اقتصاد۲۴-جواد اوجی، وزیر نفت، در نشست خبری مشترک با علی بهادریجهرمی، سخنگوی دولت، و علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، ادعا کرد که کیفیسازی فرآوردههای نفتی در ۹ پالایشگاه انجام شده و تولید بنزین از ۹۶ میلیون به ۱۱۴ میلیون لیتر در روز و گازوئیل نیز از ۱۰۵ میلیون تا ۱۱۴ میلیون لیتر در روز در دولت سیزدهم افزایش پیدا کرد که تا یکی دو سال آینده تمامی پالایشگاهها کیفیسازی خواهند شد. همچنین طبق صحبتهای او، ۷۵ درصد بنزین کشور و ۶۰ درصد گازوئیل یورو ۴ و ۵ است.
از سوی دیگر، آنطور که تسنیم گزارش داده، غلامرضا دهقانناصرآبادی، نماینده مجلس، اظهار داشت که با توجه به روند مصرف بنزین در کشور، پیشبینی میشود امسال کشور نیاز به واردات بیش از دو میلیارد دلار بنزین داشته باشد که این هزینه به صورت تقریبی معادل احداث یک پالایشگاه با ظرفیت ۱۰۰ هزار بشکه در روز است.
مشخص نیست که اگر در دولت سیزدهم، کیفیسازی فرآوردههای نفتی انجام شده و تولید بنزین به میزان ۱۸ میلیون لیتر در روز افزایش پیدا کرده، چطور پیشبینی واردات دو میلیارد دلاری بنزین توسط نماینده مجلس مطرح میشود؟
آنطور که اوجی ادعا کرده، تولید بنزین در دولت سیزدهم روزانه ۱۸ میلیون لیتر افزایش یافته است. این در حالی است که طبق ادعای خودروسازان از سال ۱۴۰۰ تا کنون، بیش از ۳.۵ میلیون خودرو تولید شده است.
آماری دیگر، نشان میدهد که سرانه مصرف هر خودرو در روز ۵.۳۶ لیتر است. این بدان معناست که برای این حجم از خودرو تولیدشده در دولت سیزدهم، روزانه ۱۸.۷۶ میلیون لیتر باید به ظرفیت تولید بنزین اضافه میشد. طبق ادعای اوجی، ۱۸ میلیون لیتر اضافهشده به ظرفیت تولید کشور منطقی به نظر میرسد.
از سوی دیگر نکته مورد توجه آن است که مقدار خودروهای وارداتی، نیز در این محاسبات در نظر گرفته نشده است. حال سوال اساسی این است که اگر به میزان تولید خودرو در این سالها، افزایش تولید بنزین نیز صورت گرفته، چرا مسئولان به واردات بنزین روی آوردهاند؟
بحران بنزین در کشور عمدتا توجه مسئولان را به سمت راهکارهای طرف تقاضا سوق داده است. مسئولان و کارشناسان مختلفی، عمدتا از انواع راهکارهای قیمتی و غیرقیمتی در این زمینه صحبت میکنند. نکته مورد توجه آنجاست که یکی از بزرگترین مشکلاتی که بنزین تولیدی در کشور با آن روبهروست، مشکل کیفیت پایین بنزین تولیدی است.
بیشتر بخوانید:بنزین متانول چیست و چه فرقی با بنزین احمدینژادی دارد؟
کیفیت پایین بنزین تولیدی، موضوعی نیست که صرفا بر آلودگی هوا و سلامت شهروندان تاثیرگذار باشد. کیفیت پایین بنزین مستقیما میتواند مصرف بنزین را افزایش دهد. مسئولان در حالی به دنبال راهکارهای کاهش مصرف بنزین از طریق راهکارهایی مانند افزایش قیمت هستند که بخش عمده افزایش مصرف بنزین به دلیل کیفیت پایین آن است.
کیفیت پایین بنزین تولیدی، باعث میشود که خودروها سوخت بیشتری احتیاج داشته باشند. شهروندان چندین سال است که نسبت به مصرف سوخت خود اعتراض کرده و بیان میکنند که روند استهلاک موتور نیز سریعتر شده است. وزیر نفت در حالی ادعای تولید بنزین یورو ۵ در ایران را دارد که روایات شهروندان از کیفیت بنزین مصرفی، خلاف این ادعا را ثابت میکند. از سوی دیگر وجود خودروهای اسقاطی نیز در افزایش مصرف بنزین تاثیرگذار است.
آنطور که ایلنا گزارش داده، عرفان افاضلی، دبیر کل فدراسیون صنعت نفت، توضیح داد که لزوم توجه به تعویض خودروهای فرسوده و واردات خودرو با استاندارد روز و مصرف از آن جهت است که اگر خودروها بروز شوند و مصرف را با افزایش راندمان کنترل کنند، به جای ۱۱۸ میلیون لیتر مصرف روزانه بنزین، حداکثر ۶۰ میلیون لیتر مصرف روزانه این خودروها در کشور خواهد بود و بخش عمده بنزین تولیدی در پالایشگاههای کشور قابلیت صرفهجویی و صادرات خواهد داشت.
افاضلی ضمن تایید واردات سوخت به کشور تشریح کرد که در حال حاضر ظرفیت روزانه تولید بنزین در کشور توسط پالایشگاهها و ظرفیتی که در کشور برای تولید در پتروشیمی و پتروپالایشگاهها وجود دارد، حداکثر ۱۱۶ میلیون لیتر است و با توجه به میزان مصرف، کشور به صورت روزانه با ناترازی تولید بنزین و مصرف مواجه است؛ بنابراین توجه ویژه به تعویض خودروهای فرسوده در ناوگان حمل و نقل عمومی و باری بسیار حائز اهمیت است چرا که بخش عمدهای از سوخت مصرفی به دلیل فرسودگی از دست میرود و بخش عمدهای از سوخت خودروهای فرسوده هدر میرود.