پشت پرده‌های فروش تابلو‌های امانی شهرداری؛ آثار هنری موزه امام علی چگونه حراج شدند؟

اقتصاد۲۴-علی‌اصغر قائمی، عضو شورای شهر تهران این روش را برای فرار از پاسخگویی دانسته و گفت: «این یک نوع شگرد دفاع است و به تعبیری فرار از پاسخ دادن.» ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران یکشنبه هفته گذشته در تذکر پیش از دستور درباره ۳۰ تابلوی ارزشمند که از موزه امام علی (ع) به امانت به مؤسسه‌ای سپرده شده، اما این تابلو‌ها در زمان مقرر به موزه بازنگشته، سخن گفت

در آن جلسه مجید باقری، معاون برنامه‌ریزی، توسعه سرمایه انسانی و امور شورای شهرداری تهران به صراحت اعلام کرد که این تابلو‌ها بازگشته و گزارش آن را به شورای شهر تهران ارائه خواهد کرد. اما پس از آن یکی از روزنامه‌ها نوشت که برخی از تابلو‌ها در دوبی به فروش رسیده است. رسانه‌ها به دنبال حقیقت بودند، اما نمی‌دانستند می‌توانند حقیقت را از معاونان علیرضا زاکانی، شهردار تهران پیگیری کنند یا خیر؟ چراکه آن‌ها از بازگشت تابلو‌ها گفته بودند و در نهایت مشخص شد که نه‌تن‌ها تابلو‌ها بازنگشته بلکه برخی از آن‌ها به فروش رسیده است.

سازمان فرهنگی هنری شهرداری به جای آنکه پاسخگو باشد با یک بیانیه که به‌زعم برخی از اعضای شورای شهر تهران یک بیانیه سیاسی بود، مدیریت اسبق و سابق شهرداری تهران را زیر سوال برد. مدیرانی که برخی از آن‌ها در حال حاضر به‌عنوان عضو شورای شهر تهران روی صندلی‌های بهشت نشسته‌اند. اما این بیانیه هم اعضای شورای شهر را از موضع‌گیری خود عقب نراند و پیگیری مصرانه آن‌ها به پاسخگویی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در صحن علنی شورای شهر تهران منجر شد.

مهرداد باقری‌پیدنی، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، ابتدا از دغدغه اعضای شورا در مورد این موضوع تقدیر کرده و گفت: «متأسفانه این روال به جای خوبی کشیده نشد و فضای سیاسی در برخی رسانه‌ها ایجاد شد؛ بخشی که مسئله آن‌ها ضربه زدن به امید جامعه است چنین عمل می‌کنند.»

او شرایط بد آثار زمان تحویل گرفتن سازمان فرهنگی هنری را تشریح کرد و اینکه آثار از زیرزمین جهت رسیدگی بیرون آمده‌اند. پس از آن پروسه امانت دادن ۳۰ تابلو به یک موسسه و فروش آن را توضیح داد: «من منظورم از استفاده تریبون، میکروفون اعضای شورای شهر تهران نیست بلکه ضربه به اعتماد عمومی‌هاست. کسی که ضربه به دستاورد جمهوری اسلامی می‌زند، منظور من بود.» او در زمان صحبت درباره ضربه به اعتماد عمومی، پرینت رنگی از جلد روزنامه‌هایی که از فروش تابلو‌ها خبر داده بودند را در دست گرفته و آن را به اعضای شورای شهر تهران نشان داد.

رزومه شما را با گذشتگان مقایسه نمی‌کنم

ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران دیروز در صحن شورا و در واکنش به گزارش رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران درباره ۳۰ تابلوی فروخته شده، خطاب به باقری گفت: «شما امروز گفتید؛ تشکر می‌کنم از دغدغه اعضای شورا بابت اینکه این سوال را مطرح کردند، اما بیانیه شما که در رسانه‌ها منتشر شد با ادبیات امروز شما کاملاً متفاوت و متناقض است.»

بیشتر بخوانید:واکنش مقام ارشد شهرداری تهران به فروش آثار هنری موزه امام علی

او با خواندن بخش‌هایی از این بیانیه تاکید کرد: «رزومه مدیران گذشته سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران را مرور کنم و با رزومه شما مقایسه؟ این‌کار را نمی‌کنم، چون آن‌ها جانباز بودند و جان‌شان را در طبق اخلاص گذاشتند و نباید درباره عملکرد آن‌ها اینطور صحبت کنیم.» او تاکید کرد: «شهرداری تهران کار را در پاسخ به دلسوزی اعضای شورا به رسانه‌ها می‌کشاند نه ما.» او از مهر محرمانه‌ای که بر جواب سازمان خورده نیز ابراز تعجب کرد.

