اقتصاد۲۴-پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، او شکل و شیوه متفاوتی را برخلاف روسای جمهور گذشته برای انتخاب اعضای کابینهاش پیش گرفت؛ او که در طول رقابتها بارها و بارها به استفاده از کارشناسان در کابینه تاکید کرده بود، شورای راهبری را برای چینش کابینه اش تشکیل داد. شورایی که ریاست آن را ظریف عهده دار شد تا نامزدهای مناسب وزارت و سایر پستهای کابینه را تعیین و به رئیسجمهور منتخب پیشنهاد کنند.
محمد جواد ظریف، رئیس شورای راهبری دولت چهاردهم، چهارشنبه شب (۲۷ تیر ماه) با حضور در برنامه زنده تلویزیونی، درباره مکانیسم انتخاب اعضای این نهاد مدنی و ارتباط آن با کارگروههای پیشنهاد وزیر و اعضای کابینه بعدی توضیح داد و گفت: «۵ کارگروه ایجاد کردیم و کارهای دولت را تقسیم بر ۵ کارگروه کردیم، کارگروه سیاسی امنیتی دفاعی که مسئولیت آن با بنده است که شامل وزارت کشور، وزارت دفاع، وزارت اطلاعات، وزارت دادگستری و سازمان انرژی اتمی و وزارت امور خارجه است. معاونتهای ستادی به غیر از معاونت زنان در دستور کار ما نیست معاونتهای سازمانی در دستور کار است مانند سازمان محیط زیست و بنیاد شهید که در حال حاضر در حال بررسی آن هستیم، اما معاونت ستادی را برای بعد گذاشته ایم و عجلهای برای آن نیست. تمرکز ما برای وزرا است.»
وی ادامه داد: «کارگروه بعدی کارگروه اقتصادی با مسئولیت دکتر طیب نیا است که شامل ۴ کمیته وزارت اقتصاد و دارایی بانک مرکزی است که البته چهارچوب قانونی دارد که باید در یک روند این کار انجام شود کمیته سازمان برنامه و بودجه و کمیته وزارت صمت. کارگروه فرهنگی نیز با مسئولیت آقای صالحی امیری در حال برگزاری است که شامل وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان میراث و گردشگری و وزارت ورزش و جوانان است. کارگروه اجتماعی نیز با ریاست دکتر ربیعی شامل وزارت رفاه، بنیاد شهید، معاونت زنان و سازمان محیط زیست است. یک کارگروه زیربنایی هم داریم که آقای عبدالعلی زاده هدایت آن را برعهده دارند که شامل وزارت نفت، راه وشهرسازی و ارتباطات و کشاورزی است.»
ظریف روز گذشته نیز در همایش اعضای کمیتههای مشورتی انتخاب دولت چهاردهم، ضمن برشمردن مسیر این شورا برای انتخاب وزاری پیشنهادی یک نکته مهم را یادآور شد و گفت؛ «ما نقش خودمان را خوب انجام میدهیم و قرار نیست ما به جای رئیس جمهور انتخاب کنیم؛ بلکه قرار است ما به رئیس جمهور کمک کنیم و این بار برای اولین بار در تاریخ ۴۵ ساله گذشته، ما داریم این کار را شفاف و بر اساس سنجههایی انجام میدهیم که همه مردم ایران آنها را دیدهاند، علمی و کارشناسی شده است.»
جوانسازی دولت نیز یکی دیگر، اقدامات پیشروی شورای راهبری برای انتخابات کابینه است. چنانچه ظریف درباره آن بیان کرده بود: «قرار است حاصل کار ما که به رئیس جمهور ارائه خواهد شد شامل ۶۰ درصد افرادی باشد که سن آنها از ۵۰ الی ۵۵ پایینتر است و البته ۶۰ درصد آنان برای بار اول وارد هیات دولت میشوند. حالا نه اینکه ۶۰ درصد زیر ۵۰ سال باشند و همان ۶۰ درصد نیز بار اولشان باشد. ممکن است ۶۰درصد بار اولشان باشد و یک ۶۰ درصد دیگر یعنی اگر شش تا پیشنهاد میکنیم، سه نفر زیر ۵۰ سال باشد و سه نفر از آنان بار اولشان باشد.»
