وضعیت بازارهای ایران و جهان پس از حمله ایران به اسرائیل / بورس سرخ شد و طلا و دلار خود را تثبیت کردند/ نفت از آتش خاورمیانه، گر گرفت

علیرضا حسینی ، اقتصاد۲۴-  ۲۰۰ موشک ایران در حالی سه شنبه شب به سمت اسرائیل شلیک شد که شاید قابل پیش بینی بود که همزمان با شلیک این موشک‌ها و زمان ۱۲ دقیقه‌ای رسیدن آن‌ها به هدف‌های تعریف شده در اسرائیل می‌تواند واکنشی شدید و تکانه‌های جدی در بازار‌های انرژی، نفت و سرمایه در جهان را ایجاد کند. حالا آتش خاورمیانه فقط دامن گیر ساکنانش نیست و به نظر می‌رسد این آتش دستکم در حال سرخ کردن بازار‌های جهانی است.

آتش منطقه بر جان نفت

قیمت نفت در معاملات دیشب به طور ناگهانی تا بیش از ۳ دلار افزایش یافت و در کمتر از چند دقیقه هزینه آمریکا برای پر کردن ذخایر راهبردی‌اش را یک میلیارد دلار افزایش داد.
به گزارش اقتصاد ۲۴، اما ۳ دلار افزایش قیمت نفت در کمتر از چند دقیقه سبب شد تا آمریکا مجبور شود برای پر کردن ذخایر نفتش یک میلیارد دلار بیشتر هزینه کند. واشنگتن برای پر کردن ذخایر نفتش به دنبال نفت ارزان است و وزارت انرژی آن امروز اعلام کرد که تا زمانی که قیمت‌ها ۷۰ دلار در هر بشکه یا کمتر باشد به خرید نفت برای ذخایر راهبردی‌اش ادامه خواهد داد.

به این ترتیب بود که پس از مخابره اولین پیام‌ها از حمله موشکی سپاه پاسداران به اسرائیل، قیمت جهانی نفت در اولین واکنش روز سه‌شنبه ۱۰ مهرماه، حدود چهار درصد افزایش یافت. در ادامه نیز، اما حتی به‌رغم بازگشت قیمت‌ها پس از اوج حملات موشکی، امروز ۱۱ مهرماه نیز وضعیت بازار تا حدودی ملتهب و صعودی است.

چنان‌که تا امروز ۱۱ مهر ماه نیز قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال، به عنوان شاخص بازار جهانی از ۷۴.۵ دلار هم عبور کرد. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز با ۰.۷۴ درصد افزایش به ۷۱ دلار و هفت سنت رسید.

به این ترتیب پس از حمله موشکی سپاه پاسداران و به دنبال نگرانی فعالان بازار نفت نسبت به تاثیر این تنش‌ها و تبدیل آن به جنگ، قیمت نفت از همان ساعات ابتدایی افزایش چشمگیری پیدا کرد. اساساً هرگاه در خاورمیانه تنشی اتفاق می‌افتد یا حمله‌ای صورت می‌گیرد، قیمت نفت شیب صعودی به خود می‌گیرد. حمله موشکی سپاه پاسداران هم جدا از این رویه نبوده و نگرانی فعالان بازار نفت را به دنبال داشته است.

کما اینکه ارزش طلای سیاه طی روز‌های اخیر به دنبال کاهش تقاضای چین به کف ۶۶ دلار هم عقب‌گرد کرده بود، اما با افزایش تنش‌ها در خاورمیانه حالا آتشی بر جان خود می‌بیند که به مرز ۷۵ دلار رسیده است. این اتفاق در حالی رخ داد که پیش از این تحلیلگران از عوامل کاهش قیمت نفت با توجه به عرضه و تقاضای نفت سخن می‌گفتند، اما بار دیگر ترکش حملات و تنش‌های سیاسی به جان نفت افتاد.

نوسان قیمت بنزین در آمریکا

اما در ادامه این روند و بعد از اجرای وعده صادق ۲، در یک شب گذشته، افزایش قیمت نفت در بازار‌های جهانی، افزایش قیمت نفت در بازار جهانی قیمت بنزین در آمریکا را افزایش می‌دهد. کما این که به گزارش اقتصاد ۲۴، ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که عملیات شب گذشته به افزایش ۱۰ تا ۱۵ سنتی قیمت هر گالن بنزین در آمریکا منجر می‌شود. متوسط قیمت هر گالن بنزین در آمریکا هم اکنون ۳.۲ دلار است.

