بهمن مفید کیست و مهم‌ترین آثارش کدامند؟

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: بهمن مفید بازیگر، صداپیشه و خواننده معروف ایرانی بود که به‌ویژه در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ در سینمای ایران نقش‌آفرینی کرد. او در نقش‌های مختلف، از کمدی گرفته تا جدی، شهرت زیادی کسب کرد و به دلیل بازی‌های خاص و صدای تاثیرگذار خود شناخته شد. مفید به‌عنوان یکی از چهره‌های ماندگار سینمای موج نوی شناخته می‌شود.

بیوگرافی بهمن مفید

بهمن مفید پنجم مرداد ۱۳۲۱ در یک خانواده کاملاً هنرمند در تهران به دنیا آمد. اصالت خانوادگی‌اش به روستای گرکان واقع در شهرستان اراک بازمی‌گردد و بزرگ‌شده محله شهباز و هم‌محلی هنرمندانی، چون مسعود کیمیایی و احمدرضا احمدی بوده است. او فرزند غلامحسین مفید از هنرپیشگان قدیمی تئاتر و برادر بیژن مفید کارگردان معروف است، که بازیگری و تئاتر را از کودکی با بازی در نمایش‌نامه‌های پدر و برادرش آغاز کرد. بهمن مفید از ۴ یا ۵ سالگی در نمایش‌های پدرش حضور داشت. «یوسف و زلیخا» نخستین نمایشی بود که او در کودکی بازی کرد. بهمن مفید تحصیلات خود را در دانشکده هنر‌های دراماتیک در رشته تئاتر ادامه داد و هم زمان در کنار تحصیل به کارگردانی و بازیگری نیز می‌پرداخت. حضور او در تئاتر، سینما و رادیو چشمگیر بود و آثار ماندگاری از این هنرمند به جای مانده است. بهمن مفید سال‌ها پیش ازدواج کرد، ولی از همسر، فرزندان و جزئیات زندگی آن‌ها اطلاعات زیادی در دست نیست.

زندگی هنری بهمن مفید

بهمن مفید در جوانی، ضمن تحصیل در دانشکده هنر‌های دراماتیک به کارگردانی و بازیگری می‌پرداخت. او همراه با پدر و برادرانش گروهی داشتند که به همراه بازیگرانی همچون بهزاد فراهانی، رضا میرلوحی، اصغر آقاخانی و بهرام وطن‌پرست به اجرای تئاتر می‌پرداختند. او همچنین با «گروه هنر ملی» و عباس جوانمرد همکاری داشت. پس از آن، برادرش اردوان مفید، «کانون» را تأسیس کرد، اما پس از مدتی، فعالیت او و برادرانش به وسیله رژیم پهلوی متوقف شد. 

در این زمان بهمن مفید که در وزارت فرهنگ و هنر مشغول به کار بود، از این نهاد جدا شد و به سینما روی آورد. از آثار مهم بهمن مفید در تئاتر، می‌توان به بازی در تئاتر «شهر قصه» به کارگردانی بیژن مفید و نمایش «ضیافت» کار بهرام بیضایی در آذر ۱۳۴۶ خورشیدی اشاره کرد. او همچنین با گروهی متشکل از سیروس ابراهیم‌زاده، رامین فرزاد، نیکو خردمند، فهیمه راستکار و پروین امیرسلیمانی نمایش‌نامه‌هایی را به کارگردانی بیژن مفید در رادیو تهران اجرا می‌کرد. بهمن مفید در افتتاح تالار رودکی تهران با نقش‌آفرینی زال در اپرای «زال و رودابه» به همراه افسانه دیهیم و حسین سرشار حضور داشت.

بیشتر بخوانید: حمیده خیرآبادی کیست؟/ همه چیز درباره کارنامه هنری مادر سینمای ایران

فعالیت سینمایی بهمن مفید در سال ۱۳۴۸ و با ایفای نقش کوتاهی در فیلم «قیصر» به کارگردانی مسعود کیمیایی آغاز شد. اگرچه این نقش کوتاه بود، اما با دیالوگ معروفش در این فیلم و این نقش، جاودانه شد. این دیالوگ، بخشی از سناریوی فیلم نبود و پس از اجرا و پیشنهادش توسط بهمن مفید به دلیل زیبایی و اثرگذاری، مورد پسند مسعود کیمیایی قرار گرفت و وارد سناریو شد».

در سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۰، او در سه فیلم بازی کرد و در ادامه، تنها فرصت بازی در فیلم «سرود تولد» (۱۳۸۳) را پیدا کرد و با نام مستعار بهمن فریور بیشتر به صداپیشگی و گویندگی در آثار عروسکی مشغول بود.

اولین دستمزد بهمن مفید

به گزارش اقتصاد۲۴ بهمن مفید برای فیلم قیصر قراردادی نبست و توقع مالی نداشت، چون مسعود کیمیایی رفیقش بود. بعد از اکران قیصر یک روز مسعود کیمیایی با عباس شباویز تهیه کننده کار به خانه او آمدند و بعد از خوردن چای، داخل پاکت پنج هزار تومان به او دادند. او که آن موقع تازه ازدواج کرده بود و خیلی تحت فشار مالی قرار داشت، با این پول یخچال و تلویزیون خرید و زندگی مشترک خود را راه انداخت.

