اقتصاد۲۴- او در اولین قدم محمدرضا عارف را به معاون اولی برگزید تا نشان دهد عزم خود را برای توافقسازی در سطوح مختلف حاکمیت جزم کرده است. حالا با رای کامل مجلس به همه وزیران پیشنهادی مشخص شده که انتخاب عارف با وجود واکنشهای اولیه، ظرفیت اجماعسازی دولت را بالا برده است. معاون اول در طول فرآیند بررسی صلاحیت وزیران به طور پیوسته در بهارستان حضور داشت تا با طیفهای مختلف برای رای اعتماد وزیران رایزنی کند. اکنون گام نخست دولت وفاق ملی برداشته شده و مسعود پزشکیان با وجود تمام سخنرانیها و مواضع به ظاهر ساده و شفافش، به شکلی هوشمندانه در مسیری که وعده داده بود آغاز به حرکت کرده است. سرانجام هفته کشدار مجلس نیز با یک پایان خوش برای رییسجمهور و کابینه پیشنهادی او به پایان رسیده است. تا رسیدن به این نقطه، اما پزشکیان و وزیران پیشنهادی از مسیر پرپیچوخمی عبور کرده بودند.
شنبه روز شلوغی بود. روز دفاع رییسجمهور از وزرای پیشنهادی. پس از آنکه کابینه پیشنهادی و به ویژه برخی از چهرهها نیز در معرض نقد بخشی از بدنه حامیان پزشکیان قرار گرفته بودند. این فهرست برآیند تشکیل شورای راهبری دولت چهاردهم به ابتکار و ریاست محمدجواد ظریف بود که کمیتههایش ۴۵۰ عضو داشت. این اعضا با تقسیم کار قرار بود تا فهرستی از افراد مناسب را به رییسجمهور پیشنهاد کنند. فهرست نهایی، اما در گام اول با انتقادهایی روبهرو شد و استعفای ظریف از پیامدهایش بود. عمده انتقادها هم متوجه اسکندر مومنی گزینه وزارت کشور و احمد دنیامالی گزینه وزارت ورزش بود که گفته میشد سهمیه قالیباف در کابینه هستند. البته ابقای سه وزیر دولت سیزدهم نیز منتقدانی داشت. حتی برخی تا مرز ابراز ناامیدی از دولت چهاردهم نیز پیش رفته بودند. وزیران پیشنهادی در چنین شرایطی راهی مجلس شدند تا در طول یک هفته جلسات مستمر با نمایندگان در کمیسیونهای مختلف داشته باشند. پیشبینیها حکایت از کار سخت دستکم چهار گزینه برای رای اعتماد داشت. سرانجام شنبه رسید. پزشکیان که برای دومین بار در قامت رییسجمهور به بهارستان میآمد نطق خود را با لزوم تشکیل «دولت وفاق ملی» و تلاش برای رسیدن به وحت و عبور از نزاعها آغاز کرد. او از مجلس خواست تا به دعوت برای وحدت، لبیک بگوید و به همه وزیران معرفیشده رای اعتماد دهد. مجلس به ترتیب حروف الفبا وارد فرآیند بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی شد.
یکشنبه روز پرهیاهویی بود. نوبت به وزارت امور خارجه و عباس عراقچی میرسید و جریان پایداری همه عزم خود را برای تخریب آرا او به کار میبست. نطق ۱۰ دقیقهای امیرحسین ثابتی مجری سابق صداوسیما علیه عراقچی و البته پاسخ عراقچی به او بازتاب بسیاری در رسانهها داشت. پایان نطق ثابتی با کفزدن تعداد معدودی از نمایندگان همراه شد و سخنان عراقچی در دفاع از برنامههاش با «احسنت» نمایندهها ادامه پیدا کرد. امروز مشخص شد که کفزنندگان حداکثر ۴۱ نفر و موافقان عراقچی ۲۴۷ نفر بودند. در همین روز عبدالناصر همتی نیز نشان داد که از حمایت نمایندگان برخوردار است و ۱۹۲ رای موافق بر پیشبینیها درباره او صحه گذاشت.
بررسی صلاحیت محمدرضا ظفرقندی، اما دوباره صحن مجلس را متشنج کرد. نمایندگان مخالف پیشینه سیاسی ظفرقندی و مواضع او در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ را به دستمایه مخالفت و لزوم رای عدم اعتماد به او بدل کردند. ظفرقندی، اما به گذشته نقب نزد و از برنامهها و توان و تخصص خود دفاع کرد.
احمد میدری نیز به عنوان آخرین ناطق، برای ۳۰ دقیقه همه نمایندگان و خبرنگاران را برجای خود ثابت کرد. او هم مثل ظفرقندی از جمله وزرای لب مرزی کابینه پیشنهادی محسوب میشد که به دلیل پیشینه اصلاحطلبی خود در معرض انتقادات سیاسی تندروها قرار گرفته بود. به همین دلیل نطقی میدری بیش از آنکه شرح برنامههایش باشد، به لزوم سخنرانی در دفاع از وحدت کشیده شد. میدری از توانمندی سازی حکومت و نظام زیر چتر وفاق و عبور از گذشتهها گفت و ۱۹۱ رای موافق نشان داد که بخش بزرگی از مجلس صدای او را شنید. گویی فقط جلسات و گعدههای رسمی و غیررسمی نبود که میزان رای اعتماد را تعیین میکرد.