بیشتر بخوانید: جنگ ایران و اسرائیل بازار را وارد التهاب شدید می‌کند؟/ تحریک تورم انتظاری در میان مردم

بورس ایران با موج پایین تنش وضعیت خود را حفظ کرد

اما در ایران نخستین واکنش بازار‌ها به مساله حمله موشکی وعده صادق ۲ به اسرائیل توسط مدیران بورسی کشور رقم خورد. جلسه ساعت ۶ صبح مدیران بورسی که دیگر حتی جلسه صبحانه نبود و به نظر جلسه پیشا صبحانه بود تا حد زیادی تنش در بازار بورس را کنترل کرد. در خبر اعلامی مدیران آمده بود که «به دلیل شرایط خاص منطقه و حمله موشکی ایران به اسرائیل و لزوم بررسی شرایط کشور بعد از این رویداد از هیات مدیره سازمان بورس و مدیران بورس‌ها خواسته شده ساعت ۶ صبح فردا چهارشنبه ۱۱ مهرماه در جلسه‌ای فوق العاده شرکت کرده و نسبت به نوع فعالیت بورس‌ها و محدودیت‌های احتمالی تصمیم‌گیری کنند.»

فرار سهامداران از بورس تشدید شد

اما با همه این روند باز هم بورس روز سرخ پررنگی را تجربه کرد و افزایش تنش‌های منطقه‌ای بازار سهام را در لاک دفاعی فرو برد. به این ترتیب شاخص کل بورس تهران با ریزش ۸ هزار و ۷۰۸ واحدی در ارتفاع ۲ میلیون و ۱۱۴ هزار و ۸۸۷ واحدی قرار گرفت و برای پنجمین روز متوالی در هفته جاری، قرمزپوش شد؛ شاخص کل بورس، نسبت به روز گذشته (سه شنبه) ۰.۴۱ درصد کاهش یافت.

به گزارش اقتصاد ۲۴، شاخص کل هم‌وزن بورس، نیز با کاهش ۱ هزار و ۵۰۰ واحدی در ارتفاع ۷۰۰ هزار و ۳۸۶ واحدی قرار گرفت؛ شاخص هم‌وزن، نسبت به روز گذشته (سه شنبه) ۰.۲۱ درصد نزولی شد. به این ترتیب ارزش بازار بورس تهران به ۶۸ همت و ۵۶۷ میلیارد تومان رسید و تعداد ۱۴۴ هزار و ۳۵ معامله مورد دادوستد قرار گرفت.

همچنین شاخص کل فرابورس ایران در پایان معاملات امروز بازار سرمایه با افت ۴۹ واحدی در ارتفاع ۲۲ هزار و ۱۳۱ واحدی قرار گرفت؛ شاخص کل فرابورس، نسبت به روز گذشته (سه شنبه) ۰.۲۲ درصد افت کرد. ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به ۱۱ همت و ۷۶۳ میلیارد تومان رسید. ارزش بازار پایه فرابورس ایران به ۳ همت و ۱۱۴ میلیارد تومان رسید و تعداد ۸۴ هزار و ۴۶۷ معامله مورد دادوستد قرار گرفت. لازم به ذکر است، نماد‌های آریا، انتخاب، شگویا، سپیدار، کگهر، حسینا و وسپهر، بیشترین، تاثیر بر ریزش شاخص کل فرابورس ایران، داشتند.

ادامه ریسک یک درصد بورس

در همین حال آراد پورکار، کارشناس بازار سرمایه، درباره تاثیر تنش‌های منطقه‌ای بر بازار سرمایه به تجارت نیوز اعلام کرد: همیشه یکی از مهم‌ترین مواردی که فعالان بورس مورد بررسی قرار می‌دهند مباحث ریسک‌های سیستماتیک است؛ به‌ویژه زمانی که یک طرف این تنش‌ها پای ایران یا هم‌پیمانان در گرو قرار گیرد. پورکار، اما معتقد است محدودیت دامنه نوسان یک درصدی، قدرت و مدت زمان نزول شاخص را محدود می‌کند؛ چراکه سبب می‌شود بازار در حالت کما قرار گیرد و سهامداران تفکر بیشتری برای قیاس شاخص با نماد‌های بازار سهام داشته باشند. 

بیشتر بخوانید: اقتصاد شکننده، پاشنه آشیل ایران در جنگ با اسرائیل/ معجزه صبر استراتژیک و دیپلماسی در زمان انتقام از دشمن جانی

این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: کاهش دامنه نوسان به یک درصد سبب شده برخی از نماد‌ها تاثیر بیشتری از ریزش شاخص کل بگیرند؛ چون این همگرایی بسیار با شاخص سبب معامله این‌گونه نماد‌ها در صف‌های سنگین فروش می‌شود.