ظریف همچنین در آن گفتگوی تلویزیونی اسامی مطرح شده در رسانههای برای تصدی وزارتخانهها یا معاونتها را تکذیب کرد و گفت «فهرست وزیران هنوز نهایی نشده و همه اسامی منتشرشده، گمانهزنی و بیاعتبار است.»
او در همایش روز گذشته نیز بار دیگر این موضوع را یادآور شد و گفت «باید آبروی فردی که در حد وزارت و یا ریاست یک سازمان مطرح است، حفظ شود. درست نیست اخباری را به بیرون درز بدهیم که این پنج نفر نامزد برجسته شدند و حتی اگر قرار باشد آقای رئیس جمهور از این پنج نفر هم انتخاب کند، چهار نفر آنها انتخاب نخواهند شد و یک نفر انتخاب خواهد شد. شما حساب کنید که برای آن چهار نفر در برابر خانواده و جامعه چه شرایطی ایجاد میشود، وقتی این اسامی بیرون بیاید و منتشر شود. ما شفافیت را راه انداختهایم، ولی در این روند شفاف نباید آبروی مردم هزینه شود. در واقع نباید حیثیت خانوادهها هزینه شود. ما در این روند میخواهیم به رئیس جمهور کمک کنیم؛ ارزیابی داشته باشیم و این ارزیابی را محرمانه به رئیس جمهور محترم ارائه بدهیم؛ لذا من از اعضای کمیتهها، رؤسای کمیتهها و کارگروهها صمیمانه تقاضا دارم که این راه را با جدیت و دقت انجام بدهند.»
با این حال، از زمان پیروزی پزشکیان تا به امروز، اسامی زیادی درباره اعضای دولت چهاردهم در فضای سیاسی و رسانهای به گوش میرسد.
بیشتر بخوانید:تلاطم بازار طلا در جدال دلار داخلی و انس جهانی/ سرنوشت قیمت سکه در دولت چهاردهم چه خواهد شد؟
آنچنان که نام علی طیبنیا، محمدرضا عارف و محمدجواد آذریجهرمی برای کرسی معاون اولی شنیده میشود. هر چند که محمدجواد آذری جهرمی، عضو شورای راهبری بارها حضور خود در دولت را تکذیب کرده و گفته است در دولت پزشکیان سمتی نخواهد گرفت، اما تابناک، رسانه اصولگرا از او به عنوان یکی از گزینههای معاون اولی نام برده است.
روزنامه دنیای اقتصاد نیز حضور قطعی محمدرضا عارف در کابینه چهاردهم خبر داده و برخی رسانهها نیز از علی طیبنیا به عنوان فرمانده اقتصادی دولت چهاردهم نام میبرند.
محمد جواد ظریف، که نقشی پررنگ در پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری داشت و این روزها اساسیترین نقش در چینش کابینه را عهدده دار است پیشتر در گفتگویی بیان کرده که؛ «من به خاطر نگرانی از آینده ایران وارد عرصه انتخابات و حمایت از آقای پزشکیان شدم نه اینکه در دولت و برای کسب پست حضور پیدا کنم و آمادهام که در صورت لزوم و درخواست آقای پزشکیان به این مشورتها و همکاریها ادامه دهم.»
بیشتر بخوانید:دولت چهاردهم و مساله روابط ایران با روسیه و غرب
با این حال روزنامههای خراسان و هم میهن او را معاون سیاسی رئیس جمهور معرفی کردند. نام عباس عراقچی، معاون ظریف هم این روزها زیاد شنیده میشود و یکی از گزینههای جدی برای تصدی کرسی وزارت امور خارجه است.
همچنین برخی از گمانهزنیها از حضور برخی از چهرههای حاضر در دولت سیزدهم، در کابینه پزشکیان خبر میدهد. عزتالله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، یکی از همان چهرههایی است که نامش از گوشه و کنار برای حضور در این وزارتخانه مطرح میشود. گمانهای که ضرغامی صحبت درباره آن را به بعد موکول کرد.