دوشنبه روز آرامی بود. صلاحیت وزیران پیشنهادی دادگستری، کشاورزی، دفاع، مسکن، راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت بررسی شد. فرزانه صادق مالواجرد گزینه وزارت راه و محمد اتابک گزینه وزارت صمت که روزهای نخست پس از معرفی کابینه در فهرست لبمرزیها قرار داشتند، با پایان جلسه بررسی رای اعتماد خود را تضمینشده کردند. دیگر وزرای این روز هم از حمایت قاطع مجلس برخودار بودند که سرانجام نیز طبق پیشبینیها با رای بالا به جمع دولتیها پیوستند. تنها حاشیه دوشنبه تقابل حمید رسایی و ثابتی نمایندگان نزدیک به جریان پایداری با قالیباف رییس مجلس بود. تقابلی که بسیاری آن را تعبیر به محدودکردن جاروجنجالهای پایداریچیها از سوی قالیباف در مجلس کردند.
سهشنبه روز شبنامه بود. مشخص بود که وزرای پیشنهادی کشور، علوم و ارشاد با آرای موافق بسیار به کرسی وزارت تکیه میزنند. محمدرضا صالحی امیری وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی، اما شبیه دو چهره دیگر مورد هجمه تندروها قرار گرفت. مالک شریعتی نماینده تهران شبنامهای در مجلس توزیع کرد که حکمی از وزارت اطلاعات درباره صالحی امیری مربوط به انتخابات سال ۸۸ بود. رییس مجلس گفت که توزیع این شبنامه غیرقانونی بوده است. صالحی امیری نیز گفت که به جرمی که نکرده اعتراف نمیکند و از کلیدواژههایی مثل وفاق ملی و برادری همگرایی سخن گفت.
وزارت نفت، نیرو و ورزش آخرین وزارتخانههایی بودند که صلاحیت وزیر پیشنهادی آنها بررسی شد. «احمد دنیامالی»، گزینه وزارت ورزش از نمایندگان مجلس بود و حتی برخی او را مثل اسکندر مومنی سهمیه قالیباف در کابینه میدانستند. عباس علی آبادی وزیر صمت دولت سیزدهم هم برای تصدی وزارت نیرو مسیر همواری داشت. محسن پاکنژاد، اما برای رسیدن به صندلی وزارت نفت از موانع زیادی عبور کرد. او ابتدا در کمیسیون انرژی با رای منفی مواجه شد و حتی نامش در بین کسانی قرار گرفت که احتمال رای عدم اعتماد آنها میرفت. با وساطت یک چهره ارشد امنیتی، اما پاک نژاد فرصت ارائه دوباره برنامههایش در کمیسیون را پیدا کرد و سپس توانست رایها را به سمت خود بازگرداند.
حضور رییسجمهور در جلسه بعدازظهر هیاهوهای آخرین روز را برای دقایقی خاموش کرد. پزشکیان این بار برخلاف روز نخست دفاع سرسختتری از وزرای پیشنهادی کرد و تکتک نام آنها را آورد. او به ویژه درباره وزرایی، چون ظفرقندی و میدری که بیم رای عدم اعتماد به آنها میرفت سنگ تمام گذاشت. جان کلام او این بود که کابینه وفاق ملی را براساس وعدههای پیش از انتخابات تشکیل داده و حتی خودش هم برای تشکیل این کابینه از ایدهآلهایش کوتاه آمده است. پزشکیان تاکید کرده که بهخاطر «وحدت» کوتاه آمده. او سپس از تایید رهبری خبر داد و به طور مشخص از عراقچی، صالحی و مالواجرد به عنوان کسانی که رهبری آنها را تایید کردند نام برد. در نهایت نیز رای اعتماد مجلس به ظفرقندی که در طول هفته مورد هجمه تندروها و جریان پایداری قرار داشت، چراغ سبز مجلس بود به ندای وفاق ملی. «صالحی امیری»، نیز توانست از مجلس دوازدهم رای اعتماد بگیرد.
در طول پنج روز بررسی صلاحیت وزیران، محمدرضا عارف معاون اول رییسجمهور حضوری پیوسته در صحن داشت. او قرار بود تا تجربه چهار سال ریاست فراکسیون امید برای رای اعتماد وزیران به کار گیرد. حالا با رای اعتماد کامل به کابینه به نظر میرسد که بخش بزرگی از انتقادات ابتدای راه به امید تبدیل شده و بسیاری از موفقیتآمیز بودن گام نخست تشکیل دولت وفاق ملی سخن میگویند. رای اعتماد به چهرههایی، چون میدری، ظفرقندی، عراقچی و همتی بارقههایی را برای عبور از چالشهای کشور در حوزههای مختلف به وجود آورده است. از عصر چهارشنبه، ۳۱ مرداد دولت چهاردهم با نخستین جلسه هیات دولت کار خود را به شکل رسمی آغاز میکند. از شنبه هفته پیش رو دیگر بهارستان از کانون توجهها خارج میشود و نگاهها به سمت دولت خواهد بود. دولتی که اولین پرچم وفاق ملی پس از انقلاب را بلند کرده است.