوایی، تخریب منابع آب و زمین و فرسایش تنوع زیستی، امنیت غذایی را تأمین کنند. تا زمانی که خودکفایی غذایی و رفاه شهروندان به امنیت غذایی پایدار بستگی داشته باشد، امنیت غذایی یک اولویت جهانی باقی خواهد ماند.

تعریف امنیت غذایی

طبق تعریف اجلاس جهانی غذا در سال ۱۹۹۶، «امنیت غذایی زمانی حاصل می‌شود که همه مردم در همه زمان‌ها به غذای کافی، ایمن و مغذی دسترسی فیزیکی و اقتصادی داشته باشند تا نیاز‌ها و ترجیحات غذایی خود را برای یک زندگی فعال و سالم برآورده کنند.»

این تعریف از سوی سازمان خواربار و کشاورزی، چهار بعد امنیت غذایی را پایه‌ریزی کرده است؛ فراهم و موجود بودن، دسترسی افراد، بهره‌برداری و ثبات. در همین راستا، هر نوع تحلیل، برنامه و پایش امنیت غذایی با توجه به اهداف از پیش تعریف شده، نیاز به سنجش امنیت غذایی معتبر و قابل اعتماد دارد. با این حال، اندازه‌گیری چنین مفهوم غیرقابل مشاهده‌ای به‌عنوان یک ساختار نهفته، به دلیل ماهیت پیچیده و در حال تکامل آن، چالش‌برانگیز باقی مانده است؛ این مفهوم دارای ابعاد و مؤلفه‌های بسیاری است و مستمری از موقعیت‌ها را در برمی‌گیرد و کاربرد معیار‌های دوگانه را بی‌اعتبار می‌کند.

اندازه‌گیری امنیت غذایی

اندازه‌گیری امنیت غذایی دو مسئله اساسی و در عین حال متمایز ایجاد می‌کند؛ تعیین اینکه چه چیزی و چگونه اندازه‌گیری می‌شود. سؤال «چه چیزی» به دنبال استفاده از شاخص‌های مناسب برای ابعاد مختلف (در دسترس بودن، دسترسی، استفاده و پایداری) و مؤلفه‌ها (کمیت، کیفیت، ایمنی و مقبولیت/ترجیح فرهنگی) است در حالی که سؤال «چگونه» به روش مورد استفاده برای محاسبه شاخص‌ها (داده‌ها، روش‌ها و مدل‌ها) اشاره دارد.

محققان شاخص‌های مختلفی را برای اندازه‌گیری امنیت غذایی پیشنهاد کرده‌اند. در طول این مدت، تعریف و مفهوم عملیاتی امنیت غذایی نیز تغییر کرده است و به همراه آن، نوع شاخص‌ها و روش‌های مورد استفاده برای سنجش آن تغییر کرده است. یکی از این تغییرات مهم، تغییر پارادایم «از جهانی و ملی به خانواده و فردی، از دیدگاه اول غذا به دیدگاه معیشتی و از شاخص‌های عینی به ادراک ذهنی» است.

به‌رغم درخواست برای یکپارچه کردن اندازه‌گیری‌ها برای هماهنگی و مشارکت بهتر تا به امروز بین دولت‌ها، سازمان‌های شبه حقوقی یا پژوهشگران، درباره شاخص‌ها و روش‌هایی که باید برای اندازه‌گیری و نظارت بر امنیت غذایی در سطح جهانی، ملی، خانگی و فردی استفاده شود، اتفاق نظر ندارند. در عوض، فراوانی بیش از حد شاخص‌ها، تعیین این که کدام شاخص‌ها چه ابعاد (در دسترس بودن، دسترسی، استفاده، یا ثبات)، مؤلفه‌ها (کمیت، کیفیت، ایمنی، پذیرش فرهنگی/ترجیحات) و سطوح (جهانی، ملی، منطقه‌ای، خانوار یا فردی) امنیت غذایی را منعکس می‌کنند، دشوار می‌سازد.

ابعاد شاخص امنیت غذایی

ابعاد یا مؤلفه‌های امنیت غذایی ارزیابی‌شده در گذر زمان بسیار متفاوت است. برای مثال، شاخص‌هایی که فقط یک بعد یا جزء خاص را مورد ارزیابی قرار می‌دهند، نتایج را بیش از حد ساده می‌کنند و به عنوان مثال، میزان کامل ناامنی غذایی را آشکار نمی‌کنند. اگرچه این شاخص‌های بسیار خاص به مفهوم‌سازی و آشکارسازی ناامنی غذایی کمک می‌کنند، اما هنوز نمی‌توانند به طور دقیق مبادلات بین ابعاد، اجزا و استراتژی‌های مختلف را نشان دهند و در نهایت امکان انتقال مشکل ناامنی غذایی از یک بُعد به بُعد دیگر وجود دارد.