فروش برای ۱۴۰۰ دلار؟

مهدی عباسی، عضو شورای شهر تهران نیز تاکید کرد: «شما برای ما اینجا منبر وعظ گذاشتید. ما اعضای شورای شهر هستیم. ما نیاز به نصیحت داریم، اما مکانیزم آن وجود دارد. شما باید توضیح دهید که تابلو‌ها را با چه مجوزی از شهرداری خارج کردید؟ اگر هم بحث از ضربه عمومی به اعتماد مردم است بعضی از کار‌ها باعث این ضربه می‌شود. مطالبه برگشت تابلو‌ها از اعتماد عمومی حفاظت می‌کند. نمی‌خواهیم با الفاظ سر هم را کلاه بگذاریم. هر اثر را ۷۰۰ دلار فروخته‌اید. یعنی در فروشگاه‌های دوبی تابلو‌های چاپی گرانتر بود. اصلاً چه کسی اجازه داده که تو تابلو را بفروشی؟ اصلاً صلاحیت داشتی که تابلو‌ها را بفروشی؟ شما یکسری برگه دستت گرفتی و می‌گویی این‌ها من را می‌زنند و به اعتماد عمومی ضربه می‌زنند. اعتماد آن است که کارمند شما صدبار پیام داده که این آثار به موزه بازنگشته است. اصلاً این آثار وجود دارد؟ واقعاً دو اثر فروخته شده است؟ امروز یک تعداد از این تابلو‌ها در موزه امام علی نیست. واقعاً گیر ۷۰۰ دلار بودی برای مرمت آنها؟ لطفاً پول را پس بده و تابلو را بگیر. ما اعضای شورای شهر تهران جمع می‌کنیم ۱۴۰۰ دلار را به شما می‌دهیم.»

مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران سعی کرد که از ادامه صحبت او جلوگیری کند و گفت: «راهنمایی نفرمایید. سوال‌تان را بپرسید.» عباسی پاسخ داد: «اگر نمی‌توانیم سوال‌مان را بپرسیم که حضورمان اینجا بی‌معنی است.» چمران گفت: «عزیز من سوال‌تان را بفرمایید. پول جمع می‌کنیم که سوال نشد.»

عباسی در پاسخ گفت: «بالاخره این هم سوال است که آقا ۱۴۰۰ دلار پول لازم داشتی برای مرمت؟» این سفر چقدر خرج داشته است؟ دو تا تابلو فروختیم ۱۴۰۰ دلار شد افتخار ملی؟ این برای من و شما زشت است.»‌

نمی‌خواهند سر به تن من و شما باشد

محمد آخوندی، اما از منظر دیگری به گزارش باقری پرداخت. او که بار‌ها درخواست مصاحبه برخی از خبرنگاران را رد کرده بود حتی زمانی که از او خواستند عملکرد خود را در این دوره تشریح کند، حالا می‌گوید: «ما باید مراقب باشیم در سناریو‌هایی که برای ما می‌چینند نیفتیم. از روز اول که این دوره شورای شهر تهران تشکیل شده یک جریانی که شورا را قبل از این اداره می‌کرده، با کوچک‌ترین موضوعات این شورا برخورد سیاسی داشتند. ما عملکرد آن‌ها را در ۴ سال قبل نداریم. آقای امانی که عضو شوراست و به موضوعی در راستای وظیفه نظارتی خود رسیده است. ما نمی‌توانیم او را منع کنیم از گفتن این موضوع. اما به این توجه کنیم که کوچکترین موضوعات ما در رسانه‌های یک جریان سیاسی تبدیل به بحران شده است.

عقل معمولی به این نتیجه نمی‌رسد که موضوع دو تابلو که در رسانه‌های اصلی یک جریان به آن می‌پردازند که فکر تولید می‌کنند و در جریان حاکم حضور دارند، موضوعی طبیعی است؟ آقای امانی مگر گفتند سرقتی شده است؟ سوال مطرح کرده که چند تابلو نیست، بیایید توضیح دهید. اما چند رسانه اصلی با قطعیت می‌نویسند که فروختند و تمام شد. همه چیز شهر را برده‌اند. در توئیتر و رسانه‌هایشان نوشته‌اند و حتی با برخی از اعضای شورای شهر قبل مصاحبه کرده‌اند. آن‌ها هم گفته‌اند ما اسناد و مدارکی نداریم، اما چیزی که رسانه‌ها می‌گویند اینطور است. یعنی رسانه برای آن‌ها تولید محتوا می‌کند، سیاسیون آن‌ها براساس آن تولید محتوا صحبت می‌کنند و هدف‌شان زدن یک جریان است. تعارف که نداریم.»

