اقتصاد ۲۴- شمارش معکوس تا انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری آغاز شده است. غیراز بازار دلار و طلا که واکنش آن به دلیل سیاستهای بانک مرکزی در لفافه باقی مانده، بور س تهران، اما واکنش آزادانهتری دارد و پولهای آن هوشمندانهتر حرکت خواهد خواهد کرد. حالا مدتی است که فعالان این بازار یا در صفحات شخصی خود اقدام به نظرسنجی در مورد نتایج انتخابات میکنند یا به انتشار نظرسنجیهای رسمیتر چشم دوخته اند تا به این ترتیب در خصوص سرمایه خود تصمیمگیری کنند.
آخرین نظرسنجی مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد مسعود پزشکیان هم در میان رای دهندگان و هم در میان مرددین رتبه اول را در رقابت ریاست جمهوری به خود اختصاص داده است. بعد از آن قالیباف و جلیلی هستند که در میان دو جامعه آماری با اختلاف کمی از یکدیگر قرار داشتند. به هر صورت حالا تحلیلهای کارشناسی نیز بر همین آرا سوار است. «پیام الیاس کردی» تحلیلگر بازار سرمایه سه سناریو را در این خصوص مطرح میکند.
پیام الیاس کردی درباره پیش بینی شاخص کل بورس به اقتصاد ۲۴ میگوید: پیش بینی شاخص کل بورس در گرو پیشبینی انتخابات است. فکر میکنم سه تا از کاندیداها شانس بیشتری دارند؛ آقایان جلیلی، قالیباف و پزشکیان. از این سه تن، آقای جلیلی مواضعش واقعا ضد بورسی است و ابایی هم از گفتن این مواضع نداشته است. با توجه به مشاورینی که دارند و صحبتهایی که در رابطه با بازار ثانویه داشتند میتوان گفت بعضا حتی یک دشمنی هم با بازار سرمایه دارند.
او میافزاید: در صورت پیروزی مسعود پزشکیان که به نظر میرسد طرفدار اقتصاد و طرفدار مذاکره با غرب باشد بازار سرمایه واکنش اولیه بسیار مثبتی خواهد داشت. مطمئن هستم اگر ایشان روی کار بیاید فکر میکنم چند روزی را ما صف خرید داشته باشیم و شرایط خیلی خوب شود. اگرچه وقتی یک مدت که این فضای هیجانی بگذرد بازار متوجه میشود همین وعدههایی که آقای پزشکیان هم داده است به این راحتی اجرا نخواهد شد و واقعا باید یک فکر اساسی راجع به اقتصاد کرد.
بیشتر بخوانید: مردم روی شعارهای بورسی نامزدها حساب باز نکنند/ واکنش بورس به نتیجه انتخابات قویتر از دورههای قبلی خواهد بود
به گفته وی، اما آقای قالیباف که ظاهرا در بحث مذاکره میانه رو هستند و تمام طرح بحثشان نیست و مواضعشان در زمان ریاست مجلس هم کمکی به بازار سرمایه نکرده اگر پیروز شود باز برای بازار سرمایه بد نخواهد شد و فکر نمیکنم گزینهای باشد که مثلا بازار سرمایه بخواهد واکنش خیلی آنچنانی و عالی داشته باشد.
این کارشناس بازارهای ملی در ارزیابی نظرات کاندیداها درباره بازارهای مالی عنوان میکند: واقعیت این است که موضوع اصلا بازارهای مالی مثل بورس نیست. اگر کاندیدایی بتواند کیک اقتصاد را درست کند، روابط ما را بتواند درست کند، شرایط ما در دنیا را بتواند درست کند، بازار سرمایه خود به خود درست خواهد شد؛ و کاندیدایی که مستقیما راجع به بورس وعده بدهد احتمالا واقعا موضوع اقتصاد و موضوع بازار ثانویه را و بورس را درک نکرده است. اما متاسفانه فعلا اقتصاد اولویت ما نیست.
به باور الیاس کردی یک بار برای همیشه باید تصمیم سختمان رو بگیریم. تصمیم سخت این است که ما باید برویم به سمت این که بازار واقعی را بپذیریم و از شعارهای پوپولیستی و کارهای پوپولیستی واقعا دور بشویم و کارشناسانی را سر کار بیاوریم که ما را سریعتر به این اقتصاد برسانند. اگرچه ما در کشور به دنبال یارانه خاصی بودیم و دنبال حمایتهایی از یک قشرهایی بودیم، اما ناخودآگاه کار دیگری کردیم و آسیب زدیم.
او از حذف دلار دو نرخی یا سوبسیدهایی که داده میشود مثال میزند و ادامه میدهد: نمیشود یک شبه و یک روز ما اینها را هضم بکنیم. اجرای اینها نیاز به یک برنامه بلند مدت، ولی دقیق دارد و باید همین فردا شروع کنیم. متاسفانه من اصلا آن تصمیم را نمیبینم که کسی بخواهد انجامش بدهد. با هیچکدام از این کاندیداها قرار نیست ما به سمت اقتصاد بازار برویم. اگرچه یکسری وعدههایی در واقع برخیهاشان دادند. مثلا همین آقای پزشکیان یا قالیباف گفتند که دلار نیما را آهسته آهسته رشد خواهیم داد. اینها نمیتواند برای بازار امیدوار کننده باشد. در سه چهار دولت گذشته اگر بررسی کنید میبینید که چقدر وعدههای گوناگونی داده شد. وقتی به یک سال گذشته نگاه کنیم و بلایایی که سر بازار سرمایه و اقتصاد ایران آمد متوجه میشویم تمام اینها وعده بودند و یا اگر هم اقدامی بوده، پایدار نبوده است.
به گفته این کارشناس، تصور کنید بگوییم بهترین کار این است که ما در ماجرای نان قیمتها را واقعی کنیم. در این صورت هم مصرف بهینه میشود، هم موضوع واردات گندم حل میشود هم تکلیف کشاورز برایمان مشخص میشود و واقعیت این است که احساس میکنم ما از این مرحله خیلی دوریم چرا که ما هنوز این اصل را نپذیرفتیم. در چنین شرایطی اگر کسی این وعده را بدهد فوقش یک یا دو ماه این طرح اجرا شود، بعد یکی دو ماه دوباره اینقدر صداها بلند خواهد شد و اعتراضات میشود که دوباره برمیگردیم سر خانه اول.