بیشتر بخوانید:دلایل افزایش جهانی قیمت غذا چه بود؟


همزمان با همه‌گیری ویروس کرونا در سال ۲۰۱۹ بار دیگر محدودیت‌های عملی اندازه‌گیری امنیت غذایی در اجلاس سیستم‌های غذایی سازمان ملل متحد آشکار شد. «جهان منبع اطلاعاتی منحصربه‌فردی برای ارزیابی فوری امنیت غذایی افراد ندارد که محدوده جغرافیایی تمام کشور‌های نگران‌کننده را شامل شود و قابلیت به‌روزرسانی مستمر و مداوم پیش‌بینی‌ها را هر زمان داشته باشد.»

سامانه‌های هشدار امنیت غذایی فعلی، فاقد شاخص‌های مناسبی برای ارزیابی و هشدار فوری در مورد تخریب سیستم‌های مواد غذایی در مراحل اولیه هستند. استاندارد نبودن شاخص‌های اندازه‌گیری نیز دشواری مقایسه شاخص‌ها از نظر مکان و زمان را تشدید می‌کند. برای نمونه، برخی از شاخص‌ها ترکیبی از چند بعد امنیت غذایی را اندازه‌گیری می‌کنند در حالی که برخی دیگر تنها یک بعد امنیت غذایی را اندازه‌گیری می‌کنند، یا برخی از شاخص‌ها بر عوامل مؤثر در امنیت غذایی تمرکز دارند تا بر نتایج امنیت غذایی. برخی از شاخص‌ها کمی هستند، در حالی که برخی دیگر معیار‌های کیفی و مبتنی بر ادراک فرد ارزیاب هستند. سطوح تجزیه‌وتحلیل نیز بسیار متفاوت است، برخی شاخص‌ها معیار‌هایی جهانی و ملی دارند در حالی که برخی دیگر از شاخص‌ها معیار‌های خانگی و فردی دارند؛ و در نهایت، شاخص‌های امنیت غذایی اهداف متفاوتی را شامل می‌شوند، از «استفاده از ابزار‌های حمایتی» گرفته تا «نظارت و ارزیابی پیشرفت سیاست‌های هدف».

بهترین شاخص برای اندازه‌گیری امنیت غذایی کدام است؟

با وجود شاخص‌های امنیت غذایی متعدد برای استفاده در تحقیقات، برای اندازه‌گیری، تجزیه‌وتحلیل و نظارت بر امنیت غذایی، هیچ توافقی در مورد «بهترین» شاخص امنیت غذایی در میان دانشمندان یا متخصصان وجود ندارد. آژانس‌های بین‌المللی مختلف نیز از شاخص‌های امنیت غذایی متفاوتی استفاده می‌کنند؛ برای مثال برنامه جهانی غذا از امتیاز مصرف غذا (FCS)، آژانس توسعه بین‌المللی ایالات‌متحده (USAID) از مقیاس دسترسی به ناامنی غذایی خانوار (HFIAS)، فائو (FAO) از شیوع سوءتغذیه (POU) و مقیاس تجربه ناامنی غذایی (FIES) و واحد اطلاعات اقتصادی (EIU) از شاخص جهانی امنیت غذایی (GFSI) استفاده می‌کند.

مطابق تعریف امنیت غذایی در اجلاس جهانی غذا در سال ۱۹۹۶، یک شاخص امنیت غذایی ایده‌آل باید تمام چهار بعد امنیت غذایی را در برگیرد و آن‌ها را در سطح فردی (به جای سطوح ملی، منطقه‌ای یا خانگی) ارزیابی کند. با این حال، بیشتر شاخص‌های موجود، مبتنی بر معیار‌های دسترسی به غذا و در سطح خانوار است.

در مقیاس عملیاتی، تنها چند شاخص وجود دارد که به طور رضایت‌بخشی «هر بعد ضروری امنیت غذایی را نشان می‌دهند، جمع‌آوری آن‌ها نسبتاً آسان است و می‌توانند شناسایی و با کمی خدشه به دستور کار گسترده‌تر، اتخاذ شوند».

