اقتصاد ۲۴- در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ و در اوج بازدهی بورس بسیاری از مردم فکر میکردند که بازار سرمایه ایران به یک بازار پربازده و خوبی برای سرمایه گذاری تبدیل شده است و، چون دولت مردم را به صورت مستقیم به بورس دعوت کرده در آینده نیز از آن حمایت خواهد کرد.
اما در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ و با ریزش تاریخی بورس مردم غافلگیر شده و بسیاری از بازدهیها از بین رفته و سودها به ضرر تبدیل شد، اما مدام با پالسهای مثبت دولت و رئیس وقت سازمان بورس و کارشناسان و فعالان بازار سرمایه مردم باز هم در بورس ماندند در انتهای سال ۱۴۰۱ و با تدبیر وزیر اقتصاد دولت سیزدهم بستهای برای رشد بورس نگاشته شد و تأثیر مثبتی نیز بر بورس گذاشت و شاخص کل سقف تاریخی سال ۱۳۹۹ را پشت سر گذاشت، اما به یک باره در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ بورس ریزشی شد و بعدها مشخص شد دلیل ریزش سیاست دستوری نرخ خوراک پتروشیمیها بوده است.
از تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ تا به امروز، بورس ایران بدترین روزهای خود را سپری کرده است، از جنگ غزه گرفته تا افزایش شدید نرخ بهره، باعث شده بورس ریزش داشته باشد، یکی از موضوعات مهم کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری موضوع بورس بوده که در زیر نظرات کاندیداها آمده است»
محمد باقر قالیباف نامزد انتخابات ریاست جمهوری معتقد است: «امروز برای چندمین بار در جلسه حضوری، دغدغههای فعالان ارشد بازار سرمایه را شنیدم. توجه به بازار اولیه در بورس و تأمین مالی نباید موجب غفلت از اهمیت بازار ثانویه شود. این بازار متأثر از بازارهای پولی، مالی، واردات و صادرات و امثال آنها است و تا سیاستهای دولت در حوزه اقتصاد روشن نشود، وضعیت بورس نیز مشخص نمیشود.»
به گفته او، بازار سرمایه در ۳ روز درست نمیشود و نیاز به فعالیت مستمر یک ساله برای شکوفایی و رشد است. مهمترین نکته این است که قبل از هر چیز باید تلاش کرد که اقتصاد پیش بینی پذیر کنیم، در سال ۱۳۹۹ دولت مردم را به بورس دعوت کرد و در طی مدت کوتاهی شاخص کل چند برابر شد، بورس بهترین مکان برای تأمین مالی است.
قالیباف معتقد است: بورس ایران باید سرمایههای مردم را خدمت تولید بیاورد، دولت باید مداخله در بورس انجام ندهد، انجام سیاست گذاری دستوری برای بورس باعث ضربه به بورس شده و باعث ریزش بورس در سال ۱۴۰۲ شد، در بورس دو بازار وجود دارد بازار اولیه و بازار ثانویه. حتماً بدون بازار ثانویه بازار اولیه را نمیتوان رونق داد. وقتی دولت و بانک مرکزی در بازار سرمایه اوراق با نرخ ۳۰ درصد منتشر میکنند هزینه تمام شده به ۳۶ درصد تا ۴۰ درصد رسیده است و بیشترین ضربه به بورس زده میشود، نرخ بهره بیشترین ضربه به بازار سرمایه را میزند.
به گفته محمدباقر قالیباف، نکته آخر برای بورس این است که باید اصلاحات ساختاری در سازمان بورس و نهادهای مالی انجام شود تا نحوه بازارگردانی و سیستم معاملات نیز به حداکثر بازدهی برسد.
امیرحسین قاضی زاده هاشمی
اما قاضی زاده هاشمی را همه با اظهارات ۳ سال پیش و این که بورس را در ۳ روز درست میکنم، میشناسند، در انتخابات دوره چهاردهم بیشتر کاندیداها به اظهار نظر وی درباره اصلاح ۳ روز بورس خرده گرفتند، اما وی معتقد است اصلاً بورس در شرایط فعلی سختتر شده و نمیتوان با ۳ روز آن را اصلاح کرد، اما میتوان در مدت زمان کوتاهی بورس را اصلاح کرد، به گفته قاضی زاده هاشمی، «کسی که با بورس آشنا باشد میداند که مردم در بورس آینده را میخرند، چه کسانی در دولت قبل مردم را به خاک سیاه نشاندند، اگر کار دست ما باشد سریع میتوانیم بورس را به آسایش برسانیم، زیرا با چند تصمیم درست بورس وضعیت خوبی را تجربه کرده و با چند تصمیم غلط بورس به شدت هیجانی شده و ریزش میکند، نباید اعتماد عمومی مردم به بورس از بین برود.
بیشتر بخوانید: مردم روی شعارهای بورسی نامزدها حساب باز نکنند/ واکنش بورس به نتیجه انتخابات قویتر از دورههای قبلی خواهد بود
مسعود پزشکیان
مسعود پزشکیان نیز معتقد است: «بورس اوراق بهادار بدترین دوران خود را در چهار سال گذشته سپری کرده است. مشکل بورس همان مشکل اقتصادی کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریمهای بینالمللی. قرار بود مشکل بورس سه روزه حل شود، اما بحران سه سال کامل ادامه یافت. برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چند برابر کردند و مصوبه را دو ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمیها فرصت کافی برای خالی کردن پرتفویشان داشته باشند. اینطور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت.»
علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی دیگر نامزد انتخابات معتقد است: «دخالتهای دولت پدر بورس را درآورده است و بورس باید مسیر خودش را بدون دخالت دولت برود، سال ۹۹ دو هزار همت ارزش بورس بود که ۱۰۰ همت با ناشیانه گری وارد شد، دولت وقت با دقت حضور در بورس را تبلیغ کرد و حباب ۶۰ برابری ایجاد شد و بعد مردم بدبخت شدند.»
مصطفی پورمحمدی
مصطفی پور محمدی معتقد است: «باید بورس کالا و بورسهای دیگر و کلاً شفافیت نظام کسب و کار و عرضه و تقاضا را به نهایت برسانیم، زیرا با هر قدمی که در این بازار به جلو حرکت کنیم به سلامت بازار، مبارزه با فساد و شفافیت اقتصاد کمک کردهایم، البته تا رسیدن به جایگاه اصلی فاصله زیادی داریم.»
سعید جلیلی
سعید جلیلی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری معتقد است: وقتی در سال ۱۳۹۹ در بورس ریزش اتفاق افتاد به رئیس جمهور وقت (آقای روحانی) نامه نوشتم و ۲۲ موضوع را برای ساماندهی به بورس مطرح کردم، بازار سرمایه باید نمادی از اقتصاد واقعی کشور باشد، بازار اولیه باید در اولویت باشد و نباید بازار ثانویه به بازار سوداگری تبدیل شود.
به گفته جلیلی، باید دولت از سهامداران خرد حمایت کند و این برای دولت یک فرصت است که مردم به بورس بیایند، باید تصمیمات خرق الساعه از بین برود و با بیمه کردن سهام، مردم با خیال راحت در بورس سرمایه گذاری کنند، بیمه سهام نیاز به هماهنگی سه دستگاه پولی، مالی و بیمهای کشور به نام؛ سازمان بورس، بانک مرکزی و بیمه مرکزی است و با هماهنگی این ۳ دستگاه میتوان به سهامداران برای سهامداری در بورس اطمینان داد.