البته بخشی از نماد‌ها نیز با شاخص واگرایی دارند که در محدوده‌های مثبت و صف خرید است. این محدودیت بازار سرمایه سبب هیجان در قیاس کردن نماد‌ها با شاخص کل خواهد شد؛ چراکه شاخص کل اثرگذاری بیشتری از نماد‌های بزرگ‌تر می‌گیرد؛ این عدم توازن میان نماد‌ها به دلیل کنترل شاخص است که در نتیجه، سهم‌های کوچک نسبت به نماد‌های بزرگ بیشتر دچار صف‌های فروش خواهند شد.

طلا و دلار و بازی درخشان بازارساز

قیمت طلا و سکه امروز چهارشنبه ۱۱ مهر ۱۴۰۳ همزمان با کاهش اونس جهانی، در روند نامتوازنی بازگشایی شده است. بازار طلا و سکه شب گذشته، در پی حملات ایران به سرزمین‌های اشغالی دچار افزایش قیمت هیجانی شد و به این ترتیب طلای ۱۸ عیار بار دیگر قله چهار میلیونی را فتح کرد.

با این حال امروز طلا همراه با کاهش اونس جهانی، با نوسانات کاهشی مواجه شده و در کانال چهار میلیونی نوسان می‌کند. شایان‌ ذکر است، قیمت اونس جهانی طلا با کاهش هفت دلاری، با رقم ۲۶۵۲ دلار به ثبت رسیده است.

بازار سکه امروز در تمامی قطعات افزایشی بود؛ سکه امامی نیز در زمان بازگشایی با افزایش ۹۰۰ هزار تومانی در نیمه کانال ۴۸ میلیونی نشست؛ اما در این لحظه با نوسانات کاهشی نسبت به قیمت بازگشایی، همراه شده است. قیمت سکه امامی با ۱۰۵ هزار تومان کاهش نسبت به ابتدای گشایش بازار، با رقم ۴۷ میلیون و ۵۰۵ هزار تومان به ثبت رسید؛ سکه بهار آزادی، اما با افزایش ۲۹۰ هزار تومانی، در مرز کانال ۴۲ میلیونی سرگردان شد و روی رقم ۴۲ میلیون و ۲۰ هزار تومان قرار گرفت.

همچنین قیمت نیم سکه با ۱۰۰ هزار تومان و ربع سکه با ۵۰ هزار تومان افزایش، با رقم ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و ۱۷ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان ثبت شدند. قیمت سکه گرمی نیز با افزایش ۵۰ هزار تومانی، با رقم هشت میلیون تومان به ثبت رسید.
قیمت طلا در شب گذشته به کانال چهار میلیونی صعود کرد و امروز نیز در زمان بازگشایی افزایشی بود، اما در این لحظه با نوسانات کاهشی همراه شده است؛ هر مثقال طلا با ۸۷ هزار تومان کاهش، روی رقم ۱۷ میلیون و ۴۵۸ هزار تومان قرار گرفته است. هر گرم طلای ۱۸ عیار، با ۱۸ هزار تومان کاهش، با رقم چهار میلیون و ۳۲ هزار و ۱۰۰ تومان به فروش می‌رسد.

افزایش قیمت ارز‌ها حتی در مرکز مبادله

در معاملات امروز (چهارشنبه ۱۱ مهر ۱۴۰۳) مرکز مبادله ارز و طلای ایران، هر اسکناس دلار آمریکا با افزایش نسبت به روز کاری قبل، به‌نرخ ۴۹ هزار و ۸۲۰ تومان و حواله دلار نیز به‌نرخ ۴۶ هزار و ۸۶۸ تومان معامله می‌شود. این بدان معناست که حتی قیمت طلا در مرکز مبادله ارز و طلا نیز افزایشی بود.

از سوی دیگر، اسکناس درهم امارات نیز با افزایش نسبت به روز کاری گذشته، ۱۳ هزار و ۵۶۵ تومان ارزش‌گذاری شده است و نرخ حواله درهم نیز ۱۲ هزار و ۷۶۱ تومان است. قیمت یکصد دینار عراق هم امروز در مرکز مبادله با افزایش نسبت به روز قبل ۳۸، ۰۷۵ ریال اعلام شده است. به این ترتیب بیشتر ارز‌ها در بازار مبادله نیز با افزایش قیمت مواجه شدند.

اما از سوی دیگر در حالی که دلار تمام هفته گذشته و پیش از شهادت سید حسن نصرالله را در کانال پنجم سپری کرده بود، با یک جهش وارد کانال ۶۰ هزار تومان شد و دستکم از دیشب خود را در کانال ۶۱ هزار تومان تثبیت کرده است.
باید دید در ادامه آیا بازارساز توانایی بازگرداندان این رقم به زیر ۶۰ هزارتومان را در بازار آزاد خواهد داشت یا خیر!