اقتصاد۲۴- واکنش افکار عمومی مثل ماجرای پرواز ۷۵۲ و یا مثلا سانچی و اتفاقاتی از این دست همراه با عصبانیت و غم فراوان بود. به هر حال عده زیادی گمان میکنند، وفور این اتفاقات در ایران از سر بیتدبیری است، کمبود امکانات و عدم توجه مناسب، کلیدواژه گلایههای مردم در شبکههای اجتماعیست، برخی اعتقاد دارند در سالهایی که بعضی از نهادهایی که هیچ اثربخشیای ندارند، بودجههای هنگفت میگیرند، چرا معادن تجهیز نیستند؟ اولویت با کدام است؟ نهادهای تبلیغاتی بدون خاصیت یا جان آدمها؟ همین ارزان شدن جان آدم، موتیف خیلی از گلایهها بوده. اما منطقهای که در آن حادثه رخ داده دقیقا کجاست و چه امکاناتی نداشته؟
دیروز، صمدی (دبیر انجمن زغال سنگ) ادعا کرده بود: تجهیزات این معدن کاملا مکانیزه بوده و این معدن در میان معادن خصوصی امکانات قابل توجهی داشته. او البته در ادامه وجود گاز متان در چنین معادنی را طبیعی دانسته و گفته که اگر ایمنی کافی وجود نداشت، هر ماه باید اتفاقاتی این شکلی میافتاد. در واقع صمدی منت هر ماه کشته شدن کارگران معدن را بر سر مردم گذاشته است!
منطقه معدنی پروده حدود صد کیلومتر از اولین شهر نزدیک فاصله دارد. مار و عقرب در آن فراوان دیده میشود و بیمارستان در آن وجود ندارد، بخشی از جاده آن آسفالت شده است در حالی که بخشهایی از منطقه حتی جاده آسفالته هم ندارند. یک ایستگاه آتشنشانی کوچک در این منطقه وجود دارد و بیمارستانی در آن افتتاح نشده است، اگر قرار باشد آمبولانسی به منطقه برسد و حادثهدیدهای را جابهجا کند، این انتقال مجروح اقلا یک ساعت زمان میبرد. تا سال گذشته کارگران غیربومی که در این منطقه کار میکردند در کانکس زندگی میکردند. از سال گذشته یک سوله رفاهی در منطقه ساخته شده است که بخشی از کارگران را در آن اسکان دادهاند. غیر از آشپزخانه که غذای کارگران را تامین میکند و لباس و کفشی که توسط شرکتها تامین میشود، امکانات رفاهی دیگری در منطقه وجود ندارد. اینها را روزنامه اعتماد نوشته، البته که تصویری از یک کفش یکی از درگذشتگان حادثه طی ساعات اخیر بسیار وایرال شده، دلیل و نمادی از مظلومیت درگذشتگان.
هادی نوباغی ۴۵ ساله است و اهل جوین از توابع شهرستان سبزوار. ۵ فرزند دارد و ۵ سال است که در معدن زغال سنگ طبس کار میکند و در ازای آن ماهانه ۱۶ میلیون تومان حقوق میگیرد. او شبی که حادثه رخ داد، برای نجات همکارانش جانش را کف دستش گذاشت و توانست برخی از آنها را از تونل بیرون بکشد، اما درنهایت خودش بر اثر استنشاق گاز بیهوش شد و روی زمین افتاد.
او فاجعه را اینچنین برای روزنامه همشهری روایت کرده: وقتی از معدن خارج شدیم، دیدم خبری از همشهریانم که مشغول کار بودند نیست، بنابراین دوباره لباس پوشیدم و وارد معدن شدم. همانطور که جلو میرفتم، متوجه شدم بسیاری از همکاران و همشهریانم در اثر گازگرفتگی خفه شدهاند. در این میان متوجه سهچهارنفری شدم که هنوز نفس میکشیدند. آنها را از معدن بیرون کشیدم و دوباره به داخل برگشتم و بهدنبال همکارانم جلو میرفتم. جلوتر که رفتم با اجساد برخی از همکارانم روبهرو شدم. تعدادی از اجساد را به امید اینکه احیا شوند، بیرون کشیدم. در حال رفتن به کارگاه دیگری بودم که یکی از مهندسان به من گفت: نرو، خطرناک است، اما دلم طاقت نیاورد و رفتم تا ببینم از همشهریانم کدامیک زنده هستند. او میگوید: ۱۵ نفر آنجا بودند که همگی جان باخته بودند، وقتی رسیدم دیدم یکی از آنها در حال بالاآوردن است. او از استنشاق گاز متان دچار تهوع شده بود. او را نیز بیرون کشیدم و بعد برای پیداکردن دوستانم، دوباره به معدن برگشتم. جلوتر که رفتم، دیدم که همه آنها بهدلیل وجود گاز متان خفه شدهاند. آنها را در شرایط خیلی بدی دیدم. صحنهای را دیدم که تا آخر عمر فراموش نخواهم کرد.
در حالی که قاعدتاً پس از انفجار معدن زغال سنگ طبس، میبایست تعیین تقصیر و قصور توسط هیات کارشناسی پس از بررسی دقیق کارشناسی درون معدن انجام شود، احمد میدری وزیر کار در حضور وزیر کشور پیشاپیش تاکید کرد تخلفی صورت نگرفته و این رویداد واقعا یک حادثه بوده است. او در ادامه گفت: «مستمری حادثه دیدگان انفجار معدنجوی طبس به سرعت و کامل پرداخت میشود!».
اما این اظهارات احمد میدری با واکنشهای عمدتا مخالفی مواجه شد. در واقع انگار او در این اظهارنظر کمی عجله کرده وای کاش به حبسشدگان در معدن طبس فکر میکرد.
محمد باقرزاده خبرنگار در این رابطه نوشت: وقتی هنوز جسم بیجان کارگران را زیر آوار معدن طبس بیرون نکشیدی و تکلیف حبسشدگان نامشخص است، کدام «بررسیها» آقای میدری؟ چطور ممکن است فردی دانشگاهی و اهل پژوهش نداند که درمرحله بحران نباید از «بررسیها» نتیجه بگیرد! در این شرایط حرف از «مستری حادثهدیدگان» شرمآور نیست؟!
حامد نیز به بخش دیگری از اظهارات میدری انتقاد کرده: آقای احمد میدری، وزیر کار، ۲۴ ساعت پس از حادثه و در حالی که عملیات امداد و نجات هنوز ادامه دارد و وزارت کار نیز بهعنوان یکی از متهمین ماجرای معدن طبس مطرح است، اعلام کرده: «بر اساس بررسیهای ما در معدن طبس هیچگونه تخلفی صورت نگرفته است و این رویداد واقعاً یک حادثه بوده است.»