فعالیت‌های پس از انقلاب بهمن مفید

بهمن مفید پس از انقلاب اسلامی هم دست از کار نکشید و در نمایش‌های مردمی که در تئاتر سنگلج و لاله‌زار اجرا می‌شد، نقش‌آفرینی می‌کرد. همچنین در فیلم‌هایی چون: فریاد مجاهد، منافق و قدیس نیز به عنوان بازیگر حضور یافت؛ اما در سال ۱۳۶۰، به آمریکا مهاجرت کرد. در آمریکا چند میان پرده و همچنین نمایش «ماه و پلنگ»، «شاپرک خانم» و برخی نمایش‌های کودکانه را کارگرانی کرد. در ۱۳۸۷ پس از سال‌ها دوری از وطن به منظور عیادت از مادرش به ایران بازگشت و از آن روز تا زمان درگذشتش در ایران ماند. او در زمان حضورش در ایران کار گویندگی عروسک و دوبله انجام می‌داد. برای مثال در مجموعه «یکی بود یکی نبود» (۱۳۷۸)، مجموعه تلویزیونی «پلیس آسمانی» (۱۳۸۱)، «دربه‌درها» (۱۳۸۳)، «سرتو بدزد رفیق» (۱۳۸۴) و مجموعه عروسکی «امین و مینا» (۱۳۸۷) به عنوان گوینده عروسکی و در آثاری، چون «منگوله گوش میرزا»، «شاپرک خانوم» و «عصر یخبندان ۴ (شکاف قاره‌ها)» به عنوان صداپیشه هنرنمایی کرد.

جایزه بهمن مفید

بهمن مفید، جایزه بهترین بازیگر نقش دوم مرد را برای بازی در فیلم «داش آکل» از چهارمین جشنواره فیلم سپاس سال ۱۳۵۱، دریافت و در کارنامه هنری خود دارد.

آثار بهمن مفید

فیلم‌شناسی بهمن مفید

از جمله آثار بهمن مفید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

سینما

•    سرود تولد (۱۳۸۳) 
•    قدیس (۱۳۶۰) 
•    منافق (۱۳۵۹) 
•    فریاد مجاهد (۱۳۵۸)
•    برادرکشی (۱۳۵۷) 
•    حق و ناحق (۱۳۵۷) 
•    نفس بریده (۱۳۵۷) 
•    هجرت (۱۳۵۷) 
•    پشت و خنجر (۱۳۵۶) 
•    تلافی (۱۳۵۶)
•    جمعه (۱۳۵۶)
•    رفاقت (۱۳۵۶) 
•    زن (۱۳۵۶) 
•    طوطی (۱۳۵۶) 
•    غربتی‌ها (۱۳۵۶) 
•    فریادرس (۱۳۵۶) 
•    بابا گلی به جمالت (۱۳۵۵)
•    پاداش یک مرد (۱۳۵۵) 
•    پشمالو (۱۳۵۵) 
•    جاهل و رقاصه (۱۳۵۵) 
•    خانم دلش موتور می‌خواد (۱۳۵۵)
•    راز (۱۳۵۵)
•    غرور و تعصب (۱۳۵۵) 
•    کلک نزن خوشگله (۱۳۵۵) 
•    والده آقا مصطفی (۱۳۵۵) 
•،     ولی نعمت (۱۳۵۵) 
•    رفیق (۱۳۵۴) 
•    رقیب (۱۳۵۴) 
•    عمو فوتبالی (۱۳۵۴) 
•    غلام 
•    زنگی (۱۳۵۴)
•    کمین (۱۳۵۴) 
•    مجازات (۱۳۵۴) 
•    مشکی (۱۳۵۴) 
•    هم‌خون (۱۳۵۴) 
•    آقا مهدی وارد می‌شود (۱۳۵۳)
•    تهمت (۱۳۵۳) 

تلویزیون

•    عروسک‌ها بهرام بیضایی ضبط سال ۱۳۴۵، 
•    زمین ناهموار، محمد راوندی، شبکه جم، ۱۳۹۵
•    حکایت موزیک ویدئو، مسعود فردمنش با همراهی ستار «خواننده».
•    فیلم به عنوان نوازنده توبه (۱۳۵۱)
•    فیلم به عنوان خواننده فریادرس (۱۳۵۶)
•    توبه (۱۳۵۱)
•    رضا هفت‌خط (۱۳۵۱)
•    فیلم به عنوان گویندگان عروسکی یکی بود یکی نبود (۱۳۷۸)
•    مجموعه تلویزیونی پلیس آسمانی (۱۳۸۱)
•    دربه‌در‌ها (۱۳۸۳)
•    سرتو بدزد رفیق (۱۳۸۴)
•    مجموعه عروسکی امین و مینا (۱۳۸۷)
•    صدا پیشه منگوله گوش میرزا 
•    شاپرک خانوم
•    عصر یخبندان ۴، شکاف قاره‌ها.

درگذشت بهمن مفید

بهمن مفید که مدت یک سال به دلیل سرطان ریه تحت درمان بود، در ۲۶ مرداد ۱۳۹۹ در سن ۷۸ سالگی، در منزلش واقع در تهران درگذشت. بهمن مفید متولد ۲۵ مرداد ۱۳۲۱ بود و یک روز بعد از تولد ۷۸ سالگی‌اش از دنیا رفت.