نقض آشکار قانون توسط عاملین اصلی فیلترینگ

اقتصاد۲۴- مسعود پزشکیان: «تمامیت خواهی آنان را تمام خواهیم کرد، بساط فیلترینگ برچیده خواهد شد.» مصطفی پورمحمدی: «ما می خواهیم به بازی موش و گربه فیلتر و فیلترینگ پایان دهیم» محمدباقر قالیباف: «روشن می‌گویم که با موضوع فیلترینگ مخالفم.» در این میان سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی بهترین مشاغل برای زنان را کارهای اینترنتی دانست تا بتوانند به کار خانه برسند او طرحی برای فیلترینگ براساس منابع فرهنگی پیشنهاد داد اما برای پایان دادن به آن برنامه‌ای نداشت. سعید جلیلی هم از پیام‌رسان‌های داخلی مثل ایتا، سروش، بله و روبیکا تقدیر کرد و برنامه‌ای برای پایان به فیلترینگ نداشت. علیرضا زاکانی هم برنامه‌ خاصی ارائه نداد از صحبت‌هایش این‌طور برداشت می‌شد که چندان با این امر مخالف نیست.

اما بحث اصلی بر سر این ماجرا است که چرا درست در زمانی که این افراد مخالف سر سخت استفاده از فضای مجازی هستند، همه‌شان در شبکه ایکس تیک آبی دارند، ادعاهای یکدیگر را نقض می‌کنند، به یکدیگر گوشه می‌زنند و در نهایت پیام‌های طرفدارانشان را باز نشر می‌کنند. البته که این تناقض در موارد دیگری هم به چشم می‌آید و همان افرادی که عامل اصلی فیلترینگ بودند، آن‌چه را که برای خود می‌پسندند برای دیگران نمی‌پسندند.

از منظر غلامرضا نوری‌قزلجه، نماینده مجلس شورای اسلامی این موضوع اصل نفاق است. او درباره این تعارض می‌گوید: این تناقض و نفاق است. وقتی می‌گوییم نفاق یعنی آدم چیزی را برای دیگران نخواهد و برای خودش بخواهد، در این رفتار هم دو رویی وجود دارد و کسانی که در این مسیر هستند هیچ‌گاه خیرش را نمی‌برند. در دنیای امروز صحبت از فیلترینگ و این موضوعات اگر امروز هم خنده‌دار نباشد که هست، در آینده قطع به یقین خنده‌دار است. مردم باید این دسته از افراد را بشناسند یک دسته از پیام‌ها به صورت مستقیم بیان می‌شود و یک دسته دیگر به صورت غیر مستقیم بیان می‌شود، این رفتار و ماجرا هم به صورت غیر مستقیم پیام‌های بسیاری را در بر دارد که مردم باید نسبت به آن آگاه باشند.»

کامبیز نوروزی، حقوقدان نیز این ماجرا را یک تناقض آشکار و رایج میان تمام مقامات می‌داند و در این‌باره می‌گوید: «این یک تناقض آشکار و پایان‌ناپذیر در نظام رسانه‌ای ایران است. مهم‌ترین رسانه‌ها متث واتساپ، ایکس، تلگرام و اینستاگرام در ایران فیلتر هستند. رسانه‌هایی که بسیار هم پرطرفدار هستند. مدیران این فضاها را فیلتر کرده‌ند اما در عین حال می‌بینیم که هم مردم عادی هم مقامات رسمی از این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند و مدام حوزه نفوذ این پلتفرم‌ها افزایش پیدا می‌کند. بسیاری از مقام‌های رسمی کشور، اعم از وزرا و نمایندگان کشور، بسیاری از حرف‌ها و پیام‌هایشان را از طریق همین پلتفرم‌ها مثل توییتر(ایکس فعلی) و اینستاگرام منتقل می‌کنند. این یک تناقض آشکار و لاینحل است و نظام رسانه‌ای رسمی کشور هم مایل نیست این رسانه‌ها را به رسمیت بشناسد، اما به جهات مختلف نمی‌تواند و گاهی هم نمی‌خواهد که این پلتفرم‌ها را نادیده بگیرد این تناقض وجود دارد و کلی که با مسئله اینترنت و شبکه‌های اجتماعی برخورد می‌شود این تناقض و مشکل حل نخواهد شد و این روند ادامه دارد.»

محمود صادقی، نماینده مجلس دهم نیز در پاسخ به این پرسش این یک تعارض نیست که همان افرادی که نقش جدی و تاثیرگذاری در فیلترینگ داشتند، حالا خودشان از این فضا برای ارائه برنامه‌ها و زدن حرف‌هایشان استفاده می‌کنند؟ می‌گوید: «تعارض که در همه رفتار این دوستان وجود دارد. آن کسانی که می‌گویند استفاده از فضای مجازی برای مردم حرام است برای خودشان حلال است و این ماجرا در همه موضوعات وجود دارد و نتیجه‌اش می‌شود اینکه کسانی که نقش جدی در فیلترینگ داشتند خودشان از فضای مجازی برای تبلیغات استفاده می‌کنند.»

فریدون صدیقی کارشناس و استاد ارتباطات نیز در پاسخ به این سوال توضیح می‌دهد: نکته اساسی ماجرا این‌جاست، بیشتر کسانی که هم‌اکنون به عنوان نماینده مجلس اتخاب شدند، نقش جدی، موثر و پیش‌برنده در فیلترینگ فضای مجازی داشتند اما خودشان از همان فضا استفاده می‌کنند و این ماجرا از نظر سویه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بسیار دردناک است چون این تناقض باعث از دست رفتن سرمایه‌های اجتماعی بالفعل و بالقوه می‌شود و ما نباید این سرمایه‌ها را نادیده بگیریم.»

کیوان کثیریان، کارشناس و منتقد سینما و تلویزیون هم نظر متفاوت‌تری نسبت به باقی اظهارنظرها ندارد، او هم مانند همه براین‌باور است که: «کسی که در ایکس و اینستاگرام تبلیغ می‌کند می‌داند که مردم از چه رسانه‌ای خوششان می‌آید و از چه رسانه‌ای خوششان نمی‌آید. آن‌ها می‌دانند که مردم از صداوسیما خوششان نمی‌آید و تبلیغ در صداوسیما برایشان تاثیر معکوس دارد و می‌دانند به همین خاطر هم کمتر روی آن متمرکز می‌شوند. البته کاندیداها از فضای رسمی تلویزیون استفاده می‌کنند اما مهم این است که تیزرهای تبلیغاتیشان در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود. چون آن کاندیدا و تیم رسانه‌ای او کاملا می‌دانند که ضریب نفوذ فضای مجازی زیاد است و اینکه آدم این موضوع را بداند و هیچ تلاشی برای آن نکند، از ریا و دورویی است.»