برخی از چهرههای سیاسی هم درخواست حضور محمد مخبر، سرپرست قوه مجریه، را در دولت چهاردهم داشتند. آنچنان که سید محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاحطلب، خطاب به پزشکیان نوشت: «آقای مخبر بعد از شهید رئیسی موقرانه و متشخصانه و بی طرف کشور و انتخابات را اداره کرد. با تندروهای دولت مرز کشید. کاش پزشکیان در کنار وزرای جوان و نو اندیش که امید جامعه هستند مخبر را به عنوان مجری قوی معاون اول نگه دارد تا با مسائل اجرایی که در گذشته بوده حفظ شود. خاتمی هم به همین استدلال دکتر حبیبی معاون اول هاشمیرفسنجانی را در همان پست نگه داشت.»
این درخواست که به شکلی دیگر از سوی برخی اصولگرایان نیز مطرح شده تاکنون واکنشی از سوی پزشکیان، شورای راهبری و حتی خود مخبر را به دنبال نداشته است، اما آنها که معتقد به آن هستند که رأی به پزشکیان رأی به تغییر و تحول در وضع موجود بوده است معتقد به حضور دولتمردان فعلی در دولت چهاردهم نیستند و آن را سیگنالی منفی به رأی دهندگان میدانند.
در جدول زیر اسامی مطرح شده برای حضور در کابینه مسعود پزشکیان که در رسانهها منتشر شده مشاهده میکنید و خبرآنلاین هیچ موضع گیری نسبت به این اسامی ندارد.
معاونتها و وزارتخانهها |
اسامی مطرح شده |
معاون اول ریاست جمهوری |
علی طیبنیا |
محمدرضا عارف |
|
محمدجواد آذری جهرمی |
|
محمد شریعتمداری |
|
معاون اجرایی رئیس جمهوری |
علی تاجرنیا |
معاون سیاسی رئیس جمهوری |
محمد جواد ظریف |
معاون پارلمانی رئیس جمهوری |
عبدالکریم حسینزاده* |
الیاس حضرتی |
|
محمد دامادی |
|
معاون علی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان |
سورنا ستاری |
اسفندیار اختیاری |
|
رئیس دفتر رئیس جمهور |
علی عبدالعلیزاده |
محسن حاجیمیرزایی |
|
رضا صالحیامیری |
|
ارتباطات و فناوری اطلاعات |
سید ابوالحسن فیروزآبادی |
مرتضی براری |
|
حمید فتاحی |
|
سجاد بنابی |
|
نصرالله جهانگرد |
|
مهرداد ترابیان |
|
رضا باقری اصل |
|
سید ستار هاشمی |
|
امور اقتصاد و دارایی |
عبدالناصر همتی |
حسین عبده تبریزی |
|
کامل تقوی نژاد |
|
وزارت اطلاعات |
سیدمحمود علوی |
مصطفی پورمحمدی |
|
بهداشت، درمان و آموزش پرشکی |
محمدرضا واعظ مهدوی |
محمدرضا ظفرقندی |
|
انوشیروان محسنی بندپی |
|
محمد رئیسزاده |
|
قاسم جان بابایی |
|
ایرج حریرچی |
|
وزارت امور خارجه |
عباس عراقچی |
مهدی سنایی |
|
علی اکبرصالحی |
|
مجید تختروانچی |
|
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح |
امیرسرتیپ نصیرزاده |
حبیبالله سیاری |
|
شهرام ایرانی |
|
راه و شهرسازی |
عباس آخوندی |
محسن هاشمی |
|
پورسیدآقایی |
|
پیروز حناچی |
|
عبدالکریم حسینزاده* |
|
فرهنگ و ارشاد |
حسین انتظامی |
احمد مسجد جامعی |
|
محمد اللهیاری فومنی |
|
حجتالله ایوبی |
|
محسن پرویز |
|
وزارت کشور |
مصطفی پورمحمدی |
مجیدانصاری |
|
حسین دهقان |
|
وزارت صمت |
خداداد غریبپور |
افخمیراد |
|
میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی |
عزت الله ضرغامی |
دبیری شورای عالی امنیت |
علی لاریجانی |
مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی |
سپنتا نیکنام |