منبع: تجارت نیوز
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

خرید پاستیل فله ای، حرام اعلام شد

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

جشن تولد ۵۵ سالگی جنیفر لوپز + عکس

قیمت انواع لپ تاپ مایکروسافت امروز + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۵ مرداد ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۵ مرداد ۱۴۰۳ + جدول

عکس/هریس فاصله با ترامپ را کم کرد

عکس/رونمایی از لباس تیم ترکیه در المپیک پاریس

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۵ مرداد ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ پشت پرده افزایش حفاظت از عباس عراقچی چیست؟

فیلم/ حمایت و تشویق مردم از محمد جواد ظریف

اینفوگرافی/مصرف برق ایران در مقایسه با سایر کشور‌ها چقدر است؟

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۵ مرداد ۱۴۰۳ + جدول

اینفوگرافی/ چرا صنعت برق در ایران دچار بحران شده است؟

عکس/ استفاده تبلیغاتی یک فروشگاه از پزشکیان در تبریز

نخستین تصاویر از آتش‌سوزی در اطراف میدان آزادی تهران

وضعیت تعطیلی شنبه ۶ مرداد / ساعت کاری این ادارات تغییر کرد

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

۵ ترفند جالب برای خنک نگه داشتن مواد غذایی در سفر

آزادسازی واردات خودرو یا خاطره سازی دولت در دقیقه نود؟/ پیش بینی قیمت خودرو‌های داخلی زیر یک میلیارد تومان تا پایان تابستان

فیلم/ کلیپ جالب حمل مشعل المپیک به دست زین‌الدین زیدان

فیلم/ دست دادن مهران مدیری و مریم امیرجلالی در جریان اکران خصوصی ۶ صبح

عکس/ نخستین تصویر از کاروان ایران در مراسم افتتاحیه المپیک ۲۰۲۴ پاریس

بورس فردا تعطیل نیست

آغاز افتتاحیه المپیک ۲۰۲۴ پاریس

فیلم/ حمل مشعل المپیک از بالای ساختمان‌های پاریس

عکس/ الناز شاکردوست و سحر دولتشاهی در پشت صحنه فیلم یادگار جنوب

فیلم/ حضور بیش از حد اتباع افغان در شهر ری تهران

فیلم/ شوخی یوزپلنگ ایرانی با باران بد موقع پاریس پیش از افتتاحیه المپیک ۲۰۲۴

اتحاد اپل و سامسونگ برای ساخت یک موبایل

فیلم/ تدابیر شدید امنیتی در محل برگزاری افتتاحیه المپیک

فیلم/ استقبال گرم ترامپ از نتانیاهو در عمارت مارالاگو

عکس/ وضعیت عجیب امیر قطر و درگیری او با کاور بارش باران

واکنش کنعانی به اتهامات وزیر صهیونیست علیه ایران در مورد المپیک

فیلم/ مشکل بزرگ قوی‌ترین مرد جهان برای خوابیدن در المپیک

فیلم/ ظریف باز هم کت خودش را درآورد

فیلم/ واکنش جالب پسر علیرضا قربانی روی فرش قرمز

پرونده زمین‌خواری در ازگل به کجا رسید؟

تصمیم دولت درباره ساعت کار ادارات در روز شنبه

هیولای آمریکایی تیتر یک اخبار

موافقت ۴۸ ایالت امریکا با نامزدی هریس در انتخابات

فیلم/ نیایش هندی‌ها برای کامالا هریس برای پیروزی در انتخابات امریکا

اختلال در مترو به دلیل قطع برق

نخستین تصاویر از آتش‌سوزی در اطراف میدان آزادی تهران

پرسپولیس به جای هلند در ترکیه اردو می‌زند

آخرین وضعیت جاده‌های کشور

حمله توهین‌آمیز یک امام جمعه به ظریف

تکلیف تعطیلی فردا در تهران مشخص شد

عکس جالب ایسنا از سعید جلیلی

عکس/ پوشش اندیشه فولادوند در اکران یک فیلم

درخواست علی نصیریان از پزشکیان

زیدان در افتتاحیه المپیک

حواشی افتتاحیه المپیک ۲۰۲۴ پاریس ساعاتی مانده به شروع مراسم رسمی

ریزش کوه در جاده امامزاده داوود + عکس

علت فرونشست زمین در میدان ونک

فیلم/ ماجرای بی‌اعتنایی ترامپ به نتانیاهو چه بود؟

تاکنون چند نفر برای سفر اربعین ثبت نام کرده‌اند؟

فیلم/استایل جدید و شیک تازه عروس و داماد سینمای ایران

عکس/ استفاده تبلیغاتی یک فروشگاه از پزشکیان در تبریز

عکس/ رضا عطاران را بدون ریش و سبیل تابحال دیده بودید؟

جشن تولد ۵۵ سالگی جنیفر لوپز + عکس

مرد دیوانه زنش را کشت و با سنگ تکه تکه کرد!

فیلم/ وضعیت بحرانی در اثر تاریخی نقش رستم

زندگی کامالا هریس، نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا

خرید پاستیل فله ای، حرام اعلام شد

ال ۹۰ با چهره‌ای جدید به بازار می آید + عکس

درختان سوخته و تشنۀ چیتگر؛ حقابۀ بوستان چیتگر به یک‌پنجم کاهش پیدا کرده است

پیش بینی قیمت خودرو در هفته آینده/ کاهش قیمت‌ها ادامه دارد؟