او با اشاره به اینکه حق شوراست که از شهردار انتقاد کند و اگر خواست او را بزند، افزود: «مواظب باشیم در آنجا گیر نکنیم. اصلی‌ترین جا دو تیتر توهین‌آمیز نسبت به رئیس شورای شهر زدند و با نامردی و دروغ مطالبی را منتسب کردند و البته این ادامه‌دار است. آن‌ها همیشه برنامه‌شان انتخاباتی است برای کشور و دنبال کار مردم نیستند. از روز اول شورای ششم برای شورای بعد تلاش کردند. آقای اقراریان، برادر عزیز من، حساسیت شما را می‌دانم، اما اینکه می‌گویید رسانه‌ها، با احترام همه رسانه‌ها، همه رسانه‌ها مانند هم نیستند. اگر دوربینی به سمت من نیامد و به سمت شما آمد بدان آن رسانه دلش به حال شما نسوخته، دوست ندارد سر به تن من و شما با هم باشد. اما دنبال سوءاستفاده است. مواظب باشیم درحالی‌که وظیفه نظارتی را درست انجام می‌دهیم در دام بازی‌ای که برای ما تدارک دیده‌اند نیفتیم که امروز شورای شهر و شهرداری را به دروغ متهم کردند که آثار هنری می‌فروشد.»

فروختیم و باز هم می‌فروشیم

مدیرعامل سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در پاسخ به پرسش اعضای شورای شهر تهران گفت: «ما در برابر مدیران جهادی درس پس می‌دهیم.» امانی در پاسخ به این صحبت گفت: «از کلمه «جهادی» استفاده نکنید که ضایع می‌شود.» باقری در ادامه اعلام کرد که هزینه نمایش و فروش تابلو‌ها در خارج از ایران از جیب شهرداری نبوده است و گفت: «مهر محرمانه به دلیل وجود لیست مالی روی پاسخ خورده است. این روال اداری است. من جواب تذکر شما را با تمام مستندات ارسال کردم.»

بیشتر بخوانید:عکس/توییت مدیر شهرداری علیه دولت پاک شد

مهرداد باقری، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در مقابل دوربین خبرنگاران، اما اعلام کرد: «قبلاً هم آثار هنری فروختیم، باز هم می‌فروشیم، قیمت آثار را کارشناسان تعیین می‌کنند.» او در پاسخ به این سوال که نام شورای بین‌المللی موزه‌ها چیست؟ گفت: «سوال برای جنجال رسانه‌ای از من نپرس.» و پس از آن اعلام کرد: «بنویسید باقری اسم شورا را نمی‌دانست.»

پس از پایان دویست و شصت و پنجمین جلسه شورای شهر تهران، ناصر امانی که تذکر تابلو‌ها را مطرح کرده بود در گفتگو با هم‌میهن گفت: «قطعاً قانع نشدم و معتقدم این اقدام مخالف مصوبه هیئت وزیران است و آن را قطعاً بررسی می‌کنم.»

مهدی عباسی و سوده نجفی نیز در گفتگو با هم‌میهن تاکید کردند که این موضوع باید مجدداً بررسی شود. علی‌اصغر قائمی هم به هم‌میهن گفت که قانع نشده است.

مؤسسه‌ای خصوصی یا دولتی؟

موضوعی که در این جنجال از دیده‌ها پنهان مانده، این است که پای سازمان تبلیغات اسلامی در امانت گرفتن ۳۰ تابلو از موزه امام علی و فروش ۲ تابلو هم در میان است؟ مؤسسه‌ای که نامش برده نمی‌شود، اما تابلو‌های نقاشی را از موزه امام علی (ع) به امانت گرفته و عودت نداده است. نام این مؤسسه «نگاره آفاق ماهستان» است که سال ۱۴۰۰ این مؤسسه تاسیس شده و آدرس آن نیز حوزه هنری ثبت شده است.

در زمان تاسیس محمد زرویی مدیرعاملی را به عهده داشت و افرادی مانند مسعود نجابتی و عباس حسین‌نژاد عضو هیئت مدیره آن بودند. تیرماه امسال این افراد سهم خود را به حوزه هنری واگذار کردند. اما جالب نام و امضای شهاب‌الدین شکیبا است که به‌عنوان کارشناس حوزه هنری پای این اوراق نقل و انتقال تابلو‌ها را امضا کرده است. شهاب‌الدین، برادر شهرام شکیبا (مجری تلویزیون) است. در گذشته‌ای نه چندان دور او مدیر اداره نقاشی سازمان زیباسازی شهر تهران بود، اما طی حکمی با حفظ سمت به عنوان مدیر موزه خوشنویسی نیز انتخاب شد. البته او مدیرعاملی مؤسسه فرهنگی هنری ماهستان در حوزه هنری (زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی) را هم برعهده داشته است. همان مؤسسه‌ای که تابلو‌ها را از موزه امام علی به امانت گرفته است.